Mijn Dagboek 116

Dit is Dagboek 116. Het loopt van 1 tot 31 Januari 2010 en begint met een nieuwjaarswens in de vorm van een poesiealbumrijmeltje. Januari is altijd een drukke maand. De Kerst- en Nieuwjaarsbezoekdrukte gaat naadloos over in vertrekdrukte, en dat laatste ging dit jaar over in het groot-familiegebeuren in Iquique met kamperen op het strand [24 25 26]. De laatste dag vind ik het groot-familiegebeuren welletjes, en bereid mij voor op dóórreizen [31]. Vijf keer sla ik over, vijftien keer doe ik het in honderd woorden. Intussen vertrekken Martine en Ghislaine naar NL en beschrijf ik het koude weer en NL en de stralende maan boven El Teide. Dan word ik zelf verkouden. [5 6 7 8]. Toch is er tijd voor idealistische notities van Peter Sloterdijk en Ségolène Royal die vinden dat belasting vrijwillig moet worden betaald [14] of van Paul Krugman die de Amerikanen voorrekent dat "social justice and progress can go hand in hand" [12]. Ook heb ik tijd voor het meest nutteloze nieuwe product van 2009, een draagbaar urinoir in de vorm van een golfstok, maar gelukkig ook deugdelijk advies in de vorm van "Five ways to crap-proof your brain" [16 17].
Index Januari 2010
1,   2,   3,   4,   5,   6,   7,   8,   9,   10,   11,   12,   13,   14,   15,   16,
17,   18,   19,   20,   21,   22,   23,   24,   25,   26,   27,   28,   29,   30,   31.

San Sebastián de La Gomera, Vrijdag 1 Januari 2010, Nieuwjaar
Het is al laat. We moesten natuurlijk uitslapen van de feestelijkheden vannacht, om het Oude Jaar te gedenken en het Nieuwe te begroeten. We vertelden elkaar wat ons van 2009 zou bijblijven.
--"Wat zal mij bijblijven?", vroeg ik mij daarom af.
Het Liber Amicorum kwam bovendrijven, het vriendenboek bijeengebracht door familie en vrienden en vriendinnen voor mijn tachtigste verjaardag. Ik bladerde er zojuist nog eens in, en werd getroffen door een herinnering van Willeke. Zij had een facsimile ingestuurd van de bladzijde uit haar poesiealbum waarin ik, bijna 35 jaar geleden, op 7 April 1975, had geschreven:

Lieve Willeke
Handen zijn om de pakken
En benen zijn om op te staan.
Als je dat goed in je koppie houdt
Zal het heus wel gaan.
Oom Gérard
--"Ik denk er nog wel eens aan terug: 'Dingen niet onnodig ingewikkeld maken'," schreef Willeke er nu bij.
Ik weet dat nog heel goed, ik had het speciaal voor haar gemaakt. Het was inspiratie à la minute. Ik was zelf heel verrast en tevreden daarover, herinner ik mij. Zij was toen 12, en keek verbaasd naar het onbekende 'Volle Leven' dat ze vóór zich had.
En nu werd ik er weer door getroffen. Het lijkt mij een uitstekende wens voor 2010. Ik hoop --ik wens-- dat je met deze gedachte 2010 instapt:
Handen zijn om de pakken
En benen zijn om op te staan.
Als je dat goed in je koppie houdt
Zal het heus wel gaan.

terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Zaterdag 2 Januari 2010
Vandaag geen stukje
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Zondag 3 Januari 2010
Vandaag geen stukje.
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Maandag 4 Januari 2010, Martine vertrekt vandaag
Ik 'inspecteer' altijd top-tienlijstjes op verrassingen. Je weet maar nooit.
Nu dat van de popster Bono, de lead singer van U2, tevens columnist voor The Times. In New York Times, laat hij tien toekomstontwikkelingen zien die hij voor mogelijk houdt.
Ik werd verrast door het Abraham Festival waarbij de drie geloven van het boek worden gevierd, Joden, Christenen en Mohammedanen. Het moeten een reuze popfestivals worden. Ieder jaar in een andere stad. Te beginnen met Jerusalem.
Bono verwijst naar de popfestivals in Ierland op het dieptepunt van de 'troubles'. Dáár was sectarisme taboe. Dáár verkeerden *alle* Ieren met elkaar. (100 woorden)
_____________________________
BONO, Ten for the Next Ten, NYT, January 3, 2010, http://www.nytimes.com/2010/01/03/opinion/03bono.html

terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Dinsdag 5 Januari 2010, Ghislaine vertrok vanmorgen
We zijn vanmorgen al vroeg naar Tenerife vertrokken om daar afscheid te nemen. Haar vliegtuig was vrijwel op tijd binnengekomen. Heel anders dan de urenlange vertragingen voor Engeland. Wij hoopten dat de noordengelse sneeuwstormen zich niet naar het Oosten zouden verplaatsen.
Maar daarover spraken we niet. Wij namen afscheid. Wij hadden het over onze volgende ontmoeting eind April. En over het boek dat ieder van ons op stapel heeft staan. En we genoten van elkaars aanwezigheid, en elkaars bestaan. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Woensdag 6 Januari 2010, Los Reyes
Ghislaine landde gisteren zonder noemenswaardige vertraging op Weeze, maar het was stikkedonker, de noordengelse sneeuwstormen hadden haar ingehaald, er lag tien centimeter sneeuw, en haar auto startte niet. Bijna paniek. Ik zei:
--"Bel een taxi, neem een warm bad in een Duits hotelletje, eet lekkere Sauerkraut, en denk: ¡mañana verder!".
Een paar uur later bel ik haar weer op. Ze had een beter idee gehad. Een Nothilfe had haar auto tot twee keer toe opnieuw gestart, en nu worstelde ze met sneeuw, ijs en gladheid richting Nederlandse grens, en haar eigen warme bad.
Noord- en Zuid Europa zijn héél verschillend. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Donderdag 7 Januari 2010
Kort na middernacht keek ik naar de opkomende maan boven El Teide. De hemel was helder. Het silhouet van Tenerife tekende zich goed af. De maan leek een bootje, zo met zijn platte bovenkant, en zo mooi horizontaal. Nog een beetje lomp, want dat ranke sikkeltje komt pas over een paar dagen. Later op de ochtend.
Ik droomde weg bij de kleurrijke Driekoningenplaatjes uit mijn jeugd met de obligate Ster, maar meestal ook zo'n rank maansikkeltje in de heldere woestijnhemel zoals nu.
Maar toen zag ik opeens de sneeuwstormen in Nederland waar Ghislaine over belde.
Dat was een kouwe douche! (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Vrijdag 8 Januari 2010
Het dreigde al een paar dagen. Het zette niet door. Het leek zelfs met een sisser af te lopen, maar gisteravond zette het ècht door, de verkoudheid, het diepe hoesten, mijn keel als een rasp, rillend in mijn warme bed. Koorts. Zweten. Trillend op mijn benen als ik even uit bed stapte. Totale slapte.
Nu, in de vroege ochtend, lijkt de rust weergekeerd. Ik voel weer grond onder mijn voeten. Figuurlijk natuurlijk, want ik blijf in bed met aspirine, citroensap, en met het favoriete huismiddeltje dat Margarita mijn gistermiddag nog haastig meegaf: Een eetlepel honing verwarmen met flinke mespunt kaneel. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Zaterdag 9 Januari 2010
Nee, ik moet vandaag nog niet opstaan. Ik heb een heel redelijke nacht gehad. Niet meer van dat onrustige woelen, die koorts, en dat eindeloos wakker liggen. Maar nu, om 0700, heb ik nog 'verhoging', en ik voel mij zóóóóóó slap.
Misschien, als het straks zonnig en warm is, op het balcon eens lekker dóórwarmen.
Vandaag géén bedarrest, maar --voor alle zekerheid-- wèl huisarrest. Over tien dagen begint mijn Argentinië-reis al. Oppassen!
Margarita heeft gisteren al aangeboden fruit te kopen in de benedenstad. Ik ga haar straks bellen, en ik blijf thuis om de verloren tijd in te halen. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Zondag 10 Januari 2010
Dit is het seizoen om naar de Zuidpool te reizen, en je op Het Punt te laten fotograferen in alle eenzaamheid in de platgetreden sneeuw, terwijl de rest van het reisgezelschap, en de sneeuwvoertuigen, zorgvuldig buiten het beeld zijn gehouden.
Ik las dat in een artikel in NYT over spectaculaire activiteiten van ouderen. Daarin staat ook het relaas van Tom Lackey (89) die zich op de vleugels van een ouderwetse tweedekker liet vastbinden om 'wing-walking' te doen. Zo laat hij zich over Het Kanaal heen en weer vliegen 'at 160 miles per hour'. Het zijn allemaal voorbeelden met een hoog 'ego-tripper-gehalte', want dat is het selectie­criterium voor de moderne pers, zeker in de 'people' rubrieken.
Maar in dat NYT artikel staat ook een mooi voorbeeld van de grenzen daarvan. Een vrouw is als laatste aangekomen op het basiskamp waar de senioren zich gereed maken voor de rit naar Het Punt. Nogal luidruchtig gaat ze prat op haar leeftijd: Ze is juist tachtig geworden.
Iemand van het gezelschap tikt haar op de schouder, en neemt haar apart:
--"Mevrouw, er zijn hier vier mensen in de groep die een stuk ouder zijn dan u".
Kortom, tachtig jaar is 'normaler dan je denkt'. Dat soort NYT-publiciteit overstraalt dat nuchtere feit door spectaculaire, zo niet exhibitionistische, voorbeelden.
Kijk dan liever eens rond in je eigen straat, of lees het interview in El País met Jacques Delors (84) die met zijn eigen stichting 'Notre Europe', nog 'gewoon' aan het werk is met zijn idealen, en --bijvoorbeeld, de vorige maand-- in Spanje op bezoek was om samen met Zapatero en Gonzales na te denken over de crisis.
Gewoon dóórgaan.
______________________________
KIRK JOHNSON, Seeing Old Age as a Never-Ending Adventure, NYT, January 8, 2010
http://www.nytimes.com/2010/01/08/us/08aging.html
Zie ook: http://www.agewave.com/
XAVIER VIDAL-FOLCH, ENTREVISTA Jacques Delors, El País, 06/12/2009
http://www.elpais.com/articulo/reportajes/Europa/integra/mandaran/EE/UU/China/elpepusocdmg/20091206elpdmgrep_3/Tes

terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Maandag 11 Januari 2010
Ik zit middenin het verzenden van mijn Nieuwjaarsbrief. De èchte bedoel ik, die per Tante Pos gaat. Geprint, maar ik schrijf er met de hand iets persoonlijks bij.
Zo was gisteravond mijn oude Venlo'se jeugdvriend Wim aan de beurt, nu 'rustend missionaris' in Melbourne. Ik dacht opeens: 'Ik bel 'm op'.
Ik leg nèt de hoorn neer. Hij maakt het goed. Ze zaten middenin een uitzonderlijke hittegolf, en het was 43 graden geweest vanmiddag. Hij had mij juist een brief geschreven. Was het telepathie dat ik hem opeens wilde bellen?
En zo legden wij weer een knoop in onze levenslijnen. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Dinsdag 12 Januari 2010
" ... And everyone knows that Europe has lost all its economic dynamism".
Zo vat Krugman het 'staande vooroordeel' over Europa samen dat in de VS werd gebruikt bij de reorganisatie van de gezondheidszorg als 'onderliggende waarde'. Het wakkerde de angst aan van Amerikaanse conservatieven --en die niet alleen-- voor 'socialisme' als de 'dodelijke aantasting' van de Amerikaanse welvaart en het Amerikaanse volkskarakter.
Maar Krugman legt dat goed gedocumenteerd op de snijtafel. Zijn conclusie is dat Amerika van Europa kan leren, en vooral dat "social justice and progress can go hand in hand".
Zo horen we het nog eens van een ander! (100 woorden)
______________________________
PAUL KRUGMAN, Learning From Europe, NYT, January 11, 2010. http://www.nytimes.com/2010/01/11/opinion/11krugman.html

terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Woensdag 13 Januari 2010
Ik zit in een impasse. Misschien is het een kleintje, dat weet je vooraf nooit. Ik ben klaar met de bulk van het achterstallige werk, en sta voor het planmatige aanpakken van alles wat klaar moet voor mijn vertrek met als laatste het inpakken van het koffertje. Dat laatste is duidelijk. De twintigste vertrek ik. Maar wat daartussenin?
Ik voel het als overschakelen van blindelings dóórdouwen naar geraffineerde keuzes maken. Opeens is het kort dag. Ik word er helemaal nerveus van. Ik was bijna vastgeroest in sedendaire bezigheden en een vol huis.
Nee, ik ben een koffertjesreiziger. Dat vergat ik. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Donderdag 14 Januari 2010
De duitse filosoof Peter Sloterdijk vindt dat belastingplicht vervangen moet worden door vrijwillige bijdragen. Hij vindt belastingplicht iets uit de tijd van absolutistische vorsten dat, ondanks alle 'democratisering', in stand is gebleven. Het ondergraaft onze sociale solidariteit. Wat de gemeenschap nodig heeft, zou vrijwillig moeten worden bijdragen. Je merkt het, zegt hij, aan onze onredelijke weerstand tegen milieukosten.
Maar hoe utopisch Sloterdijk moge zijn, de ervaren politica Ségolène Royal komt tot dezelfde conclusie:
--"L'écologie n'est pas une punition!", laat ze weten.
Goed, het zijn allebei eigenwijze donders, maar dat we eens grondig over belasting'plicht' moeten nadenken maken ze wel duidelijk. (100 woorden)
______________________________
Peter Sloterdijk, Wider die Verteufelung der Leistungsträger, Philosoph Sloterdijk über Zwangssteuern, Zusatzanstrengungen der Stärkeren, Die Sueddeutsche, 07.01.2010, http://www.sueddeutsche.de/wirtschaft/957/499238/text/5/
Ségolène Royal, L'écologie n'est pas une punition!, LE MONDE, 08.01.10
http://www.lemonde.fr/opinions/article/2010/01/08/l-ecologie-n-est-pas-une-punition-par-segolene-royal_1289156_3232.html

terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Vrijdag 15 Januari 2010
De Franse en de Amerikaanse 'cultuur' liggen elkaar niet zo. Regelmatig zijn er oplevingen in het zgn France Bashing. Toen Rumsfeld een paar jaar geleden Frankrijk en Duitsland het Old Europe noemde --als 'represaille' voor het niet-deelnemen aan de Irak-oorlog-- leefde het weer eens op, en werden in New York de 'french fries' weliswaar niet van het menu verwijderd, maar ze kregen wel een andere naam. Het beklijfde niet.
Ook nu, tijdens de financiële crisis, zijn er weer oplevingen van France Bashing, met name toen de regering Obama het in haar hoofd haalde zulke 'franse' dingen te overwegen als nationaliseren van banken. Volgens cultuurkenners gaat dit 'conflict' terug op het ontstaan van beide naties. Allebei zijn ze voortgekomen uit revoluties [1776 en 1789] met als resultaat een 'universeel' wereldmodel. Zo'n 'universele claim' komen we ook tegen bij de 'geloven van het boek'. Zou dat toevallig zijn?
Tijdens de recente 'besluitvorming' over betere sociaal-medische wetten, kwam France Bashing ook weer naar voren: Sociale zorg maakt mens lui en initiatiefloos. Dat is verwerpelijk 'socialisme', het Amerikaanse scheldwoord voor alles dat niet 'puur' kapitalistisch is. Die klassieke tegenstelling werd daarbij gekarikaturiseerd naar pure ondernemersvrijheid, ten koste van sociale zorg, aan de ene kant, en het weekhartige Europa dat al zijn ondernemerskracht heeft verloren, aan de andere kant.
Maar ... het schip keert kennelijk de wal. Eerder deze week [zie Dinsdag] rekende Paul Krugman de Amerikanen goed gedocumenteerd voor dat "social justice and progress can go hand in hand".
Nu is er een artikel verschenen in Dissent Magazine onder de titel "Lessons from the Nationalization Nation: State-Owned Enterprises in France". Daaruit blijkt dat de vermaladijde plannings- en verzorgingsstaat --Frankrijk in dit geval-- het heel goed doet, en dat het niet klopt met de Amerikaanse vooroordelen. Franse arbeiders zijn productiever per uur, bijvoorbeeld, en niet 'lui'. Frankrijk is de vijfde economie op de wereldranglijst, en is het derde land op het lijstje van landen die de meeste buitenlandse investeerders aantrekken. Kortom, het 'socialistische' Frankrijk speelt een prominente rol in het wereldkapitalisme. Hoog tijd dus om dat 'staande vooroordeel' eens terzijde te schuiven, en te kijken naar de werkelijke cijfers, concludeert de schrijver Paul Cohen.
Het artikel is weliswaar verschenen in Dissent Magazine, maar dat is niet vrij toegankelijk. Betalen! Dat heb je met die elitaire tijdschriften. Maar Courrier International heeft de vertaling gepubliceerd met de complete grafieken.
__________________________
Paul Cohen, Les vertus méconnues du modèle français, Courrier International, Jeudi 14 janvier 2010,
http://www.courrierinternational.com/article/2010/01/14/les-vertus-meconnues-du-modele-francais
Paul Cohen, Lessons from the Nationalization Nation: State-Owned Enterprises in France, Dissent Magazine, Winter 2010,
http://www.dissentmagazine.org/article/?article=2016 en http://www.dissentmagazine.org/issue/?issue=102

terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Zaterdag 16 Januari 2010
Wat vind je van een golfstick waarin je onopvallend kunt plassen? [Mannen althans]. Een draagbaar urinoir zogezegd. Die is nu te koop onder de naam UroClub™. In de prospectus wordt zijn onopvallendheid aangeprezen omdat die er uit ziet als een 'standard 7 iron'.
Hij is nu genomineerd voor de "2010 Landfill Prize", the award for Britain’s most useless consumer product. Het vorig jaar ging de prijs naar een gemotoriseerde ijsjeslikker, waardoor je niet je pols hoeft te draaien om te likken. Héél handig!
Als je iets hebt gezien dat nóg nuttelozer is, mag je dat nog tot 14 februari insturen.
(100 woorden).
____________________________
John Naish, Nominate a pointless piece of crap, Prospect Magazine, 8th January 2010
http://www.prospectmagazine.co.uk/2010/01/nominate-a-pointless-piece-of-crap/
The UroClub™, http://www.uroclub.com/details.html. In die prospectus zie je een geïllustreerde handleiding over hoe "Discreetly relieve yourself and then get back into the game!"

terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Zondag 17 Januari 2010
De 2010 Landfill Prize, waar ik gisteren over schreef, is een mooie aandachtrekker voor een maatschappelijk probleem dat door het 'vrije ondernemersschap' en de 'Onzichtbare Hand' niet wordt opgelost, integendeel. Het gaat om de biologische wortels van 'koopziekte'. Marketeers hebben miljarden besteed om die wortels te leren kennen met het doel de kooplusten nog wat op te voeren. Gelukkig zijn er nu ook onderzoeken die ons helpen die 'kooplusten' te beteugelen:
--"Welk 'effectief gedrag' kan de 'gewone burger' tegenover reclamegeweld zetten?"
De website van de Britse organisatie, die te vergelijken valt met het NLse 'consuminderen', en die het initiatief voor de 2010 Landfill Prize heeft genomen, geeft een vijftal adviezen voor dergelijk 'effectief gedrag', die op gerichte psychologische experimenten zijn gebaseerd.
De titel luidt: "Five ways to crap-proof your brain"
Allereerste advies: "Take a break": Neem een pauze! Het blijkt dat als je mensen midden in hun koopproces interrumpeert, als ze op weg zijn naar de kassa, zij in veel gevallen spontaan tot het inzicht komen dat ze met een 'piece of crap' in hun handen staan.
Het tweede advies betreft de credit card. Betaal liever met ècht geld. Onderzoek wees uit dat de 'kooppijn' wordt gecamoufleerd, en dat er daardoor waarlijke koopverslaving kan ontstaan. Advies: "Don't even touch that plastic": Raak die kaart niet aan!
Het derde advies is gebaseerd op het oerinstinct van hamsteren dat in ons evolutionaire verleden wellicht positief heeft gewerkt. Juist als je te weinig geld hebt, treedt die 'angst' op, en je koopt [teveel] onnodige dingen.
Het advies luidt dus: "Keep calm and don't panic".
Het vierde advies is gebaseerd op het gevoel van 'dankbaarheid' dat kan ontstaan als de ondernemer je een buitengewoon 'genereuze' aanbieding weet voor te toveren. Wantrouw de positieve emoties die daardoor in je binnenste kunnen ontstaan, ze zijn kunstmatig. Het advies luidt: "Shun special offers", vermijdt 'aanbiedingen'!
Het vijfde advies komt voort uit de behoefte om je 'gunstig' te onderscheiden van je soortgenoten. Heel begrijpelijk, en evolutionair nuttig, maar als koopverleiding fataal. Onderzoek leerde dat 'wealthy Londoners', zich niet langer 'rijk' voelden omdat ze te weinig in aanraking kwamen met gewone mensen. Daardoor gingen ze zich alleen maar meten met hun direkte omgeving, waardoor het gevoel voor 'goed genoeg' werd ondergraven, en de hersens minder 'crap proof' werden.
Dit verschijnsel heb ik als eens eerder geanalyseerd in verband met de observatie dat méér geld, méér stress veroorzaakte. Daaraan lag ten grondslag dat door de snel stijgende inkomens je ook het gevoel krijgt 'minder dan de anderen te verdienen'. Het verschijnsel is bekend onder de naam economic red shift, een term uit de sterrekunde. Het vijfde advies luidt daarom "Think global": Kijk vooral goed buiten je eigen kringetje om je gevoel voor wat 'goed genoeg' is in stand te houden bij al dat reclamegeweld dat gericht is op begripsvernauwing.
_______________________
"Five ways to crap-proof your brain", kun je aanklikken op de Enoughness Site www.enoughness.co.uk waar ook de score van de 2010 Landfill Prize wordt bijgehouden.
Over 'economic red shift' en stress schreef ik 3 september 2008 met verwijzing naar bronnen en eerdere analyses.
De Nederlandse site op dit genoeg=genoeg-gebied is http://consuminderen.startpagina.nl/

terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Maandag 18 Januari 2010
Vandaag geen stukje. Opruimen! Organiseren! Wegwezen!
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Dinsdag 19 Januari 2010
Opruimen! Organiseren! Wegwezen!
terug eerste dagboekregel

