San Sebastián de La Gomera, Dinsdag 1 December 2009
De wortel --des Pudels Kern-- van mijn krakende hersens van eergisteren was eigenlijk een discussie over Baruch Spinoza. Spinoza zocht een uitweg in de religieuze intolerantie van die tijd, en vond dat in De Rede en in de stelling dat geen enkele religie of ideologie een exclusieve relatie met De Schepper kon claimen. Voor deze extreme opvatting werd hij in 1656 uit de Joodse gemeenschap van Amsterdam gestoten, maar zijn ideeën bleven in Europa circuleren en --"via-via"-- vormden ze de grondslag van de Amerikaanse Grondwet.
Spinoza bouwde dat helemaal op 'vanuit het niets'. Dat veroorzaakte 'hersenkraken':
--"Spinoza’s attempt to deduce everything from first principles — that is, without reliance on empirical observation — can strike us today as quixotically impractical, and yet his project of radical rationality had concrete consequences", schreef Rebecca Newberg Goldstein in een NYT-artikel*) dat ik 31 juli 2006 legde naast een Frans TV programma dat ik de dag ervóór had gevolgd over Jean-Jacques Rousseau en zijn boek Émile: ou, de l'éducation, uit 1762. Dat was volgende grote stap in ons (Europese) emancipatieproces.
Bij dat "via-via" horen ook de 'export' van deze ideeën via immigranten uit Vlissingen die in 1657 met de Flushing Remonstrance een historische wending gaven aan het New York van Peter Stuyvesant. Let hierbij op de datum, want het kan daarbij ternauwernood gaan om de export van Spinoza's ideeën, maar meer om de export van de vrijheidscultuur van het Holland van toen.**) Goldstein laat die 'verbinding' lopen via John Locke die pas na de dood van Spinoza (1677) in Amsterdam als vluchteling verbleef en daar Spinoza's erfenis leerde kennen. Locke beïnvloedde Thomas Jefferson die het eerste concept schreef van The Declaration of Independence. Locke was minder radicaal dan Spinoza, want hij accepteerde de [christelijke] openbaring eveneens als bron van waarheid. De cultuur van de Flushing Remonstrance voorkwam dat langs een omweg weer een 'openbaringenstrijd' ontstond.
Mijn hersenkraken van eergisteren viel uiteen in het 'kleine' hersenkraken om die jaartallen eens goed naast elkaar te leggen, en het 'grote'. Dan blijkt dat er in Holland al "iets" moet hebben bestaan dat die Vlissingse emigranten meenamen, en dat essentieel was voor de latere Amerikaanse vrijheidscultuur. Reken maar eens na.
Het 'grote hersenkraken' ontstond omdat Spinoza vanuit het niets --from first principles-- zijn redenering opbouwde. Daarom legde Goldstein diens denken naast dat van Gödel en Wittgenstein, moderne denkers from first principles. Het is nog steeds 'krak-krak' in mijn hersens. Ik kan het niet navertellen. Misschien later.
Een kleine verwarring kan ik wel oplossen. Het nieuwe boek van Goldstein heet Reasonable Doubt. Het artikel dat ze in 2006 schreef heet ook Reasonable Doubt, maar toen had ze het over haar eerdere boek "Betraying Spinoza: The Renegade Jew Who Gave Us Modernity". Zij is een Spinoza-kenner. Het ene artikel in Edge 205 is hetzelfde als het NYT-artikel uit 2006. Het andere Edge 205 artikel is een interview over haar nieuwe boek Reasonable Doubt. Interessant en heel leesbaar, maar wèl met fiks hersenkraken om het helemaal te doorgronden. Even opletten dus.
__________________
*)REBECCA NEWBERGER GOLDSTEIN, Reasonable Doubt, NYT, July 29, 2006,
http://www.nytimes.com/2006/07/29/opinion/29goldstein.html, Dit artikel is hetzelfde als in Edge 305 onder die naam
**) Over de Flushing Remonstrance (met bronnen): 28 dec 2007 en 9 dec 2008
Edge: GÖDEL AND THE NATURE OF MATHEMATICAL TRUTH
http://www.edge.org/3rd_culture/goldstein05/goldstein05_index.html
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Woensdag 2 December 2009
--"Bedankt! Ook bedankt voor dat boeddhistische slot", belde Henk.
--"Boeddhistische slot??"
--"Ja, dat het geluk komt van de zorgen van vandaag, en niet van die van morgen. Dat is toch je reinste 'Hier-en-Nu'? Dat is toch boeddhistisch?"
--"Oh, bedoel je dat? Ik vond die eerste vier regels eerst voldoende. Lekker luchtig rijmelend in de Sinterklaastraditie, maar later kwam er vanalles bij. Opeens vond ik het welletjes, en wilde aan de slag. Ik vond dat ik genoeg had gefilosofeerd".
--" ... en je zocht je geluk weer in de zorgen van vandaag. Heel begrijpelijk".
--"Ja, zo was het ongeveer, geloof ik". (100 woorden)
__________________
Het eerste kwatrijn van eergisteren was op zichzelf best een leuk November gedichtje. Zonder verdere franje. Luister maar!
September, Oktober, November / Het wachten is op December / Dan hebben we feest / Omdat het jaar er is geweest.
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Donderdag 3 December 2009
Vandaag geen stukje.
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Vrijdag 4 December 2009
We genieten weer van volle maan bij heldere hemel. Prachtig!
Mooi dat we deze maand nòg een volle maan hebben. Dat is niet vreemd want de maan heeft een cyclus van 29 dagen. Maar hoe vaak komt het voor?
Ik probeerde er wat aan te rekenen.
--"Als de volle maan op de eerste dag van de maand valt, is het prijs. Dat betekent één keer in de dertig maanden", begon ik, "één keer in twee-en-een half jaar".
--"Poeh!", zei het inwendige stemmetje, "Februari valt af, en bij maanden met 31 dagen mag het ook op de tweede".
--"Oh". (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Zaterdag 5 December 2009
We hebben hier geen Sinterklaas [en ook geen speculaas!], maar een 'cross cultural' rijmtje kan niet missen. Is Sinterklaas eigenlijk een gastarbeider? Moeten we niet eens goed luisteren naar zijn mogelijke culturele aanpassingsproblemen? En er een sociale werker op af sturen?

Sinterklaas was deze week niet in zijn thuisland;
hij rijdt te paard over daken in Nederland.
Wij missen hem niet, want kinderkadootjes zijn niet aan de orde.
Daarvoor moet het eerst Driekoningen worden.

En ook dàn zit onze Sint werkeloos te staren,
want Drie Wijzen uit het Oosten komen die klus hier klaren.
Op kamelen rijden ze regelrecht naar de kribbe in de kerk,
en gaan daarna voor Spaanse kindertjes aan het werk.

Op het kerkplein luisteren ze naar de wensen van de kleintjes,
en geven daarbij vaak een aai over de bol.
De kadootjes worden 's nachts bezorgd, heel fijntjes,
want 's morgens begint pas de èchte lol.

Maar helaas --Vadertje Catz zei het zo raak--
net als in Nederland geldt hier in Spanje ook vaak
dat het verkrijgen van de saeck,
het einde is van het vermaeck.

San Sebastián de La Gomera, Zondag 6 December 2009
Er zijn hier heftige discussies over de 'nieuwe' wet voor de regeling van de abortus. De politieke partijen en De Kerk ventileren opinies. De Kerk heeft zelfs in een officiële verklaring van de Conferencia Episcopal --de Bisschopsconferentie-- alle(!) parlementariërs verboden deze wet goed te keuren of er voor te stemmen. Dit werd aangevuld met de uitdrukkelijke bepaling dat katholieke afgevaardigden en gedeputeerden die zulks doen 'objectief' zondigen [se situaran objectivamente en una situación de pecado] en niet tot de communie mogen worden toegelaten [no serían admitidos al banquete de la comunión]. Daaraan zijn nog bepalingen toegevoegd dat alleen een openbare belijdenis, en een openbare boetedoening hun van die zondige staat kan verlossen. Gewetensnood als strijdmiddel kent De Kerk maar al te goed.
Dat alles zou je nog lacherig kunnen afdoen als 'Spaans-Katholieke Folklore'. Sommige stukkenschrijvers doen dat dan ook, en wijzen bijvoorbeeld op de brief die de toenmalige kardinaal Ratzinger in 2004 aan de Amerikaanse Bisschopsconferentie schreef: Dat "degenen die voor de doodstraf stemden wèl, maar degenen die voor abortus stemden niet tot de communie toegelaten mochten worden". Of Javier Pradera die een bekend boek uit 1884 aanhaalt met de titel 'El Liberalismo es Pecado' [Het Liberalisme is Zondig]. Een toenmalige prelaat verklaart daarin het hele parlementaire systeem zondig. Pradera vroeg zich Woensdag badinerend af:
--"¿Es pecado el parlamentarismo?' [Is het parlementarisme zondig?]
De woordvoerster van de regering pareerde de bisschopsconferentie rustig met:
--"Zonde is geen begrip in een rechtstaat, en geen denkcategorie in ons rechtsstelsel".
Maar toch begreep ik er niets van. Spanje heeft toch een goede wet in 1985 breed parlementair aangenomen? De Kerk piepte toen ternauwernood. Hoe zit dat nu dan?
