Mijn Dagboek 142

Dit is Dagboek 142. Het loopt van 1 tot 31 maart 2012 en begint in Iquique met een nursery rime van Mother Goose uit 1752 over het schrikkeljaar en enkele moderne varianten daarvan. Het eindigt met een column over gezellige dikkerds, eveneens in Iquique. Ik gedenk Marius, 'een street observer', net als ik, maar hij deed meer aan 'soul' en minder aan 'kranten' [2]. Vier keer sla ik de beurt over, en tien keer doe ik het in 'honderd woorden'. Vier keer kies ik een gedicht [1 15 20 25]. Drie keer legt ik het Duitse woord Beschränkung op de snijtafel [11 12 13]. Maar verder is het heel gevariëeerd. Dat er vijf soorten kapitalisme zijn [14]. Dat Ségolène Royal 49 duizend 'vrienden' heeft [19] en dat een ex-dominee de Zuidamerikaanse kranten verrast met een christelijke sex shop [18]. Twee keer is er aanleiding om terug te komen op de niet-religieuze grondslagen van de moraal [16 26]. Over de toestand van mezelf en over het boek dat ik schrijf [5 resp 6], en wat al niet meer. Laat ik mij maar eens Beschränken.
Index maart 2012
1,   2,   3,   4,   5,   6,   7,   8,   9,   10,   11,   12,   13,   14,   15,   16,
17,   18,   19,   20,   21,   22,   23,   24,   25,   26,   27,   28,   29,   30,   31.

Iquique (Chili), Donderdag, 1 Maart 2012
A-Poem-A-Day kwam met een nursery rime van Mother Goose uit 1752:

Leap Year Poem
Thirty days hath September,
April, June and November.
All the rest have thirty-one,
Excepting February alone,
And that has twenty-eight days clear
And twenty-nine in each leap year.
Ik kende het ietsje anders, dus ik ging op zoek, en vond meteen een Nederlandse en Spaanse variant. In het Frans kon ik niets vinden, behalve een persbericht van een verspreking jongsleden Zaterdag op FR3 Île-de-France waar het jaar 2012 année bisexuelle werd genoemd. De juiste naam is année bissextile. Inderdaad verwarrend. In dat persbericht werd terloops herinnerd aan 1969 dat volgens Serge Gainsbourg het année érotique zou zijn. Verder geen nieuws uit Parijs.
Thirty days hath September,
April, June, and November.
All the rest have thirty-one
Excepting February alone:
Which hath but twenty-eight, in fine,
Till leap year gives it twenty-nine.

30 dagen heeft september,
april, juni en november.
De andere hebben er 30 en 1
behalve februari alleen.
Want die heeft er 4x7
en in 't schrikkeljaar nog 1 daarneven.

Treinta días trae Noviembre
con Abril, Junio y Septiembre,
los demás treinta y uno,
menos febrero mocho
que sólo tiene veintiocho.
______________________
Leap Year Poem: http://www.poemflow.com/1400
2012, année bisexuelle, Le blog des correcteurs du Monde.fr,
http://correcteurs.blog.lemonde.fr/2012/02/29/2012-annee-bisexuelle/
Andere variaties: http://www.ict4us.com/r.kuijt/dagen_in_maand.htm