San Sebastián de La Gomera, Woensdag 20 Januari 2010, vertrekdag
Al een paar dagen geleden stuurde Patrick mij een mini-tekst waarvan ik metéén dacht: Daar ga ik over mijmeren op mijn vertrekdag. Het zijn maar drie woorden en twee leestekens, maar wat een schat aan bijgedachten!!

Wat voorbijgaat, ontmoet.
Het staat al een paar maanden op de achterkant van zijn huis, en je kunt het zien vanuit de Mathenesserbrug --en op het Internet natuurlijk.
Ga er maar eens voor zitten: Is ontmoeten als 'rencontrer'? en 'to meet'?
Of hebben we te doen met ont-moeten, loslaten of bevrijden?
En 'voorbijgaan'? Zie ik een trein, een jaar of een gedachte? (100 woorden)
_______________________
Foto's en verdere gegevens: http://www.flickr.com/photos/cybergabi/3691037368/
en http://www.vkblog.nl/bericht/257026/!_____WAT_VOORBIJGAAT,_ONTMOET
Patrick corrigeerde mij later: Niet Mathenesserbrug, maar Lage Erfbrug. OK, moet ik er nu 101 woorden van maken?

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Donderdag 21 Januari 2010, Gabriela jarig!
Het is 0800 op La Gomera [GMT] en 0900 in Madrid en Eindhoven [MET]. Ik heb het nagevraagd: Het is pas 0500 in Chili, en nu vliegen we nog vóór de Argentijnse of Braziliaanse kust. De 'slaapzaal' begint te ontwaken. Hier en daar wordt het leeslampje aangestoken. Buiten is het donker. We zijn de zon ver vooruit. In Europa schijnt die al volop.
We vertrokken 'vanmorgen' om 0050 [MET] met 40mn vertraging in Madrid voor deze reis van 13u 25mn. Als we de vertraging niet inlopen, zullen we vanmiddag om 14.15 [MET] in Santiago landen. Maar dan is het daar pas 10.15.
Ergens boven de oceaan: 0545 Chili-tijd, 0845 op La Gomera
De eerste stralen verschijnen boven het wolkendek. Mijn buurman fotografeert het aandachtig met een reuzegrote camera. De zon heeft ons ingehaald.
Wat later: 0830 Chili-tijd, 1130 op La Gomera.
Ik ben nu precies 24 uur onderweg gerekend vanaf het vertrek van de ferry gistermorgen. We zitten boven land, met aan de horizon de Andes. We moeten nog een uur, althans als we op tijd aankomen. Voorzien is 0935
Santiago luchthaven: 1100 Chili-tijd.
We zijn geland met precies 25mn vertraging om 1000. We haalden dus 25mn in. Op dit moment zit ik de wachten op de vlucht naar Iquique die om 1135 vertrekt. Over vijf minuten moet het instappen beginnen. Het is een vlucht naar Arica, tegen de Peruaanse grens in het Noorden. Iquique is een tussenlanding. Daar moeten we om 1400 aankomen. Het laatste uur heb ik vooral moeten besteden aan in de rij staan voor de paspoortcontrole. Er kwamen vrijwel gelijk twee vluchten uit Madrid aan. De douane ging van een leien dakje en toen naar het Nationale vliegveld!
Ik heb SMS-jes gestuurd naar Ghislaine, Ignacio en Margareta, en ook naar Francisco die mij zal komen afhalen. Voor een blik op het internet was geen tijd.
Onderweg tussen Santiago en Iquique.
Het is 1300 Chili-tijd. We zijn precies op tijd vertrokken. We moeten nog een uur. Ik heb wat geslapen, want ik raakte wat doorgedraaid van dat rusteloos uitspellen van The Economist, Business Week, enkele Sudoku's, wat lokale kranten, en het herlezen van een publicatie over Arteconomy waarover ik 23 september schreef. Dat boekje las ik toen óók 'onderweg'. Dat was mijn 'lees-dieet' deze reis.
Ik probeer nog wat te dommelen ...
Iquique, het huis van Francisco en Gabriela 2000 lokale tijd.
Gabriela, Francisco en hun twee-jarig zoontje Rodrigo haalden mij af. We landden precies op tijd. Maar het duurde even want mijn koffer was niet meegekomen. Bálen. Intussen heb ik hier geluncht, een eerste rondje bijgepraat, gedoucht en nog wat geslapen ook.. Nu is het wachten op de gasten van het verjaardagsfeest van Gabriela. Toen ik in 2005 voor de eerste keer na zeven jaar in Iquique terugkwam, trof ik het ook. De dag van mijn aankomst was de 'party' voor haar verjaardag. Toen had ik opeens een compleet netwerk van kennissen. De meesten daarvan heb in natuurlijk twee jaar geleden weer ontmoet. En nu wellicht weer. Proost!!
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Vrijdag 22 Januari 2010
Het is al half acht in de morgen. Het huis is nog doodstil. Gisteravond heb ik het einde van het verjaardagsfeest niet afgewacht, maar het rumoer deerde mij niet bij het inslapen. Na het 'overslaan' van een nacht ga ik nu maar rustig afwachten hoe mijn lijf zijn weg terugvindt op deze dag after the days before. Om te beginnen heb ik vannacht goed geslapen. Dat is een goede start.
Er waren bijna allemaal oude bekenden op het feestje met wie ik herinneringen ophaalde. Er waren ook de vrienden van Gabriela uit Tucumán, die mijn gastheren en mentoren zullen zijn in Argentinië. Vandaag gaan we e.e.a. precieser regelen, maar ik weet intussen dat er wekelijks een lange-afstandsbus gaat van Iquique naar Salta, aan de andere kant van de Andes. Die vertrekt op Zaterdag tegen middernacht, en Zondag ben je laat in Salta. Het is nog niet duidelijk hoe we in Salta doorreizen. Er zijn diverse bussen, en het is een reis van 'enkele uren'. Daar doe ik het maar mee.
Morgen moeten kaartjes worden gekocht. We gaan Zaterdag-over-een-week. En nu maar hopen mijn koffer vandaag wordt afgeleverd. De belofte om dat gisteren nog te doen hebben ze niet waargemaakt.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Zaterdag 23 Januari 2010
Gisteren zette ik mijn [her]orientatie voort. Allereerst binnenshuis, het nieuwe huis van Gabriela en Francisco waar ik logeer. Rodrigo, twee jaar geleden nog een baby, is nu bijna twee-en-een-half, en druk bezig met het verkennen van zijn wereldje en zijn speelgoed. Het is heerlijk om zo'n koter bezig te zien. Alles moet worden betast en onderzocht. Ondertussen luister ik naar Gabriela die mij vertelt van de wederwaardigheden van het gezin de laatste twee jaar, en van de mensen die ik op het feestje ontmoette.
Er was genoeg fruit in huis voor mijn lunch zodat ik niet de deur uit hoefde. Ook niet voor het Internet, want in het hele huis is WiFi. Daarmee kon ik mijn laptop eens lekker updaten na zoveel tijd alleen die trage modemverbinding. Bovendien lukte opeens een schoonmaakklus waar ik al langer zonder succes mee bezig was geweest. Nu start de machine weer met normale snelheid [cq traagheid, maar 'normaal'].