In 1985, zo legde Ignacio mij uit, had de rechtse PP politiek belang bij die wet. Nu het om amendementen gaat om die wet soepeler te laten lopen is de PP 'tegen'. Niet zozeer om de inhoud, maar omdat 'de socialisten' aan de macht zijn. Puur populisme dus.
De Kerk zal enig machtsverlies lijden, want die vijf amendementen gaan vooral om het misbruik van de wet door "zgn" gewetensbezwaarden die het recht van de vrouw om zelf te beslissen danig konden frustreren. Gewetensbezwaarden moeten dat in de toekomst vóóraf en schriftelijk vastleggen, en niet er op het laatste moment mee voor de dag komen. De vrouw moet dan op zoek naar een andere kliniek ... en daar kan het 'spel' opnieuw beginnen. De Kerk heeft op grote schaal deze 'gewetensnoodkaart' laten uitspelen. Dat belemmerde de wet structureel. Die 'macht' zal Zij verliezen.
Het enige nieuwe element is dat de leeftijd van de vrouw om [tot de veertiende week] zelfstandig te beslissen zonder ouderlijke toestemming is verlaagd van 18 naar 16 jaar. Daarover was ook veel stemmingmakerij gericht op zieltjeswinnen en zwart maken van de regerende socialisten door ze als 'immoreel' af te schilderen.
Er is nu een compromis dat die beslissingsvrijheid verzekert, alsook 'ouderlijk toezicht'-verdedigers paait. Er moet namelijk wèl een ouderlijk [niet-bindend] advies komen, behalve als de 16-18-jarige uitdrukkelijk weigert dat haar ouders --of een andere 'tutor'-- erbij worden betrokken, en daardoor de 'familievrede' in gevaar komt.
_____________________________
JAVIER PRADERA, ¿Es pecado el parlamentarismo?, El País, 2/12/2009
ANABEL DÍEZ, Las menores podrán abortar solas si alegan un conflicto familiar, El País, 04/12/2009
http://www.elpais.com/articulo/sociedad/menores/podran/abortar/solas/alegan/conflicto/familiar/elpepisoc/20091204elpepisoc_3/Tes
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Maandag 7 December 2009
Gisteren had ik een paar curieuze taalervaringen. Het begon 's middags met 'Brel in het Afrikaans', een CD die ik met mijn verjaardag kreeg, die ik gewichtloos op mijn harde schijf heb gezet, maar waarnaar ik nog niet goed had geluisterd. Ik was de vorige week wel toegekomen aan de Afrikaanse gedichten van Antjie Krog, ook een verjaardags CD.
Ik ken Brel vooral in het Frans, want in het Vlaams heeft hij alleen het allerpopulairste gezongen. Hier trof ik niet alleen heel nieuwe vertalingen, maar het Afrikaans bezorgde mij extra vervreemdingen. Als ik Afrikaans hoor, komen daarbij meteen Afrikaanse landschappen voor mijn ogen, en dan: "Wat doet Brel daar?"
Het wordt nog erger met 'Mijn Vlakke Land', dat zo oerverbonden is met het Vlaamse landschap. Herman van den Berg, die het ook vertaalde, zong het als 'My Lae Land'. Het woordje 'vlak' heeft in het Afrikaans niet de NLse betekenis waardoor het stafrijm 'Mijn vlakke land, mijn Vlaanderland' niet kon worden gebruikt.
Later op de middag zag ik samen met Margareta de film Cabaret met Liza Minelli op DVD bij haar thuis. Ik heb de oorspronkelijke musical nooit bijgewoond, maar ik had er toch beelden bij, en die waren niet van deze film. [Dat moet ik eens uitzoeken]. De 'herkenning' duurde dus even want ik dacht dat ik die film ooit had gezien. Maar de duurzaamste vervreemding kwam van de ondertitels en de nasynchronisatie.
Nu heb ik altijd al moeite met nasynchronisatie, want ik ben kennelijk een 'crypto-liplezer'. Ik kan niet echt liplezen, maar als het geluid dat er uit komt niet klopt met die beweging, voel ik mij 'uneasy'. Héél vervelend. In Frankrijk, waar ook het nasynchroniseren 'standaard' is, probeer ik altijd de V.O. te zien, de version original, dwz mèt ondertitels. Die laatste neem ik dan voor lief, al storen ze wel.
Gisteren bij Cabaret, waren de gesproken teksten nagesynchroniseerd maar niet de songs. Maar alles had ondertitels!! Driedubbele afleiding en verwarring!! De geschreven vertaling en de gesproken vertaling liepen zelfs uiteen. Het lukte mij niet mij te laten meeslepen door het verhaal. Teveel afleidingen!! Aan het eind keken we nog naar de 'Extra's', met interviews. Die waren alleen in het Engels, zonder ondertitels, en zónder nasynchronisatie. Ik kwam in een oase, maar Margareta kon het maar half volgen. Ze spreekt wel een aardig mondje Engels, maar hier miste zij haar vertrouwde nasynchronisatie en/of ondertitels. Ik denk dat ik haar eens vraag mij die DVD te lenen, dan kan ik er 'ongestoord' van genieten, want ondertitels en nasynchronisatie kan ik uitschakelen.
Thuisgekomen zette ik Brel in het Afrikaans weer op. Ik voelde mij weer thuis, en ik zapte wat naar de oorspronkelijke uitvoeringen van Brel, want die heb ik bijna allemaal op mijn harde schijf. Ook luisterde ik naar de prachtige vertaling van La Chanson Des Vieux Amants door 'onze' Herman van Veen:
--"Als liefde zoveel jaar kan duren, dan moet het echt wel liefde zijn ... ".
In het Afrikaans is dat 'Die Lied Van Ou Minnaars', en daar hoorde ik verrassende zinswendingen, want het is heel precieus vertaald. En dan die stamper 'Les Flamandes' die bij Herman van den Berg 'Vlamingvrou' heet. Als ik weer wat gemakkelijker op het Internet kan, zal ik die teksten eens opzoeken, en naast elkaar leggen.
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Dinsdag 8 December 2009
We beleven 'El Puente de la Constitución', letterlijk 'de brug van de Grondwet'. Zes december wordt de Grondwet van 1978 herdacht [dat was twee jaar na "Franco!"]. Vandaag is het een nationaal Maria-feest, Immaculada Concepción. De zevende is dus altijd een 'brugdag' waarvoor een vakantiedag moet worden opgenomen.
Dit jaar viel 'El Puente' samen met een andere Spaanse vakantiedagenconventie. Als namelijk een nationale vrije dag op Zondag valt, wordt die vrije dag 'gecompenseerd' op Maandag. Dat maakt deze Puente 'gratis', en die is dan ook massaler dan ooit. La Gomera zit tjokvol toeristen. Het lijkt wel 'Kerst-en-Nieuw'. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Woensdag 9 December 2009
De Dag van de Grondwet, die we Zondag vierden, [met die vrije dag op Maandag!], gaf natuurlijk weer aanleiding tot de nodige beschouwingen. Het was de 31ste verjaardag, maar de Grondwet is nog steeds controversieel genoeg om de gemoederen in beweging te brengen. Dat komt door de spanningen tijdens de onderhandelingen over de vormgeving, en het gebrek aan wérkelijke acceptatie.
Die Grondwet, en die democratische verkiezingen, waren nodig om in de Europese Unie te worden opgenomen. Dat speelde al in de laatste jaren van 'Franco'. Ook Franco werkte mee, en liet toe dat voorbereidingen werden getroffen voor die 'nieuwe democratie' na zijn dood. Dat nam niet weg dat hij kort voor zijn dood nog vijf terdoodveroordelingen van linkse kopstukken ondertekende.
Toetreden tot de EU bracht allereerst enorme economische voordelen, want er zou 'nogal wat' geld uit Brussel komen om Spanje economisch op gelijke voet te brengen. Het was de inhaalslag van wat in het Noorden het Marshall Plan was geweest. Daar keken de franquistische politici verlekkerd naar, en waren wel bereid tot enig compromis met de 'rooien' en 'communisten' waarvan de kopstukken naar het buitenland waren gevlucht. Zij hadden het concept van de grondwet al gereed, en Juan Carlos zou als 'koning' voor de continuïteit van Franco zorgen. Die buitenlandse 'rooien en communisten' hoefden alleen maar te tekenen.
Maar er waren verrassingen. Die buitenlanders hadden gewoon veel beter nagedacht over 'democratie'. Verder zelfs dan de 'verlichte franquisten' die inmiddels waren ontstaan. De 'mayoría mecánica', de 'vanzelfsprekende' meerderheid met franquistische dominantie, kwam niet. Maar intellectueel overwicht betekent nog niet overwicht aan de onderhandelingstafel.
Het compromis ontstond omdat de Brusselse geldbuidel boven die tafel zweefde. De andere verrassing was de politieke keuze die de koning deed toen op 23 Februari 1981 [23-F] de generaals, die de rechtse coupe leidden, metéén te ontslaan, en zich uitdrukkelijk 'koning van alle Spanjaarden' te noemen.