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Vrijdag, 2 Maart 2012
Vanmorgen is Marius Nuy overleden. Zijn broer schreef het mij. We kenden elkaar alleen van onze blogs. Daarover correspondeerden we. Zijn blog heet Whisperings Of The Soul, vroeger Crossing My Soul.
--'Hij is', schreef ik op Dinsdag 19 December 2006 over Marius, 'een street observer, net als ik, maar hij doet meer aan 'soul' en minder aan 'kranten'.'
Hij was een optimist, en hij bewonderde mijn optimisme. Daarin vonden wij elkaar. Hij maakte zijn grote reizen naar binnen, want zijn lijf deed niet meer mee. Ik bewonderde zijn taaie vasthoudendheid, ondanks de pijn en de invaliditeit. Het inspireerde mij, en hij liet zich door mijn 'ontheemde' bestaan inspireren.
Met wroeging realiseerde ik mij dat ik hem de laatste tijd uit het oog had verloren. Ik was te druk met mijn eigen besognes, en met mijn eigen zorgjes om 'op de rit' te blijven. Helaas.
Ik heb onze oude correspondentie nagelezen, en zijn blogs die ik had gemist. De fatale wending van zijn toestand was mij ontgaan. Te laat!
Ik had vanmorgen mijn column geen prioriteit gegeven om een enkele paragrafen van mijn pensioenboek te schrijven waartoe ik mij geïnspireerd voelde. Het ging om de onontbeerlijke confrontatie met de dood waarvan Michel de Montaigne schreef dat die noodzakelijk is om verder te kunnen leven als oudere, en om de 'gewone' tegenslagen en verzwakkingen van de oude dag welgemoed tegemoet te kunnen treden. Dat liet ik voorgaan. Ik had mij erop voorbereid. Dat maakte ik eerst af.
En toen kreeg ik het doodsbericht. Ik las het minutieuze verslag van Marius van zijn laatste innerlijke reis in zijn blog die hij tot de laatste dagen heeft bijgehouden. De pijn, de eenzaamheid, de wanhoop, jazeker, maar ook van zijn realistische optimisme en zijn eerlijkheid, en van de inspirerende warmte en de liefde van zijn geliefde die hij telkens opnieuw tot zich liet doordringen in die eenzame duisternis. Putte hij daaruit moed om door te gaan? Om contact de houden met zijn eigen realiteit? Dat was een confrontatie van een heel ander gehalte.
Ik dacht dat ik die confrontatie redelijk onder woorden had gebracht, maar Marius confronteerde mij dieper dan ik had kunnen schrijven in die paragrafen. Ik ben hem daar dankbaar voor. Ik kan het hem niet meer laten weten. Ik had ... ik had ... Nu is het te laat. Met die pijn zal ik leren leven. Met Marius als lichtend voorbeeld.
_____________________
Whisperings Of The Soul, vroeger Crossing My Soul: http://crossingmysoul.blogspot.com/

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Zaterdag, 3 Maart 2012
In Mijn Reisbrief die zojuist de deur uit is, schrijf ik over de staking van de vuilophalers. Ze hebben ruzie over tot wiens domein onze barrio hoort. Het vuil stapelde zich deze week weer eens ontzettend op. Ik schreef over de irritante vliegenoverlast.
Vanmorgen hadden we opeens ook geen water. Later bleek het een leidingbreuk te zijn precies op het kruispunt waar laatst een elektriciteitsmast omver werd gereden. De waterstop is voorlopig opgelost. De chefmonteur wees op de weggespoelde ondergrond:
--"De straat blijft voorlopig afgesloten", zei hij.
--"De goden hebben de pik op ons", dacht ik. (100 woorden)
_____________________
Over de elektriciteitsmast schreef ik 27 februari.