Met een extra siesta haalde ik ook mezelf een beetje in. Dat moest wel, want de reisplannen werden gedetailleerd. Later op de middag kochten we namelijk reisbiljetten voor Salta. De bus van Zondag-over-een-week was vol zodat ik nu met Alejandro, mijn gastheer in Tucumán, de daaropvolgende Dinsdag zal reizen. Maar het reisgezelschap dat naar Tucumán gaat logeren is veel groter. Ik had al van dat plan gehoord, maar nu hoorde ik details. Gabriela, haar zus Jeannette, ene Guillermo, een huisvriend die ik ook van eerdere jaren ken, Marisa, de gastvrouw in Tucumán, en haar twee kinderen reizen een paar dagen later, want ze moeten eerst nog een bruiloft in Iquique meemaken; van wéér een andere kennis, Carolina. Het wordt dus een hele vakantie-logeerpartij daar in Tucumán.
En dat is er nog het plan van de strandpicnic dit weekend. Ik word helemaal meegenomen in de stroom van de sociale aktiviteiten. Dat is nog eens wat anders dan in een vreemde, onbekende, stad voorzichtig de eerste verkenningspasjes maken. Alles even proberen, of proeven, of bekijken. Zo ongeveer als Rodrigo, de kleuter hier in huis, die alles door zijn vingers laat gaan om zijn wereld te leren kennen.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Zondag 24 Januari 2010
--"Dat is nog eens wat anders dan in een vreemde, onbekende, stad voorzichtig de eerste verkenningspasjes maken", schreef ik gisteren, maar toen kende ik de details van de familiale plannen nog niet.
Precies dit weekend zijn de zomervakanties begonnen. De Zondag-picnic op het strand blijkt het eerste vakantie-uitje voor de kinderen te zijn. Met twee families gaan we vanmiddag naar een rustig strand een eindje buiten Iquique, en komen pas Dinsdagmorgen terug. Kamperen op het strand!
Ik zal proberen De Reisbrief nog vandaag af te maken, en verder zal ik Mijn Dagboek in handschrift voortzetten. Tot Dinsdag dus!! (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Maandag 25 Januari 2010
Ik heb goed geslapen in mijn tentje. Buiten schemert het. Er is al genoeg licht om de schrijven. Gisteren na de lunch zijn we vertrokken. Marisa met haar twee koters van acht en elf gingen ook mee. Samen met Gabriela, Francisco, Rodrigo en ik, zaten we dus met z'n zevenen in de --gelukkig-- nogal grote 4x4, maar met alle bagage en proviand, was het toch 'passen en meten' bij het inpakken. Nog vóór het donker hadden we alle tenten opgezet.
Toen was er tijd voor een slok en een babbel, met de eeuwige branding als enige achtergrondmuziek. Het werd laat. (100 woorden).
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Dinsdag 26 Januari 2010
Het is nog vroeg in de morgen, en een stuk frisser dan gisteren. De zon zit al achter de bergen, en schijnt op de hoge vederwolken. En dáár hebben wij het van. De goe-gemeente slaapt nog. Ik heb al een mini-strandwandeling gemaakt om mijn benen te strekken. Verdere gym is ternauwernood nodig, want ik slaap in een mini-lichtgewichttentje op een fors luchtbed. Alleen het in- en uitkruipen al zijn een vorm van avond- en ochtendgym.
We zouden direkt na het ontbijt vertrekken, maar er was nog genoeg proviand over voor een lunch. Daarom blijven we wat langer. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Woensdag 27 Januari 2010
Gistermiddag waren we laat terug van onze 'strandpicnic' van twee maal 24 uur. We vertrokken niet onmiddellijk na het ontbijt, zoals was voorzien, maar na de lunch, want er was genoeg proviand overgebleven. Zodoende konden de kinderen nog een paar uurtjes extra poedelen, zandkastelen bouwen of zich tussen de rotsen wagen om schelpdieren te zoeken. De zon was bijzonder fel, en ik moest mijn europees winterhuidje zelfs beschermen tijdens de lange luie gesprekken in de schaduw van de strandtent. Die hield de UV-stralen kennelijk niet voldoende tegen, want ik heb er een paar fikse rode plekken aan overgehouden. Gabriela heeft daarvoor de juiste crême in huis. Gelukkig.
En nu ben ik weer 'thuis'. Dit familiale gebeuren is natuurlijk heel anders dan mijn gebruikelijke leven als reiziger. Ik ga 'op bezoek', en daarbuiten ben ik helemaal 'op mezelf'. Die vanzelfsprekendheid is er nu niet. Ik denk ook dat ik de 'vaardigheden' die ik daarvoor nodig heb een beetje ben kwijtgeraakt, althans de natuurlijke vanzelfsprekendheid daarvan. Hoe dan ook, ik merk dat ik mij bewust moet terugtrekken om mijn portie lezen, schrijven en 'niets doen' te krijgen. Het gezelligheidsleven is niet alleen 'gezellig', maar ook verleidelijk.
Vandaag ga ik de draad opnemen van de 'plannen' die ik had voor dit korte verblijf in Iquique. Ik dacht aan vier of vijf dagen, maar nu de bus naar Argentinië pas de volgende week Dinsdag gaat, heb ik een zee van tijd daarvoor. Maar het mag er niet bij inschieten dat ik bij Lorenzo, Nelly, María Pilar en Juan 'op bezoek' ga.
Bij het 'leesvoer' dat ik hier in huis aantrof was een speciale culturele bijlage van de Argentijnse kwaliteitskrant Clarín [klaroen]. Deze wekelijkse bijlage heet Ñ. Dit was een themanummer over Afrika met een boeiende en informatieve artikelen. Het ging niet speciaal over Zuid-Afrika, maar het plaatste mijn ambities om een boek over [mijn] Zuid Afrika te schrijven wèl in een bredere kontekst. Daarbij was het extra interessant dat het was geschreven vanuit een Zuid Amerikaans perspectief. Dat gaf --bijvoorbeeld-- een heel andere kijk op de vergelijkingen die werden gemaakt op de kolonisatie-en dekolonisatieprocessen die beide continenten hebben ondergaan. Die zijn heel anders, en dat gaf aanleiding om het begrip 'kolonisatie' te nuanceren en het te onderscheiden van verschillende vormen van neo-kolonisatie, globalisatie en neo-kapitalisme.
Natuurlijk werd er ook gebruik gemaakt van europese academische studies, maar de Zuid Amerikaanse studiecentra omtrent 'kolonisatie' leverden een boeiende niet-europese invalshoek. Ik kreeg meteen zin om aan 'het boek' te beginnen.
_______________________
Zie o.a. Andrés Criscaut, Sueño blanco, pesadilla negra, Ñ, bijlage van Clarín, 20 juni 2009 http://www.revistaenie.clarin.com/notas/2009/06/20/_-01942347.htm