Toen begon het Spaanse 'Wirtschaftswunder' [onder socialistisch bewind!!] waaraan nu ook een einde is gekomen. De Spaanse industrie kon haar vleugels uitslaan, ofschoon van echte innovatie ternauwernood sprake is. Toerisme en landbouw waren veelal de drijfveer, en dat leidde weer tot de bouwexplosie. De R&D uitgaven blijven nog steeds achter bij het Euro-gemiddelde.
In de beschouwingen vond ik daarvan de echo's. Ook zijn juist dezer dagen enkele 'architecten' van de Grondwet overleden. Hun necrologieën leverden nieuwe details. Eén beschouwing in het bijzonder trof mij door zijn breed-menselijke gezichtpunten. Alsof het om een definitief afscheid van 'het oude Spanje' ging. In de voetnoot las ik dat de schrijver, Pedro Altares, het artikel vlak voor zijn dood had geschreven. Het was zijn afscheidsartikel. Hij was ook een van die 'architecten', want kort vóór de dood van Franco was Altares begonnen met het invloedrijke tijdschrift 'Cuadernos para el Diálogo' waarin ècht werd nagedacht over de grondwet-dialoog die aan de gang was. Maar controversieel is die Grondwet gebleven.
__________________________
Pedro Altares, El fin del milagro español, El País, 7 december 2009.
Ik heb vaker over de zeer bekritiseerde 'transición' geschreven. Het handigste om even bij te lezen zijn:
29 Mei [Franco-bewind], 22 September [post-franquisme] 26 Oktober 2002 en 27 Februari 2001 [over 23-F]
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Donderdag 10 December 2009
Ik heb gestemd voor 'ontvrienden'. Uit sympathie, want ik heb die Facebook-, Plaxo-, Linkedin-, enzovoorts-rage aan mijn 'koue klere' voorbij laten gaan. Intussen stroomde mijn Inbox wèl vol met mensen die zich 'vriend' noemden. Totaal onbekenden!! Het wordt tijd dat de virtuele wereld wordt ontdaan van die virtuele vriendschappen. Die leiden maar tot loze --virtuele-- kampioenschappen:
--"Ik heb al 563 vrienden. En jij?"
'Ontvrienden' is misschien de juiste tegentrend.
Toen ik had gestemd --ik wist het van de 'Van Dale E-mailnieuwsbrief' van gisteren-- kreeg ik de columns over de herkomst van de tien 'genomineerde' woorden. Ik bespaar je de opsomming. Ga zelf maar stemmen, en wacht niet te lang, want de uitslag is al 17 december. Het zijn allemaal verrassende woorden, in elk geval zijn het topjes-van-ijsbergen van actuele sociale ontwikkelingen.
Voor één woord maak ik een uitzondering, en dat is 'zeilmeisje'. Die ontwikkeling is vlug gegaan. Kennelijk een gat in de markt van typeringen voor 'jonge meisjes van de allerlaatste emancipatiegolf'. Het ging in de NLse media al vlug niet meer over Laura Dekker die pas in Augustus in het nieuws kwam, maar het werd gelegd naast hockeymeisje en vioolmeisje. Het werd een betekenisvolle typering, zoals 'hockeymoeder' een typering is. Sarah Palin probeert er zelfs mee te coquetteren.
Hier op het eiland, waar dat soort emancipatiegolven ook bestaan, is 'voetbalmeisje' favoriet. Het past in het bredere kader van 'sociale integratie' waaraan de overheid [eindelijk! gelukkig!] veel aandacht besteedt nadat het toerisme ons jarenlang een vernietigende 'sociale desintegratie' heeft bezorgd. Daarom wordt, onder andere, buitenschoolse sport bevorderd. De twee rivaliserende opties zijn: voetbalmeisje en atletiekmeisje. 'Voetbal' werft nogal agressief, wat de andere opties verplicht tot hetzelfde gedrag. En er is ook de optie 'zeilmeisje'. De overheid heeft twintig éénpersoons mini-mini-zeilbootjes ter beschikking gesteld voor dat onderwijs, en ik zie wel eens de hele vloot vanuit mijn balcon in volle zee op een oefentocht. Ik zie ze ook vaker in de haven bezig met op- en aftuigen. En inderdaad opvallend, het zijn bijna allemaal meisjes, 13-jarigen en zo.
--"Waar blijven de jongetjes? Zijn die nog niet toe aan 'sociale integratie'?"
Ik praat er wel eens over met Ignacio. Hij is zelf een 'runner', en actief bezig met de atletiekjeugd. Hij heeft er ook geen verklaring voor, maar hij wees mij op een meer fundamenteel verschil tussen de verschillende opties. Atletiek, en méér nog zeilen [en misschien mag ik daar het vioolmeisje ook bij rekenen] hebben een sterk "Going Solo" karakter. Héél uitdagend:
--"Ik [alleen] tegen de rest van de wereld".
De voetbalmeisjes zijn duidelijker in hun keuze. Zij willen wel 'ondernemend' zijn, maar dan wel 'samen met anderen'. Of ze willen duidelijk 'alleen'. Jongetjes zijn daarin minder uitgesproken volgens Ignacio.
Maar ... hoe dan ook ... kies voor "www.woordvanhetjaar.nl", Het Woord Van Het Jaar 2009, en ga bij Van Dale stemmen. Die negen andere 'genomineerde' woorden zijn ook interessante topjes-van-ijsbergen van actuele sociale ontwikkelingen.
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Vrijdag 11 December 2009
Precies een week geleden schreef ik over mijn ontdekking dat we deze maand twee keer een volle maan beleven. Dat kan, want de maancyclus is ongeveer 29,5 dagen. Maar hoe vaak komt het voor? Ik probeerde het te berekenen.
Bij een eerste benadering kwam ik op ééns per dertig maanden, omdat ik uitging van één kansdag per maand. Ik zag toen al in dat ik de berekening moest corrigeren. Maanden met 31 dagen geven twee kansdagen, en Februari heeft er géén. Zodoende kwam ik op 18 kansdagen per jaar, dus 1,5 per maand, dus het zou ééns per twintig maanden kunnen voorkomen. Tot zover was het heel plausibel.
Maar ik kwam toch op het idee om die fraaie berekening eens aan de werkelijkheid te toetsen. Per slot ben ik geen filosoof, maar heb ik nog steeds het hart van een ingenieur. De verrassing was bijna compleet. Ik vond twee manen in de volgende maanden: Juli 2004, Juni 2007, December 2009, Augustus 2012, Juli 2015, Januari 2018, Maart 2018 en Oktober 2020.
Nu kon ik mijn 'theorie' toetsen. Het zou gemiddeld twintig maanden moeten duren. Hier zijn de werkelijke tijdsafstanden: 23, 30, 32, 30, 30, 2, en 31. Gemiddeld is dat 25,4 maanden.
Ha! ha! Dat is heel wat anders dan mijn fraaie toevalsberekening waar twintig maanden uit rolde!! Er is één 'uitbijter' bij in 2018. In de moderne enquête technieken laat je die weg. Dat zou het gemiddelde op 29,3 maanden brengen. Mijn eerste --foute!-- berekening bleek de beste uitkomst te hebben.
Wat moet ik daar mee? Wat doe je --als ingenieur-- als de theorie niet klopt met de praktijk? Juist! Dan leg je je --althans voorlopig-- neer bij de realiteit.
Zodoende stond ik stil bij die 'uitbijter', die 'verwaarloosbare stoorfactor' die je volgens de moderne enquête handboeken moet elimineren.
Ik zag opeens hoe mooi is dat eigenlijk is, straks in 2018. Ik sta er maar even bij stil. In Januari twee volle manen, en metéén in Maart weer. Nu moet ik na deze dubbele maanmaand bijna drie jaar wachten. De vorige 'uitbijter --ik kon niet nalaten het even na te kijken-- was in 1999!! Bijna 20 jaar! Het is zeldzamer dan zonsverduisteringen.
Er is niks mooiers dan natuurverschijnselen. Bijvoorbeeld de zon die NU opkomt boven de zee. Bij totaal heldere horizon. Dat gebeurt alleen in dit seizoen, rondom de kortste dag. Anders komt hij vanachter de bergen van Tenerife. Daar sta ik NU bij stil. Ik geniet er ieder jaar van.
En over prachtige natuurverschijnselen gesproken. De zon komt iedere dag op. Laat ik dáár bij stilstaan. Zoals NU, terwijl ik zit te schrijven in de balconkamer.
__________________________
[Maan]kalenders en dergelijke over meer dan honderd jaar vooruit en terug: http://kalender-365.de/mondkalender.php
Over de cycli van de maan en diens/haar keerkringen schreef ik eerder 19+21 dec 2005, 21 aug 2006 en 3 nov 2007
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Zaterdag 12 December 2009
Mooi dat ik gisteren toevallig bewust naar het opkomen van de zon keek.
Nu druilt het. De weeromslag is gekomen.
Bij zo'n brandschone horizon komt het eerste streepje bijna als een lichtflits. Opeens verandert de hemel van kleur. Het is dan al heel licht, maar door het ontbreken van wolken ontbreekt die karakteristieke rode ochtendkleur.
En dan opeens dat rode streepje dat snel groter wordt, en hele horizon gaat beheersen. Als de zon half boven de horizon is gekomen, begint die intense donkerrode kleur lichter te worden, en gaat pijn doen aan je ogen. Daarna wordt de zon weer normaal. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Zondag 13 December 2009
Het druilen van gistermorgen was het eerste signaal. Van korte-broekenweer wordt het lange-broekenweer. Winterjassenweer wordt het hier nooit.