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Zondag, 4 Maart 2012
Een bericht in La Estrella De Iquique van deze Zondag geeft een indruk van wat het gewone lokale nieuws inhoudt. Er zijn kennelijk roddels aan de gang over vissers die haaien vangen, de vinnen er afsnijden, en dan de haai weer in zee gooien. De voorzitter van de vissershaven werpt het ver van zich af. Inderdaad, in andere landen doen ze dat, maar hier wordt de hele haai naar de kust gehaald, en het vlees wordt verkocht. Gezien een recente verandering in de wet die haaien beschermde, is dat helemaal legaal. Inderdaad heb ik laatst haaienvlees gezien op het marktje vlak bij de haven.
Tot zover is het verhaal heel keurig. Maar waar blijven de vinnen?
Die worden, zo vertelt de zegsman, direct nadat ze gelost zijn afgesneden en verkocht aan speciale handelaars die deze weer exporteren. De spreker gaat verder over de prijs van haaienvlees dat goed in de markt ligt, en hoe de haaien worden gevangen.
In aparte berichtjes in de zijkolom wordt ingegaan op die wetsverandering. Die verbiedt inderdaad het afsnijden van de vinnen op zee. De haai moet intact op de wal worden gebracht. In een ander bericht wordt een specialist van de universiteit ondervraagd. Hij is een voedseldeskundige gespecialiseerd op visvangst. Hij vindt de argumentatie van de vissers ongehoord. Het gaat gewoon om de vinnen. Die worden heel duur verkocht. Hij vermoedt zelfs dat er een maffia aan het werk is die het monopolie praktisch gesproken opeist. Het haaienvlees brengt 3500 pesos op per kilo [5,80 euro] en haaienvinnen 40 duizend [65 euro]. In Japan en in China wordt het als afrodisiacum beschouwd. Vandaar.
Vandaar ook dat het zo'n mooi roddelonderwerp is.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Maandag, 5 Maart 2012
Ik schreef al eerder dat mijn spieren en gewrichten na 'het ongeval' weer helemaal OK waren, maar dat mijn uithoudingsvermogen daarbij achterbleef. Dat was verloren gegaan tijdens de lange periode van beperkte bewegelijkheid. Ik had dat probleem al vanaf de zomer in Frankrijk proberen op te lossen door het te definiëren als 'overtraining', ik zou te ongeduldig zijn, en er te hard tegenaan gaan met mijn hersteloefeningen. Die theorie klopte maar half, zo bleek, want de gebruikelijke remedie daarvoor werkte niet. Ik bleef sukkelen met onverwachte 'moeheid' en 'uitputting' en verschillende hypothesen passeerden de revue. Zo ook de 'test' van één van die hypothesen waarvan ik op 1 januari verslag deed. Het zou liggen aan mijn 'pittig marstempo' van mijn 'ontspannende' wandelingen. Als oude man loop je toch niet meer zo?!
Ondanks mijn weerstand tegen deze 'diagnose' deed ik de proef op de som. Het effect was dramatisch, en ik schreef op 1 januari dat ik het hele jaar 2012 nog had om dat uit te zoeken. Deze ander manier van lopen tastte mijn hele wezen aan. Maar was het misschien toch goed?
Ik experimenteerde verder met dat 'rustige' wandelen. Het leek even wat, maar daarna begon het opnieuw. Nog erger, in raakte niet alleen lichamelijk moe, maar ook mijn kop werd onhelder van die moeheid. Dat geheel werd afgewisseld met perioden van hyperactiviteit en extreme slapeloosheid. En dat alles terwijl ik naast mijn dagelijkse column ook aan het pensioenboek probeerde te werken.
Ik greep terug op mijn heel oude recept. Lichamelijk er flink tegenaan gaan, zoals met mijn pittige wandelingen, had al jaren veilig gesteld dat ik 's nachts goed sliep, en 's morgens een heldere kop had. Ik probeerde het weer. Het werkte niet meer. Integendeel. Ik werd lijfelijk 'lekker moe', maar sliep er geen haar beter van. Nog erger, ik had de grootste moeite om wat creatieve tekst op papier te krijgen. Mijn kop werd er niet helderder van zoals vroeger, het is 's morgens 'zaagsel'. Zo'n handicap kon ik nèt goed gebruiken, maar niet heus.
Wat nu? De laatste jaren had ik geleidelijk al koffie afgeschaft wegens het averechtse effect. Het pepte wel op, maar 's nachts kwam de rekening. Ik keek naar de hoeveelheden thee die ik was gaan drinken. Zou het dat zijn? Ik schafte het af. Alleen nog muntthee en groene thee. Nu, na ruim een week, is de slaapkwaliteit een heel stuk verbeterd. Misschien dat ik later dat pittig wandelen ook weer aandurf, want ik vind dat slenterwandelen maar niks. Het is alsof ik mijn lijf niet goed verzorg. Alsof mijn spieren achteruitgaan, precies zoals tijdens die periode van beperkte bewegelijkheid.