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Donderdag 28 Januari 2010
--"Het doet mij beseffen hoe zeer ik vaak vanuit mijn eigen ervaringen en vanuit mijn culturele achtergrond reageer", schreef Anna nadat ik gisteren had geschreven hoe mij het Zuidamerikaanse perspectief op de kolonisatie en dekolonisatie van Afrika had verrast. Logisch! [achteraf ..] want wij zijn de kolonisten. Afrika en Zuid Amerika voeren een gesprek van gekoloniseerden onder elkaar. Met Europese schuldgevoelens en trots hebben ze niets te maken. Die begrijpen ze wellicht nieteens; zeker niet van binnen uit.
Zo ook tref ik hier een heel andere kijk op de huidige golf van 'humanitaire hulp' aan Haïti. Die wordt 'vanzelfsprekend' geplaatst in de lange 'bestraffing' van Haïti want het was het eerste land dat het waagde de slavernij af te schaffen. In 1804. Dat is drie jaar vóór Engeland, die deze beslissing in 1832 nog eens moest overdoen, want er was de klad in gekomen. Haïti werd bestraft met boete van 150 miljoen goudfranken voor de schade die ze hadden aangericht bij de koloniserende bedrijven. Toen begon een ingewikkeld spel van uitbuiting onder diverse andere namen. En niet alleen in Haïti. Maar deze 'kijk' op de situatie is niet 'onze' Europese.
Maar met zo'n 'kijk' is het niet verwonderlijk dat hier cartoons in de krant verschijnen waar een zwaar bewapende, pas gelande, Amerikaanse Marinier geïnterviewd wordt door een radio-reporter. Hij somt de wapens op die hij bij zich heeft voor zijn 'missie' op Haïti, en de radio-reporter zegt vrolijk in de microfoon:
--"Wij zullen stap voor stap deze humanitaire aktie van de Verenigde Staten volgen"
Of die andere cartoon waar een drietal mariniers met de wapens in aanslag voor een armzalig hutje staan: "Open die deur!! Humanitaire hulp", roepen ze. Het 'detail' om deze situatie beter te begrijpen is dat de VS altijd een ploegje mariniers naar Haïti stuurde als het volk protesteerde tegen de 'kolonisatie' onder welke geactualiseerde naam dan ook. Met onze Europese achtergrond en culturele ervaring, zoals Anna die benoemt, ziet 'humanitaire hulp' er --in eerste instantie-- héél anders uit.
_______________________
Eduardo Galeano, Haití: La maldición blanca, Argenpress, 22 jan 2010
http://cultural.argenpress.info/2010_01_17_archive.html
De tekst is in het Spaans, maar met het bovenstaande kun je wel de cartoons begrijpen. Rechtstreeks naar de cartoons:
http://lh6.ggpht.com/_n29_cd0lVTo/S13FgJUYr7I/AAAAAAAAIdo/Vd-Bv3Qcrt4/s400/HT1.jpg
http://lh3.ggpht.com/_n29_cd0lVTo/S1SVkyTHxRI/AAAAAAAAIUI/dxi0ms0N5HM/s800/Ayuda.jpg