Het tweede signaal kwam gistermiddag van El Teide, de hoogste berg van Spanje, hier op het buureiland. Het weer is omgeslagen. Ik zag een minuscule hoeveelheid sneeuw vlak bij de top. Dat komt begin November wel voor, maar dan beklijft het niet. Wèl eind November. Nu begint dus de definitieve wintersneeuwkap. Die zie ik nog als ik in Mei terugkom. In de loop van de zomermaanden smelt die weg. Dat zie ik in Oktober. Het weer is dus definitief omgeslagen.
(100 woorden)
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Maandag 14 December 2009
Ik vind het altijd prachtig als 'heilige huisjes' worden afgebroken. Jammer genoeg wordt daarbij soms het kind met het waswater weggegooid. Dat laatste heeft niets met de waarde van dat 'heilig huisje' te maken, maar met de zwart-wit manier waarop de goegemeente met 'nieuwe inzichten' omgaat. Dat is eerder een probleem van menselijke interactie, of van psychische luiheid.
Ik moest daar aan denken toen ik een tijd geleden een artikel aantrof met de titel "How necessary is stretching?". Stretching is het 'ritueel' [want meer blijkt het niet te zijn] van het oprekken van je 'hamstrings', dat zijn de pezen aan de achterkant van je benen, met name dat drietal in de knieholte. Voor runners is dat een 'heilig ritueel' --vandaar de overeenkomst met heilige huisjes-- dat er vanaf het begin ingehamerd wordt als de hoeksteen van je runner-conditie. Hoe flexibeler hoe beter!
Maar ja, de wetenschappelijke nieuwgierigheidscultuur van 'meten is weten' heeft ook hier toegeslagen, en nu heerst er ongeloof alom in de kringen van de runners.
Allereerst die regel 'hoe flexibeler hoe beter'. Juist in dat sportmilieu met zijn rivaliteitscultuur kon je 'aanzien' verwerven door grote flexibiliteit.
Zorgvuldig meten heeft echter uitgewezen dat je met een zekere graad van stijfheid juist een meer economische runner bent. De stijfheidsgraad is met oefenen ternauwernood toegankelijk of veranderbaar. Die is eerder erfelijk, en vrouwen zijn gemiddeld flexibeler dan mannen. Maar in beide groepen correleert meer stijfheid met economischer runnen.
Extreme flexibiliteit is alleen nodig als je acrobaat wil worden, maar het maakt je kwetsbaarder voor bepaalde [sport]ongelukken. Dat geldt trouwens ook voor extreme stijfheid. Het resterende 'nut' van stretching ziet in die hoek. Door je spieren en pezen iets of wat op te rekken vlak vóór een wedstrijd of training, vermijd je beschadiging. De hamstrings worden inderdaad iets flexibeler, maar dat is gering en tijdelijk. Het belangrijkste effect zit 'tussen je oren'. Je wordt toleranter voor de pijn, en je krijgt zelfvertrouwen dat je de training of wedstrijd aankunt. Dat zelfvertrouwen is op zo'n moment natuurlijk van het allergrootste belang.
Sinds ik dat artikel heb gelezen, heb ik daarover met toegewijde runners in mijn omgeving gesproken. Het blijkt dat sommigen in die kringen op de hoogte zijn van deze 'nieuwe inzichten', maar waar ik vooral verslag van kreeg was de felle nietes-welles discussies die het teweeg had gebracht, en die nog voortduurden.
Zo werkt dat dus met 'nieuwe inzichten'.
___________________
GRETCHEN REYNOLDS, How Necessary Is Stretching?, Phys Ed, NYT, November 25, 2009
http://well.blogs.nytimes.com/2009/11/25/phys-ed-how-necessary-is-stretching/
Dat artikel is gebaseerd op:
Trehearn TL, Buresh RJ., Sit-and-reach flexibility and running economy of men and women collegiate distance runners.
J Strength Cond Res. 2009 Jan;23(1):158-62. http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19050648
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Dinsdag 15 December 2009
Opeens tref ik in heel verschillende commentaren over Europa een bepaalde voorstelling van zaken aan die ik niet eerder ben tegengekomen. Of was ik er blind voor? Hoe het ook zij, ik zag die voor het eerst in een commentaar van Ross Douthat over het 'Zwitserse Minarettenbesluit', Europe’s Minaret Moment.
Die voorstelling houdt in dat Europa dat hele probleem aan zichzelf heeft te danken. Het is niet democratisch genoeg te werk gegaan in de loop van de laatste decennia en de Europese elite heeft een eenheid er doorgedrukt die er in feite niet was:
"But this political style --forge a consensus among the establishment, and assume you can contain any backlash that develops-- is also how the Continent came to accept millions of Muslim immigrants, despite the absence of a popular consensus on the issue, or a plan for how to integrate them".
Dus "handje-klap op hoog niveau in de hoop dat het klootjesvolk zal volgen" bracht ook die immigranten in huis. "Eigen schuld, dikke bult", want je kunt zo'n politiek van tientallen jaren niet meer terugdraaien, vindt Douthat.
Een van de pessimistische opties is, dat wij in een 'dhimmitude' zullen moeten gaan leven. Dat woord kende ik niet. Interessant! Ik heb daarover flink bijgelezen.
'Dhimmi' is de Arabische naam voor Joden en Christenen, die ze samen ook wel 'volk van het boek' noemen. In de Sharia staat bestaat een complete wetgeving met 'gegeven' rechten aan de 'dhimmi' die er heel rechtvaardig uit ziet, maar commentaren wijzen er op dat het niet meer is dan een soort 'Apartheid' waaronder de volkeren die door de jihad zijn veroverd al eeuwenlang leven. Sommige al dertien eeuwen.
Toch ziet Douthat het niet als Europa's voorland. Eerder ziet hij "a long period of tension, punctuated by spasms of violence, that makes the Continent a more unpleasant place without fundamentally transforming it".
Dat komt neer op 'Pappen en Warmhouden'. Géén oplossing!
De herkomst van deze voorstelling van zaken is mij niet duidelijk. Douthat verwijst weliswaar naar het boek van Christopher Caldwell, Reflections on the Revolution in Europe, maar niet speciaal hiervoor. In de Spaanse en Franse commentaren waar deze 'analyse' van het autoritaire, niet-democratische Europa óók opeens opdook, wordt noch naar Caldwell noch naar Douthat verwezen. Nergens naar.
Een Spaans commentaar doet nog een schepje bovenop dat Euro-pessimisme door vast te stellen dat het Zwitserse Minarettenbesluit in wezen hetzelfde is als de positie van Italië bij het verwijderen van kruizen uit openbare scholen. Daar wordt de weigering om aan de uitspraak uit Straatsburg te voldoen onderbouwd met de 'analyse' dat het hier niet gaat om tekens van een religie, maar om diepe culturele waarden waarover niet mag worden gestemd. Kortom, Europa wil geen andere 'religies cq culturen' in huis. Punt uit.
Dat is precies zoals Caldwell [geciteerd door Douthat] schrijft over het 'waarom' van het klakkeloze toelaten van immigranten na WOII zonder enig plan voor integratie.
--"... that liberal immigration policies 'involve the sort of nonnegotiable moral duties that you don’t vote on'." We zitten dus met onze eigen 'moral duty'.
_________________________
ROSS DOUTHAT, Europe’s Minaret Moment, NYT, December 7, 2009
http://www.nytimes.com/2009/12/07/opinion/07douthat.html
Wikipedia: http://en.wikipedia.org/wiki/Dhimmitude
Dhimmitude et islamisation de l'Occident,
http://www.blogdei.com/index.php/Dhimmitude-et-islamisation-de-l-occident/2008/04
La Dhimmitude, définition du système juridique, http://www.blogdei.com/index.php/2008/04/11/3497-la-dhimmitude
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Woensdag 16 December 2009
Al een tijd geleden heb ik een artikel apart gelegd over de immigratie van Arabieren en Islamieten [niet hetzelfde!!] in Zuid-Amerika. Het lag bij mijn 'dossier' voor mijn Argentinië-reis. Daar wil ik straks eens wat beter naar kijken.
Die 'Arabische' immigratie van vóór WO-I, kwam vooral uit het Ottomaanse Rijk. Voor het gemak werden dat allemaal 'turcos', Turken, genoemd. Ze zijn heel goed geïntegreerd, en hebben her-en-der hoge posten in de maatschappij. De Argentijnse ex-president Carlos Menem heeft zijn roots in Syrië, en de Mexicaanse top-zakenman Carlos Slim is van Libanese herkomst. Zij zijn veelal van christelijk-orthodoxe of christelijk-maronitische herkomst, en 'onderdrukking' in het Ottomaanse Rijk was een van de motieven, naast economische [armoede], en economische vrijheid [ondernemerschap].
Zij zijn indertijd 'super-goed' geïntegreerd omdat de immigranten hun kinderen het normale spitsroeden lopen van iedere vreemdeling wilden besparen. Ze kregen spaanse namen, en bekering tot het katholicisme, met opleiding op religieuze scholen, was 'normaal'. Deze 'turcos' hebben een duidelijk stempel gedrukt op het Zuid-Amerikaanse bedrijfsleven, en het bankwezen. Met name de kredietverschaffing werd gemoderniseerd door hun toedoen, en termijnhandel bestond daarvóór niet. Ondanks die 'super-goede' integratie waren er toch wel clubs en kranten voor 'anderstaligen', maar die leidden geen opvallend bestaan.