Of zit ik mij nu wéér wat wijs te maken?
Ik denk dat ik maar eerst een paar paragrafen van het pensioenboek ga schrijven. Dáár heb ik weer een paar goede ideeën voor. First things first.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Dinsdag, 6 Maart 2012, Marisa jarig!
Toen ik besloot een boek te schrijven --over pensioen zoals je weet-- was ik mij bewust dat ik andere schrijfgewoontes nodig had als voor mijn dagelijkse column. Ik heb ervaring als korte-baanschrijver, zo'n 500 woorden per keer over één onderwerp, en dat telkens scherp en puntig formuleren met redigeren en her-redigeren. Tot het een 'eenheid' vormt. Dat soort 'wordsmithing' geldt nog eens extra voor de 100 woorden versie.
Voor mijn schrijfplan hield ik daar rekening mee, en ordende mijn materiaal in schema's per hoofdstuk, en vaak per paragraaf. Op basis van dat uitgebreide schema zou ik iedere dag een 'mootje' schrijven. Gewoon voetje-voor-voetje als een soort inktvlek die zich gestadig uitbreid. Of als een lineaire vertelling. Zo zou ik het doen.
Ik werk nu al een tijdje met dat plan, maar het bevalt mij niet echt. Ik heb al geprobeerd om de thema's die ik onderhanden moet nemen eerst als column-van-de-dag te schrijven. Dat helpt, maar niet alle thema's lenen zich daarvoor. Ook de verteltrant is anders.
En, wat belangrijker is, het thema dat aan de beurt is, is vaak niet inspirerend voor een column. In een column moet ik diepgang nastreven en verbale intensiteit. Het echte korte-baanwerk dus. Wat ik ook over het hoofd heb gezien was dat ik de keuze van een onderwerp voor een column 'vlinderend' doe. Ik laat mij inspireren daar de veelheid van indrukken die ik overdag opdoe, en kies daaruit het meest inspirerende dat ook nog eens geschikt moet zijn voor een column. Heel vitaal dus.
Voor mijn dagelijkse taak aan het boek heb ik dat vlindermoment niet. Ik moet schrijven over wat 'aan de beurt' is, en bovendien in een verteltrant die meer lijkt op een rustig en degelijk opgebouwd essay dan op een hitsige compacte column.
En nu heb ik het gevonden ... denk ik. Ik blijf uitgaan van het schema en de geordende thema's per hoofdstuk, maar ik kies waar ik die dag zin in heb. Daar schrijf ik dan een 'opstel' over met een rustige verteltrant. In plaats van de inktvlekmethode, wordt het een lappendekenmethode. Ik vlinder dus nog steeds, maar niet meer door de hele wereld zoals voor de column, nu alleen door het werkschema. Daar zitten voorlopig nog genoeg witte plekken, en inspirerende aanknopingspunten. Zo zal ik het doen.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Woensdag, 7 Maart 2012
Mijn slaapkamerraam kijkt precies uit op het Westen. Het is niet verwonderlijk dat het zo precies is. In deze Spaans koloniale steden zijn alle straten precies georiënteerd: Of Noord-Zuid, of Oost West. De huizen ook. Alleen moderne torenflats staan 'scheef'.
Zo zag ik vanmorgen vroeg de volle maan recht voor mij uit ondergaan. Helaas niet in de zee, maar achter de huizen van de volgende straat. Maar wel in de volle glorie die bij de woestijn hoort: Een totaal wolkeloze nachthemel. Op La Gomera komt het ook wel voor, maar hier is het gewoon. Het was dus een 'gewone' maansondergang. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Donderdag, 8 Maart 2012
Vandaag geen column.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Vrijdag, 9 Maart 2012
Vandaag geen column.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Zaterdag, 10 Maart 2012
De nieuwe reisbrief is er weer! Het pensioenboek vorderde juist deze dagen ook lekker, maar het kranten lezen, en mij bezinnen op wat bovendrijft kan ik moeilijk missen.
Zo trof mij het persbericht over het boek van Sybe Schaap, Het rancuneuze gif. De opmars van het onbehagen, dat de VVD probeerde tegen te houden. Foei!
Met wat ik van Sybe Schaap weet is het een 'èchte nadenker' over wat er 'wèrkelijk gebeurde' in 1968. Dat interesseert mij, want hij haalt er de analyses van Nietzsche bij over rancune. Dat wil ik tzt uitdiepen. Wellicht is het teveel voor mijn pensioenboek. (100 woorden)
_____________________
VVD probeerde publicatie boek senator over PVV te vertragen, NRC, 10 maart 2012. http://www.nrc.nl/nieuws/2012/03/10/vvd-probeerde-publicatie-boek-senator-over-pvv-te-verhinderen/
Sybe Schaap, Het onvermogen om te vergeten, http://www.damon.nl/boek.php?usrid=13314087984f5baf9ed6d33&id=377

