Maori-bashing, en onze maatschappij-mythen Dit is de oorspronkelijke dagboek-aantekening van woensdag 5 maart. Daar staat nu een verkorte versie met verwijzing naar deze tekst. In het gesprek met Cees, gisteren, kwamen 'de' Maori nog even aan de orde. Dat is een heel moeilijk probleem waar ik al veel energie heb gestoken, maar als ik soms wat lichtpuntjes zag, werden ze snel verduisterd door nieuwe feiten die mijn 'inzicht' onderuit haalden. Als je er met 'blanken' over spreekt, is dat --helaas-- met well-to-do-blanken. Dat is --meestal-- mijn lot. Ik heb hier nog geen 'arme blanke' ontmoet, eentje die 'niet geslaagd' is volgens de succesnormen van het immigrantenmilieu. In Zuid-Afrika had ik dat geluk wel enkele malen, en het gaf mij een beeld van de hier vooralsnog onzichtbare keerzijde van de medaille. Hier hoop ik er nog op, en intussen probeer ik mij bewust te zijn van wat ik als nieuwjaarswens kreeg: [Zie http://perso.wanadoo.es/ghavaneyk/almacen/Xmas2.pps] "Heb je voedsel in de koelkast, kleren om te dragen,
Ik hoor ook bij die 8% en denk dan: . . . "Wij proberen met het opgeheven vingertje de overige 92% de les te lezen: 'Doe als wij!'. Alsof het om een restgroepje luie dommerikken gaat".
Het was een van die vele verhalen van het terugvorderen van grond door Maori (in dit geval omdat de 99-jarig lease was afgelopen, maar er zijn ook andere reden, waar ik het fijne nog niet van weet) en vervolgens dat de Maori en niets mee doen: Omdat ze te lui zijn of te dom. Dat is de impliciete veronderstelling. Dit soort verhalen worden dan meteen gebruikt als 'kankeren' tegen de regering die zich door ach-en-wee klagende Maori laat ringeloren en enorme sommen steekt in 'sociale bijstand' zonder dat daar wat uit komt. Het is ook koren op de molen van de neo-kapitalistische mythe dat "wij dit niet meer kunnen betalen en dat het de welvaart remt". Het zij zo. Op zijn vakantie in Taupo had Cees weer het caravanpark gezien, heel bekend en op een prachtig punt gelegen, waarvan de grond weer was toegevallen aan de Maori. Er was sindsdien 'niets' mee gedaan. Het had de pers toentertijd wel gehaald, maar nu was het geen 'nieuwsobject' meer. Er was prikkeldraad omheen gezet en onkruid had bezit genomen van het terrein. Géén nieuwe lease, ook geen (sacrale) Maori-bestemming. Met een 'zie-je-wel'-gezicht of -gebaar houden de meeste verhalen daar op.
Dat sloot mooi aan bij de aanzwellende stroom persberichten over de jonge Maori minister die zich tijdens de Knowledg Wave Conferentie onparlementair had uitgelaten zodat de hele regering, en ook zijn eigen partij, over hem heenviel. "Wat" hij zei werd aanvankelijk onbesproken gelaten, maar briefschrijvers begonnen al vlug te melden dat het om enkele heel originele gedachten ging. Zeker van de kant van de Maori, de meest bevoordeelden van het aangevallen systeem. Ik heb het de NLse Bond van Uitkeringstrekkers nog niet horen zeggen:
Dat was natuurlijk een prachtig openingsschot voor een (on)frisse golf ordinair Maori-bashing: "Zie je wel . . .
De analyse van dat reseach-instituut vervolgt met vier onderliggende mythes van charity. Ook 'interessant', maar intussen wordt rethinking the structure of civil society gereduceerd tot "charity", het typisch neo-kapitalistische jargon die sociale zekerheid niet als een recht maar als een gunst, als compassie, wil zien. (Weer oppassen dus!)
Door het korte-termijnkarakter van welfare is het een zichzelf instand houdend systeem van behoefte enerzijds en overheidsteun anderzijds. Welfare is aldus een "modieuze vorm van compassie" als surrogaat voor het streven naar een degelijke, een meer functionele, maatschappijvorm. Deze "modieuze compassie" heeft --door zijn anonimiteit en institutionalisering-- bovendien de morele band verbroken tussen de schenker en de ontvanger. Het komt niet meer van 'je naaste', je 'buren, maar van 'de staat'. Compassie, uit de aard van zijn emotie, vraagt intimiteit en menselijkheid. (Dat klinkt goed, heel 'romantisch' zelfs. Maar ik haal me voor de geest hoe de rijken van vóór het socialisme, van vóór de Franse revolutie omgingen met die compassie van toen. Compassie was er voor de bijna-armen en armen onderling. Tussen arm en rijk was een grote kloof. De "sociaalvoelende werkgever" in de opkomende industrie oefende macht uit met "selectieve compassie". Is dat de "morele band tussen schenker en ontvanger" die de 'researchers' bedoelen?) "Modieuze compassie" leidt tot allerlei 'rariteiten'. De strikt niet-kerkelijke overheid beoefent daarmee een typisch christelijke top-deugd: Medelijden met de armen en de onderdrukten. (Ja natuurlijk, als je 'recht' met 'compassie' verwisselt.)
Maar boeiend is de oplaaiende discussie wel. Ik kijk uit naar andere 'researchers' en 'mythen'. Dit was in elk geval beter dan ordinair Maori-bashing en criminaliseren van de armoede. Dat berust op:
Gérard van Eyk, Hatfield Beach, Nieuw Zeeland, vrijdag 7 maart 2003. terug eerste regel |