Maar er zijn sindsdien twee dingen gebeurd. Er zijn (1) na WOII grote groepen 'turcos' binnengestroomd, maar die zijn hoofdzakelijk islamitisch. Er is een grote concentratie daarvan rondom het drielandenpunt Argentinië, Brazilië en Paraguay. Dat is dicht bij de hoek van Argentinië waar ik denk te verblijven. En (2) we hebben "11 september" gehad.
Dat laatste heeft de 'aanpassing' van die tweede golf gestagneerd. Men was zich opeens bewust van de 'andere identiteit', de Islamitische. Dat riep tegenreacties op van de oorspronkelijke bevolking. De marginalisatie die de eerste golf 'turcos' had beleefd, en waar ze goed doorheen zijn gekomen was van 'raciale' en 'taalkundige' aard. Daar wist de tolerante Latijnsamerikaanse smeltpot wel raad mee.
De 'marginalisatie' die nu ontstaat is van 'religieuze' aard. Islam tegen Christen. Dat kon wel eens veel feller worden. Bovendien worden nu alle 'turcos', ook die van de eerste golf die voornamelijk 'christen' was, op één hoop geveegd: Islamitisch!!
In het kamp van de eerste immigratiegolf verschijnen nu ook 'spijtoptanten'. Natuurlijk probeert men zich te verdedigen tegen deze nieuwe vorm van discriminatie, maar die 'spijtoptanten' vragen zich nu openlijk af of ze niet al te geforceerd zijn 'aangepast', en of ze --hun [over]grootouders-- niet een soort culturele zelfmoord hebben gepleegd om zich aan te passen. Zijn ze slachtoffer?
Het Arabische culturele centrum in Madrid, Casa Árabe, ondersteunt twee studieprojecten op dat gebied. 'Arabia Americana', en, samen met Siglo XXI, 'Los árabes en América Latina'. Laten we hopen dat het een vredig-academisch probleem blijft. Als ik in Argentinië ben, zal ik het eens van nabij bekijken.
______________________________
PATRICIA R. BLANCO, 'Salam alekum' Latinoamérica, El País, 05/11/2009
http://www.elpais.com/articulo/internacional/Salam/alekum/Latinoamerica
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Donderdag 17 December 2009
Eergisteren haalde ik in het voorbijgaan Spaans commentaar aan op het Zwitserse Minarettenbesluit. Dat commentaar kwam van Eugenia Relaño, hoogleraar Kerkelijk Recht, onder de titel ¿Crucifijos sí y minaretes no? [Kruisen wèl en minaretten niet?].
Zij legt de Italiaanse reactie op het vonnis van het Europese Hof voor Mensenrechten in Straatsburg naast het Zwitsers Minarettenbesluit. Bovendien citeert zij een tekst van Oriana Fallaci uit La Rabia y el Orgullo [De Woede en de Trots, ik weet hoe dat boek in NL heet] waarin Fallaci uitdrukkelijk stelt dat Europa helemaal geen behoefte heeft aan Islamieten [die in dat citaat zeer pejoratief worden beschreven].
Die Italiaanse reactie bestaat uit verklaringen van de Italiaanse Bisschoppenconferentie, en de woordvoerder van het Vaticaan, Federico Lombardi, die het weghalen van de kruisen een 'culturele wandaad' vinden. Hun commentaar komt neer op: "Het kruis is niet alleen een religieus symbool maar ook een cultureel symbool van de historie en de cultuur van Italië". Relaño vindt het allebei tekens van Europese starheid. Dát eist onze aandacht, en het ontwikkelen van een Europees pluralisme, en een flexibel laïcisme.
In El País van Dinsdag staat een 'leuke' Spaanse reactie op 'Straatsburg'. Op een vraag in het Parlement of Spanje nu ook zijn wetten aan 'Straatsburg' gaat aanpassen, antwoordt Zapatero ontwijkend dat 'de regering op dit moment geen plannen heeft om de kruisen uit de scholen te verwijderen'.
Maar in Spanje lopen wèl een aantal rechtszaken op dat gebied. Al enkele jaren. Daar is het touwtrekken tussen Katholieke actiegroepen en Laïcistische oudergroepen die hun zaak voor de rechter brengen. De uitspraak van 'Straatsburg' speelde daarin eerder geen rol, maar een recente uitspraak van het hoogste rechtscollege in Castilla y León is wel bijzonder draaikonterig. Die haalde dan ook uitgebreid de pers.
In die uitspraak wordt gesteld dat het totale verwijderen van kruisen uit openbare scholen, zoals 'Straatsburg' dat eist, een ontoelaatbare culturele schok is. De uitspraak reduceert het tot een persoonlijk conflict tussen de ouders en de school. De 'slimme' oplossing daarvoor is dat op verzoek van ouders van leerlingen de kruisen uit de klaslokalen van de betrokken leerlingen worden verwijderd. Deze 'afspraak' tussen de school en de ouders geldt telkens maar voor één cursusjaar.
Wat moet je je daarbij voorstellen? Het lezerscommentaar is hilarisch en triest tegelijk.
Haalt de amanuenses vlug het kruis weg, telkens als zo'n 'geoormerkte leerling' binnenstapt?
Of wordt er voor één jaar een 'kruizenloos territorium' voor de betrokken leerling afgebakend?
Het lijkt op de sabotage die jarenlang op de abortusvrijheid werd gepleegd. Ook daar werden 'persoonlijke uitzonderingen' gemaakt, maar de rompslomp daarvan leidde er toe dat er van de hele wet niets terecht kwam.
Gelukkig ziet de praktijk van deze case er beter uit. De betrokken onderwijsinstelling in Valladolid heeft na de eerste uitspraak alle kruizen verwijderd, en het 'hoger beroep' niet afgewacht. Bovendien wordt onder kenners van de Spaanse rechtspraktijk deze uitspraak onhoudbaar genoemd. Hoe kun je --bijvoorbeeld-- de uitvoering controleren?
___________________
Cristina Castro, El crucifijo se podrá retirar del aula sólo por un curso, El País, Sociedad, 15 december 2009
Eugenia Relaño, ¿Crucifijos sí y minaretes no? El País, Opinion, 14 december 2009
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Vrijdag 18 December 2009
Het computerscherm van de kassa bij Hipertrébol zei 31,60 euro.
Ik leg een briefje van 50 neer en zeg: 'Wacht even, ik heb nog wat kleingeld'.
Ik leg er één euro, 50 cent en 10 cent bij. Totaal 1,60 dus.
Hij neemt het aan, en vingert het bedrag in zijn toetsenbord. Ik word even afgeleid door een wachtrijgenoot, en even later stopt 'hij' mij een ongeregeld bedrag in handen. In elk geval niet de 20 euro die ik verwachte.
Ik geef het meteen terug en zeg: Dat klopt niet!
Hij wijst naar zijn computerscherm: 18.56 staat daar met een vette letter.
Hij neemt het geld aan, en begint mij vóór te tellen dat het inderdaad 18,56 is.
Kom op, zeg ik, ik moet twintig euro precies terug krijgen, heb ik je niet één briefje van vijftig plus één euro, plus 50 cent plus 10 cent gegeven?
Verbaasd kijkt hij mij aan. 'Jazeker', zegt hij, en wijst op het hoekje van het computerscherm waar 'Ontvangen Bedrag' staat.
Hij kijkt zelf kennelijk maar half, misschien is hij overtuigd van zijn gelijk.
Maar ik kijk goed en zie 50,16!!
Het duurt even voor hij het zelf ziet.
Mogelijk is hij dyslectisch, per slot zijn het de goede cijfers, maar in de verkeerde volgorde. Typisch dyslectisch.
Dan opeens schrikt hij. Hij is panisch. Hij vraagt de cassière ernaast wat hij moet doen.
'Haal de chef erbij', zegt die.
Hij is niet alleen dyslectisch, maar ook een nieuweling in het vak.
De chef komt erbij. De jongeman staat nog steeds met die 18,56 in de hand.
De chef ziet onmiddellijk wat er aan de hand is. Hij is vol begrip. Hij probeert hem te kalmeren. Legt uit wat hij fout heeft gedaan. Kennelijk een nieuweling met een zeer empathische chef. Nog vóór de fout in de computer is hersteld, grijpt de chef een twintig-eurobiljet uit de lade, en geeft het mij. 'Sorry' zegt hij.
Wat was hier aan de hand?
--Vermoedelijk een tijdelijke, en onervaren, kracht in verband met de kerstdrukte.
Wat heb ik geleerd van die situatie?
--A. Dat ik mijn aloude hoofdrekenkunst niet mag verleren.
--B. De jonge generatie heeft de hoofdrekenkunst verloren.
--C. Dyslexie plus B, is een fatale combinatie.
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Zaterdag 19 December 2009
Als woord van het jaar 2009 is 'ontvrienden' gekozen. Ik had daarvoor gestemd. Niet uit sympathie voor het woord, maar om de ergernis dat mijn brievenbus volstroomt met [virtuele] 'vrienden'. Mijn ergernis wordt kennelijk door velen gedeeld.