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Zondag, 11 Maart 2012
"In der Beschränkung zeigt sich erst der Meister", mag dan wel uit een sonnet van Goethe komen, ik ken het van het boekje 'Schwere Wörter' dat bij de Duitse les in mijn HBS-tijd werd gebruikt. [Venlo, Thomascollege, 1942-'47]. Om de leraar, Meneer Pröpper, op de kast te krijgen, vertaalden we het als 'de meester zit in de kast'.
Maar ook om andere reden is die uitdrukking mij bijgebleven. De 'vertaling' die ik lange tijd aanhing was deze: Je mag dan wel fraaie 'meester'-diploma's hebben, pas als je in het nauw komt, komen je ware kwaliteiten naar voren. Een meester die alleen maar 'meester' is onder standaardcondities, is geen echte meester.
Veel later kwam ik die uitdrukking tegen bij de ontwerpersopleiding in Delft, waar een wijze ontwerpdocent het zijn leerlingen voorhield. De kracht van een ontwerp zit niet in de fantastische ideeën die je hebt opgehoest. De kunst is om die ideeën concrete vorm te geven, 'handen en voeten', zoals hij dat noemde. Het idee moet 'maat' krijgen. Daarmee introduceerde hij een nieuw begrip: 'maat', menselijke maat.
Je kunt het je gemakkelijk maken: Grote stappen, vlug thuis. Maar je loopt kans dat je het idee de nek omdraait. Blijf je echter teveel steken in de fascinerende details van je fantasie, kun je beter naar de Kunstacademie gaan. Kortom, de meester 'zeigt sich' pas als hij een creatief evenwicht vindt tussen die uitersten.
Zo ongeveer moet Goethe het hebben bedoeld. Hij zet zich af tegen 'ungebundne Geister' die naar 'reiner Höhe streben'. Eerder in Das Sonett heeft hij de weg vrijgemaakt voor die vermaledijde Beschränkung:
--"Denn eben die Beschränkung läßt sich lieben". [regel 5]
Goethe (1749-1832) heeft dan, in het eerste kwart van de 19de eeuw, te maken met ideologieën die de wereld 'voorgoed' zouden moeten veranderen. Anarchisme, bijvoorbeeld, regeren zonder meester en zonder koning, en de 'Liberté' van de Franse Revolutie. Hij roept iedereen op tot 'sich zusammenraffen'. [zich vermannen / beheersen, ook wel 'zijn krachten bijeenrapen'].
--"Proletarier aller Länder, vereinigt euch!" maakten Marx en Engels daarvan in 1848 in het Manifest der Kommunistischen Partei.
In Das Sonett staat het aldus:

