Iquique, Chili, Vrijdag 4 April 2008
Beste Vrienden en Vriendinnen,
Een 'architectonisch ornament' dat je onmiddellijk opvalt als je hier rondloopt is de 'mirador', een soort uitkijktorentje bovenop een woonhuis. De oorspronkelijke functie was dat de koopman-reder vandaar uit de aankomst van 'zijn' clipper kon zien. Dat was in de rijke salpetertijd. Voor mij is het een symbool van de vooruitziende blik van de lokale politici en ondernemers: "Zorg dat je ver vooruit kunt kijken". Dat leek mij een mooie illustratie van deze reisbrief, want verder kan ik van die miradores alleen laten zien hoe mooi ze zijn.
Het andere 'architectonisch ornament' waarmee ik deze brief wil illustreren is niet typisch voor Iquique, maar het valt op door aantal en verscheidenheid. Het gaat om kerktorens die verwijzen naar "hoger! hoger! hoger!" Dat sluit ook mooi aan bij de ondernemende houding van politici en ondernemers, vooral als het om verkoop- en winstcijfers gaat. Kerktorens waren trouwens vaker onderwerp van competitie: de hoogste en de mooiste [en met hun nuttigheid als 'interessante bijkomstigheid'].
Laat ik daarom eens kijken naar de dromen van de huidige generatie politici en ondernemers over de ontwikkeling van Iquique. Ik schreef al eerder dat met het wegvallen van de salpeterproductie alleen de rol van 'haven' overbleef, maritiem-technisch van bijzondere kwaliteit, maar vooralsnog zonder 'hinterland'. Voorzover dat 'hinterland' bestond was het in handen van de havens van Arica [300km noord] en Santiago [2000km zuid].
Dat 'hinterland' bestaat uit de zeven 'buurlanden', de rest van Chili, Peru, Bolivië en Argentinië als naaste buren, en Brazilië, Paraguay en Uruguay verderop. Behalve wat diplomatieke vaagheden en liefdesverklaringen over de 'eenheid' van Latijns-Amerika, was er niet veel tot aan de jaren 60. Ze maakten op ouderwets-europees-nationalistische manier ruzie --trouwens nu nóg vaak. Daarna werd 'integratie' wat krachtiger ter hand werd genomen. Iquique zag toen onmiddellijk zijn kansen en heeft als krachtige moter gewerkt.
Toen in de jaren 90 de politieke situatie in de regio wat stabiliseerde, zag men ook in dat het niet alleen om 'algemene' economische vraagstukken ging, of om douanetarieven, maar dat die liefdesverklaringen 'dode letter' zouden blijven als de landen niet 'fysiek' verbonden zouden worden met autowegen, treinen, waterwegen en andere zaken zoals gas- en oliepijpen. Wat Iquique betreft is dat vrachtauto's.
In het binnenland liggen weliswaar belangrijke spoorlijnen, maar voor Iquique lag dat moeilijk. Technisch enerzijds, maar ook politiek, want Arica en Santiago hadden spoorverbindingen. Verder was de 'mode' er niet naar. De autolobby is/was bijzonder sterk met populaire steun wegens het opkomende particuliere autobezit.
Op dit moment denkt met aan vijf autowegen vanuit Iquique dwars door het continent waarvan er twee gereed zijn. De meest noordelijke [oranje op de kaart] naar het zuiden van Peru en het noordelijke topje van Bolivia, en de meest zuidelijke [groen op de kaart] naar Buenos Aires die in 2005 gereedkwam.
De drie tussengelegen routes bedienen al belangrijke ontwikkelingsgebieden in het binnenland, maar de Atlantische Oceaan bereiken ze nog niet zonder dure omwegen. Een interessant detail is daarbij dat de meest naar het binnenland gekeerde ontwikkelingsgebieden van Brazilië [groen op de kaart] efficiënter via Iquique dan via hun eigen havens met 'de zee' worden verbonden.
Van deze drie zal de Corredor Norte [geel op de kaart] als eerste gereedkomen: Hooguit in twee jaar. Dan zullen Sao Paulo en haar haven Santos rechtstreeks kunnen worden bereikt. Overigens zijn de Braziliaanse en Chileense trajecten perfect in orde, het gaat om de Boliviaanse trajecten die nu met spoed in orde worden gebracht, o.a. met Europees geld.
Het betreft bovendien [zeer] oude [Inca] wegen over de hoogvlakte --dus geringe hoogteverschillen en weinig kunstwerken-- die 'alleen maar' verbreed en geasfalteerd moeten worden. Dat vereeenvoudigt het karwei. Het niet te onderschatten Boliviaanse belang is dat het binnenland wordt ontsloten.
Met de Corredor Norte Central [rood op de kaart] zal Iquique daarna de Antlantische Oceaan kunnen bereiken, in Vitoria. Dat is een stuk verder dan naar Sao Paulo, maar deze route gaat via de belangrijke steden Brasilia en Belo Horizonte. Dáár zit het belang van de 'rode'.
Tot slot is er nog de wèrkelijke droom van Iquique, linea recta via Zuid Bolivië, met zijn gasvelden, en dwars door Uruguay óók naar Sao Paulo en Santos. Dat is de Corredor Central [zwart op de kaart]. Chili heeft daarvoor al eerder een aparte autoweg en grensovergang gemaakt --veel korter dan die voor de 'gele', en ook geldig voor de 'rode'. Het Boliviaanse traject heeft dezelfde voordelen als de 'gele' --over oude wegen, met geringe hoogsteverschillen. Het geheel is nog een beetje 'toekomstmuziek' want de financiering is nog niet rond voor alle trajecten.
Intussen profiteert Uruguay al goed van de gereedgekomem stukken; Bolivia óók .
Laat ik eens naar de afstanden kijken. Mijn documentatie is nogal gedetailleerd over de tussengebieden, maar de totale afstand tot de Atlantische Oceaan moet ik schatten. De 'rode' route naar Vitoria is het langst, alleen tot Brasilia is het al 3200 km. De 'gele' zal tussen 2500 en 3000 km zijn, en de 'zwarte' wordt minder dan 2500. Wellicht ook minder dan die naar Buenos Aires die officiëel als 2420 km te boek staat.
Om een idee te geven aan NLse lezers: van Amsterdam naar Alicante, Elche en de andere gebieden waar onze 'hollandse' tomaten en aardbeien vandaan komen is 2400 km. Dat wordt dagelijks door honderden vrachtauto's gereden.
Hartelijke groeten, Gérard van Eyk
____________________
De bovenstaande foto's en de andere van dit thema staan in mijn subalbum 'Torres y Miradores' op http://www.fototime.com/inv/A7C8A68E0FDAE72
De bovenstaande kaart, maar op formaat 1200 x 378 pixels, staat op
http://farm4.static.flickr.com/3219/2384017262_49c7703df1_o.jpg
De originele complete kaart van 3000 x 1910 pixels waaruit ik die heb 'geknipt' staat op
http://farm3.static.flickr.com/2072/2385568438_cc978d1bd9_o.jp
Daar staat ook veel [spaanse] detailinformatie bij. Maar opgepast die is bijna 1Mb!!