Van Dale heeft als definitie: 'Virtuele vrienden dumpen door deze te schrappen uit vriendenlijstjes op vriendensites'.
Dit is de verkiezingsuitslag:
Ontvrienden 19%, Mexicaanse griep 18%, hypotheekleed 15%, oeps-gebied 12%
tomtomburger 9%, griepcommissaris 9%, zeilmeisje 7%, recessionista 6%,
twitterrazzo 4%, spuugkit 1%.
Loop die definities eens na, of lees de tien columns op de www.woordvanhetjaar.nl. Mooi als einde-jaarsmijmering: Sociale geschiedenis van 2009! (100 woorden)
___________________
Downloaden van de columns: http://woordvanhetjaar.vandale.nl/pdf/VanDaleWoordvanhetJaar2009.pdf
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Zondag 20 December 2009
Ik heb al eens eerder hardop nagedacht over het al of niet schrijven van een stukje. Laatst, op 22 November, beleefde ik 'een paar verhelderende gedachtensprongen', zoals ik dat toen noemde. Mijn observatievermogen verscherpte. Ik blijf niet meer steken in de moeilijkheden die 'het briljante idee' van een bepaalde ochtend in de weg staan. Ik moet juist die 'moeilijkheden' verwelkomen, want dat zet mij op het andere been. In mijn leefstijl komt dat te weinig voor, constateerde ik.
Toen ik vanmorgen vastliep, koos ik daarom niet voor 'geen stukje', maar woelde verder in de achtergronden van het thema waarover ik vanmorgen zo graag het willen schrijven. Het begon met een artikel in El País van Rafael Arguillol over het boek van Don Thompson waarin deze de moderne kunstmarkt aanpakt onder de subtitel: The Curious Economics of Contemporary Art. Dat boek werd door sommigen afgedaan als een soort 'Da Vinci Code': gefantaseerde onthullingen. Maar toen ik een boekbespreking onder ogen kreeg van Kathryn Graddy, die thuis is in 'markten' en prijsvorming vanaf groentemarkten, visafslag en [kunst]kopers, nam ik het serieus. Graddy prees het boek om het grondige onderzoek. Arguillol haalt uit het boek van Thompson met name het idee dat hier sprake was van een 'merk', dat moderne middel waarmee ook moderne luxe goederen voor 'onredelijke prijzen' worden verkocht, en hij dat zag als een voorzetting van de 'innovatiegolf' waar ik zelf dertig jaar geleden mee doende was. Toen werd ik verliefd op dat idee. Temeer omdat ik er een nieuwe relatie tussen Kunst en Economie in kon zien, het thema van Arteconomy, waar ik al sinds 2003 over schrijf.
Niet lang geleden nog, zag ik een dergelijke 'nieuwe relatie' in de moderne geldmarkt gezien door de bril van Goethe met zijn Faust. Daarover correspondeerde ik al met Julie, de initiatiefneemster van Arteconomy. En laat Julie nou nèt een pittige brief hebben geschreven met interessant commentaar op mijn Faust-suggesties. Met name dat dat 'schon dagewesen' zou zijn, en 'achterhaald' door de Arteconomy-concepten.
Het zij zo, maar Thompson/Arguillol halen er het 'merk-idee' bij. Het middel dat je in staat stelt 'impact' te maken ten koste van 'ouderwetse kwaliteit'. Het middel dat je tevens in staat stelt 'zonder nadenken' toch maatschappelijk de 'blitz' te maken. Dàt zit achter die fantastische prijzen. Die 'autonomie' van het merk had ook de technische innovatiegolf, waarmee ik vertrouwd was, overhoop gehaald.
--"Je moet niet innoveren, je moet 'impact' maken". [kannie-schéle-hoe!]
En toen kwam nieuws uit de wereld van de kwaliteitskranten. Daar maakt men zich zorgen dat de geschreven pers het moet afleggen tegen 'gratis' informatie, die vervolgens afzakt naar napraat- en blabla-niveau. Die zorg deel ik, maar Xavier Ternisien, maakt duidelijk dat de 'redding' zit in het cultiveren van "Het Merk": Le Monde, The Guardian, enzovoorts. Dat 'merk' wordt dan een platform voor allerlei andere 'handel' die geld opbrengt. Zo zouden kwaliteitskranten kunnen overleven.
Toen werd het mij teveel. 'Géén stukje', dacht ik toen.
_____________________________
Artikel Arguillol: http://www.elpais.com/articulo/opinion/Arte/tiburones/elpepiopi/20091218elpepiopi_4/Tes
Boekbespreking Kathryn Graddy: http://www.critica.cl/html/bordons_gangas_02.html
Don Thompson: The $12 Million Stuffed Shark: The Curious Economics of Contemporary Art, Palgrave Macmillan, 2008, ISBN: 9780230610224
Xavier Ternisien: http://www.lemonde.fr/opinions/article/2009/12/18/du-journal-papier-a-la-marque-de-presse-par-xavier-ternisien_1282589_3232.html
Over Arteconomy schreef ik eerder: 12 jun 2003, 29 apr, 31 mei, 9, 10 en 12 jul 2004, 8 mrt, 4 apr, 26 mei, 5 okt, 2 nov 2005 en 19+23 sep 2009. Over Faust, economie en geldschepping: 18+19 nov 2009
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Maandag 21 December 2009
Gisteravond heb ik twee kerstconcerten meegemaakt. De eerste was om zeven uur in de Evangelische Kerk. De vrouw van de timmerman had mij uitgenodigd. Zij is een Colombiaanse. Los Evangelicos, zoals ze hier worden genoemd, komen vooral van Latijns Amerika. Het was een familiale sfeer van iedereen-kent-iedereen. Het begon met psalm-achtige kerstliedjes, en toen korte opvoeringen met als thema 'Jesus and all that' door de kleinsten en de allerkleinsten. De 'tieners' hadden zèlf iets bedacht waarin engelen en voetballers voorkwamen, maar ik miste de pointe. Met dat driedubbele cultuurverschil --jeugd, evangelisch en latijns-- liet ik het voor wat het was. Toen kwam het koor, vooral vrouwen, ook de vrouw van de timmerman zong mee. Ik rekende op een flinke portie 'gospel', dat is voor mij het 'handelsmerk' van de Evangelicos. Maar nee. Het waren allemaal kerstliedjes van uiteenlopende herkomst. Enthousiast gezongen. Het 'betere amateurniveau', zogezegd. Lekker kerstsfeertje, maar uitbundige 'gospelsongs' die ik van de Evangelicos uit Chili en Venezuela kende, waren het niet. Misschien is het toch de spaans-katholieke domper.
Om half negen begon het Concerto de Navidad in 'de' parochie kerk, maar het was een totaal profane aangelegenheid. Het was het officiële kamerorkest van het eiland: Orquestra de Camara Garagonay, maar om subsidie-kinnesinne nu verhuisd naar Tenerife, met behoud van de naam en hun uitstekende dirigent Roberto Tubaro. Hij is Argentijn, en in de programma's maakte hij altijd veel ruimte voor 'Latijnse invloeden' en andere 'interessante eigenwijsheden'. Jammer dat we hem niet meer zien [behalve nu dan]. Het subsidiegeld voor 'muziek' gaat nu vrijwel helemaal naar La Banda, die zich meer richt een populair marsmuziek-achtig repertoire.
Nu was de keuze van Roberto Tubaro weer, als gewoonlijk, 'interessant en eigenwijs' met minder bekende stukken uit het klassieke repertoire. Er waren twee gasten: Een bassolist uit de VS, en een sopraansoliste uit Venezuela.
Na het 'betere amateurniveau', kwam ik bij het 'professionele vakwerk'. Het Orquestra de Camara de Garagonay heeft een goede reputatie, en treedt op tot ver buiten de Canarias. La Gomera heeft toentertijd een heel goed initiatief genomen, maar ondanks het rijke muziekleven op ons eilandje, hebben ze het toch laten flodderen. Ik kom niet goed achter het 'waarom' en het 'hoezo' als ik erover navraag. Persoonlijke rivaliteiten op andere politieke fronten, en kinnesinne, hoor ik, moet het zijn geweest. Ouderwetse 'dorpspolitiek' dus Verder kom ik niet. Jammer.
Maar om in de kerstsfeer te komen was het een voortreffelijke avond. Met Margareta en haar partner David dronk ik nog een glas. Hartverwarmend.
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Dinsdag 22 December 2009
Natascha Kampusch, de nu 21-jarige Oostenrijkse vrouw die door haar vader vanaf haar tiende tot haar achttiende in de kelder was opgesloten, en werd misbruikt, is door de diepste ellende van miskenning en afwijzing gegaan. Maar ze is erdoorheen gekomen, en wil haar verhaal kwijt. Maar in Oostenrijk, haar 'vaderland, kan dat niet. De pers, met name het Weense dagblad Die Presse, wijst dat af met een pittige campagne, en heeft de vertoning van een documentaire verhinderd omdat het een "belediging van het vaderland" zou zijn. Kampusch wordt afgeschilderd als een vervelende publiciteitszoekster. Nu kan ze haar verhaal wèl in Duitsland kwijt, maar dat roept minstens zo negatieve reacties op bij de Oostenrijkers, want die buitenlandse publiciteit is een nòg grotere belediging, want Duitsers zijn 'verkeerd'.