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Vrijdag 29 Januari 2010
Vandaag geen stukje.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Zaterdag 30 Januari 2010
Ik heb mijn draai niet echt. Ik weet niet waar het van komt. Gewoonlijk duik ik meteen na aankomst in de lokale en nationale kranten, maar nu is Chili mijn land niet. Het is dus 'de verkeerde investering'. Ik denk dat het dat is, want de Argentijnse kranten en weekend-bijlagen van Clarín, die de vrienden uit Tucumán bij zich hadden, las ik met plezier en aandacht. Ik heb al bij de kiosken in de binnenstad gesnuffeld, maar Argentijnse kranten? Ho maar!
Toen heb ik maar weer Chileense kranten gekocht, maar echt boeien doet het mij niet. Inderdaad, het gevoel van met 'het verkeerde' bezig te zijn komt boven.
Toen ik gisteren eens rustig door de binnenstad slenterde om alle oude beelden weer wat op te frissen, kwam ik groepjes muzikanten tegen. Het is deze week, net als bij mijn andere bezoeken, de week van El Encuentro Iberoamericano de Tunas y Estudiantinas, de bijeenkomst van studentenmuziek en -dansgroepjes waarvan de meesten in het klassieke zwart zijn gestoken.
In 2005 maakte ik de 20ste bijeenkomst mee, nu de 25ste. Dat is natuurlijk extra feestelijk. Daar komt bij dat nieuwe burgemeester, een vrouw die precies toen ik er in 2008 was werd gekozen, een grote belangstelling heeft voor cultuur. Dat heeft nieuwe energie aan dit evenement gegeven volgens de kranten.
Maar hoe dan ook, gisteren rond de middag toen ik in de binnenstad was, heb ik naar diverse zwervende groepjes geluisterd die her en der hadden geposteerd. Ik voelde mij weer wat thuis, maar mijn bestemming is het niet. Ik zit gewoon te wachten op dóórreizen. Dát zal het zijn.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Zondag 31 Januari 2010
Het is een stille Zondagochtend in deze stille woonwijk. Ik probeer mijn plan te trekken. Sinds eergisteren logeert hier ook de zoon van Francisco met vrouw en zoontje Tomás. Het curieuze van de situatie is dat Rodrigo ongeveer even oud is als Tomás. Deze twee koters, die hier gezellig samen spelen, zijn dus 'oom' respectievelijk 'neefje' van elkaar. Dat is pas wat-je-noemt groot-familieleven!!
Vanmiddag gaat de hele meute de woestijn in, voor een soort 'picnic', want alle eten moet worden meegenomen. Maar nu logeren ze niet in meegenomen tentjes, zoals wij op het strand, maar in een leegstaand huis van vrienden in het woestijnstadje -oase Pica.
Pica was het epicentrum van de grote aardbeving in 2005. Ik was al eerder in Pica geweest, en in 2008 heb ik er rondgelopen en de reusachtige schade gezien. Gabriela nodigde mij uit om mee te gaan, maar ik heb besloten niet mee te gaan. Ik blijf lekker thuis, en maak nog een paar wandelingen door de stad en naar het strand. We zouden Dinsdagmiddag, na twee overnachtingen, terugkomen. Ruim op tijd voor de bus naar Salta die Dinsdagavond, kort na middernacht --Woensdag dus-- vertrekt. Wat dat betreft zou het kunnen.
Maar nee, ik vind het groot-familieleven even welletjes. Ik maak vandaag de Spaanse en NLse reisbrief nog af. Alejandro, de man van Marisa, met wie ik samen naar Salta en Tucumán zal reizen, komt straks op bezoek. Hij zal mij van de reis vertellen. Hij heeft die reis vaker gemaakt. Misschien heeft hij nog praktisch advies.
We gaan via de Paso de Jama over de Andes. Die is op meer dan 4000 meter. Het is er erg koud, heeft hij al gezegd. Ik moet dus een plan maken voor warme kleren bij-de-hand. We hebben iets duurdere plaatsen gereserveerd, die met ligstoelen. Er kan dus enigszins comfortabel geslapen worden.
Gery, die de route vanaf Salta naar de Paso de Jama vijf jaar geleden heeft gemaakt met een huurauto, waarschuwde ook voor die kou, maar schreef ook over de prachtige uitzichten. Ik ben dus heel benieuwd.
En zo heb ik op deze stille Zondagochtend al de nodige voorpret.
_______________________
Een recente reisbeschrijving over je Paso de Jama, met veel foto's: http://www.mytripjournal.com/travel-431296

terug eerste dagboekregel

Einde Mijn Dagboek Januari 2010