Almudena Grandes, in El País van gisteren, vraagt zich af hoe het komt dat een 21-jarige zo intens een heel land kan beledigen. Zij komt op een hoogst interessante en actuele vergelijking met Spanje. Je moet weten, legt ze uit, dat Oostenrijk zich toentertijd enthousiast voegde bij het Derde Rijk dat gesticht was door --inderdaad-- een Oostenrijker. Maar na de oorlog wisten ze de collectieve fantasie zo te draaien dat ze 'bezet gebied' waren geweest, en 'slachtoffer' van de Nazi's. Terwijl de Duitsers over hun verleden grondig nadachten, en er mee in het reine kwamen, werden die oorlogsherinneringen in Oostenrijk systematisch onder het tapijt geveegd om de 'nationale trots' te handhaven. In Oostenrijkse ogen zijn de Duitsers nog steeds 'verkeerd', en dat wordt nog eens aangewakkerd omdat zij de belediging van Kampusch in de publiciteit brengen.
Maar nationale trots die berust op 'verdringing' is heel kwetsbaar. Zó kwetsbaar dat ze door een 21-jarige onderuit kan worden gehaald. Dat is, volgens Grandes, typisch voor landen die een onverwerkt verleden hebben. En dan komt haar vergelijking met Spanje. Daar kan het verleden ook niet openlijk worden besproken. De slachtoffers van toen moeten --letterlijk-- onder de grond blijven. Op dit moment is er bijvoorbeel weer gehannes om het lijk van de illegaal gefusilleerde dichter Garcia Lorca, waarbij Franco zelfs een 'staatsgeheim' maakte van de toedracht en de sporen daarvan liet uitwissen om 'de eer van Spanje'. En dat is nog steeds zo. Ieder jaar rond de dodenherdenking, is er weer bittere strijd om dat collectieve geheugen. Sommigen genereren de fantasie dat er twee Spanjes zijn:
--"Dat slechte Spanje zijn wij niet, dat is het andere Spanje".
Nationale trots moet aansluiten bij de realiteit. Nationale trots is niet alleen een kwestie van het verleden. Het speelt ook in het heden en in de toekomst. Zonder een enigszins solide nationale trots kan een land niet ècht groeien en bloeien.
Maar door dat onverwerkte verleden is er steeds de dreiging dat de nationale trots door enkelingen onderuit kan worden gehaald. Dat is de les die Spanje zou moeten trekken uit de Natascha Kampusch-affaire en de perscampagne van Die Presse.
____________________
Almudena Grandes, Pesados, El País, achterpagina, 21 december 2009.
terug eerste dagboekregel V

San Sebastián de La Gomera, Woensdag 23 December 2009
Het stukje van afgelopen Zondag blonk uit door verwardheid. Ik probeerde teveel ineens bijeen te schrijven. Maar ik heb mijn onrust vastgelegd, en mijn bronnen beschreven voor 'later'. Het ging over 'het merk' dat vreemde "commerciële ding" waarmee " ... moderne luxe goederen voor 'onredelijke prijzen' worden verkocht" en "... dat je in staat stelt 'impact' te maken ten koste van ouderwetse kwaliteit".
En dat toegepast op moderne topkunst en kwaliteitskranten. Dat werd teveel. Daarom nu eerst die kwaliteitskranten, dan maak ik later wel de sprong naar Arteconomy, Faust en de moderne kunsthandel.
Xavier Ternisien, in Le Monde de vorige week, constateert dat "Le Monde" als zodanig een "belangrijk merk" is geworden. Hij ziet hoe "Le Monde" prijkt op de T-shirts van de Japanse modewinkel Uniqlo, nostalgisch in gotische letters.
Hij ziet hoe in de score van Google-zoektermen 'Le Monde' prijkt boven 'Le Figaro' en ver boven 'Sarkozy' en 'Obama'.Vervolgens doet hij verslag van het 62ste wereld­congres van kwaliteitskranten in Hyderabad in India, eerder deze maand, waar geconstateerd wordt dat het prestige van de kwaliteitskranten gebruikt kan worden om inkomsten te verwerven die niets te maken hebben met de inhoud. Hij noemt een Italiaans sportblad dat een groot deel van zijn inkomen verwerft door een handel in [sport]kleding en -accessoires, en het Amerikaanse blad People dat een belangrijke geldbron vindt in de verkoop van kleding die door 'stars' is gedragen. Daar zou de redding van de kwaliteitskranten liggen: Handelsplatform worden voor 'alles'.
Dat verschijnsel --universeel handelsplatform-- is al langer bekend. Als er veel mensen bijeenkomen --kan niet schelen waaróm-- kun je 'handel' verwachten --kan niet schelen waarín. In de middeleeuwen waren bedevaartplaatsen welvarend, en menige 'verschijning', of 'wonder', is vast wel 'uitgevonden' met dat doel. Ook het virtuele samenstromen van mensen bij de oudste websites bracht 'handel' teweeg, en Google tenslotte, maakte daarvan een van de grootste economische bedrijvigheden.
Ook de kranten zèlf kennen dat verschijnsel, want 'advertenties' groeiden in de vorige eeuw van 'leuke bijverdienste' tot 'dominante bron van inkomen' die de journalistieke inhoud ondergeschikt maakten aan de publiciteitsbelangen. Dat is precies waarom de kwaliteitskranten nu nog steeds worden bedreigd.
En nu vinden ze in Hyderabad dat "handelsplatform worden" de redding is. Het lijkt of je bij de duivel te biecht gaat. Er worden nuances aangedragen, zoals het handhaven van een gratis internetversie, om de 'impact' op de massa's te behouden, en andere details voor het behoud van het sacrosancte 'imago'. Laat ik het hopen, want als de 'macht' over het 'handelsplatform' in financiële handen is, zullen uiteindelijk de financiële belangen de doorslag geven. Niet kwaliteitsbelangen.
Ik ga nu niet verder door op het wel en wee van kwaliteitskranten. In mijn stukje van Zondag was het een van de bouwstenen voor een beschrijving van "de economie van de impact", die het ouderwetse streven naar kwaliteit en inhoud overstraalt. Het is een 'Zeitgeist', dus je vindt het overal. Een volgende keer zal ik op dat stukje van Zondag terugkomen, en proberen te zien hoe het op de moderne kunsthandel uitwerkt.
_____________________________
Xavier Ternisien, Du journal papier à la marque de presse, LE MONDE, 18.12.09
http://www.lemonde.fr/opinions/article/2009/12/18/du-journal-papier-a-la-marque-de-presse-par-xavier-ternisien_1282589_3232.html
WAN 2009, Hyderabad, www.wanindia2009.com
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Donderdag 24 December 2009, Nochebuena
Juan Gallardo hoort echt bij de schrijvers van 'gisteren'. Hij is totaal uit de mode. Hij is pas tachtig geworden, en zijn geschiedenis is er een van de gewone man in Spanje. Hij heeft in zijn schrijversleven meer dan twee duizend boeken geschreven, maar nooit een prijs gewonnen, laat staan een Nobel. Maar het schreef met plezier, en verdiende zijn brood ermee. Als een handwerksman. Het waren allemaal novelas de a duro, stuiversromans.
--"Ik schreef er vier of vijf in de maand; sommige zelfs in twee dagen".
Hij leefde in het Spanje van na de burgeroorlog, de posguerra, die hij wilde ontvluchten. Hij leefde daarom als kind al in zijn fantasie, en maakte er later zijn broodwinning van. Zijn uitgever stelde maar drie eisen. Dat hij een buitenlands klinkend pseudoniem gebruikte, dat het een happy end had, en dat het niet in Spanje speelde. Kortom, voor zielen net als hij, die liever niet in dat posguerra-Spanje van toen woonden. Dat alles speelde zich bovendien af in Barcelona dat, wat dat betreft, onderhuids een niet-Franco cultuurtje handhaafde.
Met een paar andere schrijvers van dat soort pulp, waren ze de trekpleisters van de kiosken. Zijn detectives, science fiction, en cowboy romans speelden vaak in de Verenigde Staten, maar zelf is hij er nooit geweest.
Maar opeens, met de komst van de TV en het Internet, dat ook nog half-en-half samenviel met het verdwijnen van Franco, was het afgelopen met die bolsilibros, die voeding voor de fantasie van het gewone volk.
--"Wij leefden in de fantasie, en maakten zèlf onze droombeelden", vindt hij er van, "maar nu hoef je niets meer te fantaseren. Kijken en niet lezen automatiseert de fantasie".
Hij roept het beeld op van een 'confectiefantasie' voor iedereen. Heel armoedig vindt hij dat. Voor hem was het een teken om zich als 'gepensioneerd' te beschouwen, en af te haken. Hij had er trouwens de leeftijd voor. Maar hij bleef schrijven. Hij schreef meer complexe detectives en historische romans, maar hij liet het allemaal in de bureaulade liggen. Tot zijn vrouw een jaar geleden overleed. Hij krijgt tranen in zijn ogen als de interviewer het ter sprake brengt.
--"Escribo cuanto puedo para pensar lo menos posible", bekent hij.
[Ik schrijf zoveel ik kan, om er zo min mogelijk aan te denken.]
En nu heeft hij zijn autobiografie gepubliceerd. Een serieus boek met een serieuze uitgever. Met zijn tachtigste is hij een nieuwe schrijverscarrière begonnen. Met een moderne uitgever. Met de 'moderne middelen', zoals dit interview. En hij heeft nu ook een pagina bij Facebook geopend. Wat had je gedacht! Up to date!!
Hoe heet dat? Moet je dat de 'vierde jeugd' noemen? Of is dit een Kerstverhaal voor opa's?
______________________
Bertran Cazorla, Almuerzo con ... Juan Gallardo, "Escribo cuanto puedo para pensar lo menos posible", El País, 23/12/09
http://www.elpais.com/articulo/ultima/Escribo/puedo/pensar/posible/elpepucul/20091223elpepiult_2/Tes
Het 'bolsilibro' of 'novelas de a duro' zijn een typische Spaanse traditie voortgekomen uit de Folletin [feuilleton]waarover nu 'geschiedenis' wordt geschreven. Bijvoorbeeld
DEL FOLLETIN AL BOLSILIBRO: 50 AÑOS DE NOVELA POPULAR ESPAÑOLA (1 900-1950). ISBN: 9788496862128, 2008
LA GRAN HISTORIA DE LAS NOVELAS DE A DURO 20 - Los basureros del espacio, una colección (casi) desconocida por José Carlos Canalda http://www.ciencia-ficcion.com/opinion/op01092.htm [met foto van Juan Gallardo] Veel andere afleveringen bv: http://www.ciencia-ficcion.com/opinion/op00308.htm [alleen op internet]
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Vrijdag 25 December 2009, Kerstmis
De regens die meestal in November komen, zijn uitgebleven, en kwamen de vorige week. Tot dan waren de berghellingen aan deze kant van het eiland zomerverbrand en bruin. Opeens kregen die een groen waas. Ook de scheuren in het asfalt zijn opeens groen. Ik zag het al de tweede dag toen ik naar de benedenstad liep. Die miljarden zaadjes die lagen te wachten, zijn allemaal tegelijk uitkomen. Fragiele tweebladige nietigheden. Groene strepen in het asfalt. Groen waas op de berghellingen. Zoals de eerste sneeuwvlokken in één nacht alles wit kunnen maken, had de eerste regen alles een groen waas gegeven. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Zaterdag 26 December 2009
Gisteravond maakte ik een avondwandeling in de manenschijn. Precies volgens de weersvoorspellers waren gisteren de regendagen voorbij. De stadskerstloop, de Carrera de Navidad van Woensdag, werd er een week voor uitgesteld.
De maan was ruim half, en stond recht boven mijn hoofd. Daar was het helder, maar de horizon was bewolkt. De opkomende Orion was ternauwernood zichtbaar, en de Poolster en de Grote Beer heb ik helemaal niet gezien. In het westen zag ik 'Stralende Jupiter' alles overheersen. Ik ken de westelijke hemel slecht, want die zie ik niet vanaf mijn balkon. Ik heb het even nagekeken. Voor alle zekerheid. (100 woorden)
____________________________
Andrew Vamplew, van BBC-Science, is er helaas mee opgehouden. De 'opvolgers' die ik vond liepen máááánden achter.
Dat schreef ik 6 september 2008.
Maar nu heb ik een site van de University of Manchester gevonden. Die ziet er heel goed uit, en was 'up to date'.
http://www.jodrellbank.manchester.ac.uk/astronomy/nightsky/#planets
http://www.jodrellbank.manchester.ac.uk/astronomy/nightsky/nskydec09.html
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Zondag 27 December 2009, Ghislaine komt vandaag!Een nogal onopvallend berichtje in El País van gisteren maakt melding van een uitspraak van het hoogste gerechtshof in Madrid over een zaak waarover eerder de regionale gerechtshof in Murcia had beslist. Het ging over een herder die opponeerde tegen de aanleg van een golfbaan in het gebied waar hij --en vele anderen-- hun herdersbedrijf uitoefenden.
--"De beschikbare hoeveelheid water in de regio is te gering een brengt het herdersbedrijf in gevaar", luidde het bezwaar.
Het gerechtshof in Murcia wees dat af omdat 'het algemene belang van de streekontwikkeling boven het privébelang van het herdersbedrijf gaat'. De uitspraak wees er bovendien op dat er in het plan een ontzoutingsinstallatie zou komen, en dat de staat een concessie zou geven voor het gebruik van ondergronds water voor de drinkwatervoorziening.
Het hoogste gerechtshof in Madrid ging echter niet in op dat 'rekensommetje' met publiek water, en stelde dat een golfbaan niet in het belang is van iedereen, en niet kan worden vergeleken met drinkwatervoorziening en het herdersbedrijf. Daarom is de bouw van de golfbaan stilgelegd.
Wat mij in dit bericht opvalt is niet zozeer het eindoordeel, maar de aard van het conflict, de aard van de argumenten en de pogingen om 'publieke-' en 'privé-belangen tegen elkaar af te wegen. Dat laatste bovendien op weinig heldere definities van het privé- en het publieke domein. Dat zijn de problemen waarvan wij er steeds meer op tafel zullen krijgen. Tot nu toe is veel daarvan onderhands 'geregeld' tussen autoriteiten en projectontwikkelaars.
Met name een golfbaan is een steen des aanstoots. Die 'kost' evenveel water als 3000 stadse gebruikers op jaarbasis, werd in een frans conflict voorgerekend. Maar ook het gebruik van landbouwgrond en landbouwwater voor de productie van maïs; niet alleen voor veevoer, maar, nog erger, om er ethanol voor auto's van de maken:
--"Als je nou toch dure landbouwgrond en duur landbouwwater voor ethanol wil gebruiken, doe het dan met planten die daar efficiënter mee omgaan!".
Kortom, deze uitspraken uit Murcia en Madrid wijzen er op dat de publieke discussie over de waterverdeling volop is begonnen, en dat de 'onderhandse handje-klap'-fase voorbij is. Er zullen èchte argumenten en betrouwbare spelregels gaandeweg ontstaan. Goed kijken dus.
___________________________
J. M. Lazaro, El Supremo paraliza un campo de golf por la queja de un pastor, El País, pagina 14, 26/12/2009
Over deze conflicten schreef ik eerder. O.a. 11 aug 2005, 8 apr, 12 aug, 30 sep 2007.
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Maandag 28 December 2009
De komende week is Ghislaine op bezoek. 'Het stukje' zal ik vaker overslaan. Zoals vandaag. Het is een questie van 'andere prioriteiten'. Verder is hier alles [zéér] OK.
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Dinsdag 29 December 2009
Vandaag geen stukje.
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Woensdag 30 December 2009
Vandaag geen stukje.
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Donderdag 31 December 2009
Gisteravond hadden we de Kerstloop. Die was een week uitgesteld wegens de regens van de vorige week. Hij heet nu XII Cross Popular de Navidad. Het vorig jaar was het nog XI Carrera Cross Popular Navidad 2008. Ik weet is of het weglaten van het woordje Carrera [wedstrijd] opzettelijk is, maar geleidelijk wordt deze Kerstloop populairder en verliest zijn elitaire karakter. Het 'meedoen' wordt belangrijker.
Dat is een goede zaak voor de 'sociale cohesie'. Door het dominante toerisme dreigt die verloren te gaan. Het enthousiasme voor de sport groeit van onderop. Het zijn de scholen waar het begint, maar geleidelijk is er een fikse groep van 25- tot 35-jarigen ontstaan waarbij enkelen een reputatie hebben tot ver buiten de eilanden. Tot 55 jaar [de categorie 'Veteranos A'] is het nog schaars, en in de klasse 'Veteranos B' [55+] zaten we maar met z'n tweeën, allebei buitenlanders. Klaus [72] werd eerste, en ik [80] werd tweede. Maar het was een gezellig festijn, en daar ging het om.
Ignacio die zich de laatste jaren erg heeft beziggehouden met het enthousiasmeren van de jeugd, kan tevreden zijn. De eilandraad en de gemeente werken goed mee, en zodoende is er geld om met groepjes deel te nemen aan evenementen op de andere eilanden. Dat soort 'schoolreisjes' maakt dat de kinderen van alle scholen over het hele eiland elkaar leren kennen.
Na afloop van het buitengebeuren was er nog een bijeenkomst op het gemeentehuis die de groei van de professionaliteit markeert. Daar werden namelijk voor de eerste keer de officiële certificaten en diploma's uitgereikt [en vervolgens gevierd] die in het afgelopen jaar zijn behaald door de vrijwilligers op het gebied van atletiektraining. Ignacio zelf, bijvoorbeeld, zag zijn driejarige [deeltijdse] studie in Madrid met veel 'huiswerk' de rest van het jaar, bekroond met het Nationale Trainers diploma. Hij is eerste van het eiland, maar er zijn anderen 'in de maak'.
Toen hij daarmee begon, oogstte hij nogal wat onbegrip, maar nu maken steeds meer sportieve eilanders gebruik van de studiemogelijkheden die de Nationale Atletiekbond biedt om [amateur] trainers en hulptrainers een goede ondergrond te bieden. Het gaat dus goed met de atletiek op La Gomera. Houe zo!
terug eerste dagboekregel

Einde Mijn Dagboek December 2009