Vergebens werden ungebundne Geister
Nach der Vollendung reiner Höhe streben.
Wer Großes will, muß sich zusammenraffen;
In der Beschränkung zeigt sich erst der Meister,
Mooi gezegd, alleen de zin die dan volgt, tevens de laatste zin van het gedicht, zette mij aan het denken:
--"Und das Gesetz nur kann uns Freiheit geben".
--"Wiens wetten?" denk ik dan. Of ben ik nu ook een anarchist.
_______________________________
Johann Wolfgang von Goethe: Sonette - Kapitel 1 http://gutenberg.spiegel.de/buch/3649/1

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Maandag, 12 Maart 2012
--"Dat was een mooi stukje", schrijft Henk vanmorgen, "dat over die 'vertaling' van 'In der Beschränkung zeigt sich der Meister'. Maar voor mij is er maar één vertaling: 'less is more'. Het mooie daarvan is bovendien dat het de Beschränkung tot het uiterste drijft. Dat is toch meesterlijk?"
Om iets tot het uiterste de drijven, heb je niet altijd meesterschap nodig. Fanatisme helpt ook. Ik vind 'less is more' een heel goed nadenkertje. Het is zeker deel van het arsenaal van de 'meester'. Maar de menselijke rijkdom 'meesterschap' en 'vakmanschap' is daarmee 'ausradiert'. Less is dan less. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Dinsdag, 13 Maart 2012
'Beschränkung' doet het wel. 'Less is More' trouwens ook. Ghislaine maakte er 'Less is Master' van. Uit de Masterclasses van Jehudy Menuhin citeert ze: "Wat zou er gebeuren als jij je pink een millimeter naar links hield?"
Gery werd erdoor uitgedaagd bij haar pittige verbouwing waar ze 'beperkingen' tegenkomt. Hoopvol citeerde ze Jules Deelder met:
--"Binnen de perken zijn de mogelijkheden even onbeperkt als daarbuiten".
Daarmee vertaalde ze terloops Goethe's:
--'Denn eben die Beschränkung läßt sich lieben'.
Dat klopt met Marcuse's:
--'Gelukkige slaven zijn de ergste vijanden van de vrijheid'.
Dat prijkte jarenlang op De Bunker in Eindhoven. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Woensdag, 14 Maart 2012
Het kapitalisme is in opmars.
Maar welk soort kapitalisme zal het zijn?, vraagt Thomas Friedman zich in NYT af onder de titel Capitalism, Version 2012
Dat van China?
Het democratische ontwikkelingskapitalisme van Indië en Brazilië?
Het kleine-staatskapitalisme van Singapore en Israël?
Het Europese veiligheidsnetkapitalisme?
Of het Amerikaanse van nu?
Zal dat werken in de 21ste eeuw?
De discussie is ideologisch.
Bill Gates haalt er de 'technocratic understanding of the facts and where things are working and where they're not working' bij. Die understanding ontbreekt in het publieke debat, en de media beginnen er niet aan.
Liever entertainmentjournalistiek. Dat is 'veiliger'. (100 woorden)
_______________________________
THOMAS L. FRIEDMAN, Capitalism, Version 2012, NYT, March 13, 2012
http://www.nytimes.com/2012/03/14/opinion/friedman-capitalism-version-2012.html

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Donderdag, 15 Maart 2012

Donderdag, oh donderdag de schoonste aller dagen
's morgens nog een halve week en 's avonds slechts twee dagen

Ik kende het uit de tijd dat er nog geen vrije zaterdag was. Er werd zaterdags gewerkt, en we gingen als kinderen gewoon naar school, een halve dag. In 1960 werd de zesdaagse werkweek afgeschaft. Ik hoorde toen al een paar jaar bij de werkende stand, en dacht met collega's in ad hoc-commissies na hoe we dat zouden opvangen in ons bedrijf. Productiviteit en zo. Weet-je-nog?
Nu kreeg ik een variant onder ogen die dat tracht te beredderen, maar het is half werk. Je zou het op de Woensdag moeten betrekken en 's morgens drie dagen zien, en 's middags nog een halve week.
Of zullen we die nostalgie maar helemaal vergeten?
O, donderdag, o donderdag, o schoonste aller dagen,
Des 's morgens nog een halve week,
En 's middags nog twee dagen !!!

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Vrijdag, 16 Maart 2012
Ik heb al vaker over Jonathan Haidt geschreven. Hij is een van de voormannen bij het onderzoek naar de [niet-religieuze] grondslagen van de moraal. Hij is niet de eerste.
Nietzsche zag al dat 'moraal' los stond van religies. En toen hij vaststelde dat God ècht dood was, schreef hij een van zijn beste werken: Zur Genealogie der Moral.
--'Waar komt moraal dan wèl vandaan?', vroeg hij zich af. Moraal is vaak wat de machtige zo noemt, was een van zijn conclusies. Zodoende heeft een slaaf de 'morele regel' dat hij nederig en dienstbaar moet zijn.
Haidt zit in zekere zin in hetzelfde spoor als hij vaststelt dat een 'macht', of een machtsgroep de 'moraal' bepaalt. In een recente lezing noemt hij het terloops ook een tribal phenomenon. Helaas gaat hij daar niet op in:
--"I believe that morality has to be understood as a largely tribal phenomenon, at least in its origins. By its very nature, morality binds us into groups, in order to compete with other groups".
Uit eerdere publicaties blijkt dat hij vijf grondslagen onderscheidt waaruit ieder zijn persoonlijke mix samenstelt, zoals een audio equalizer met vijf schuifjes waarmee je je muziek regelt. In de lezing die hij hield in het kader van deze Edge bijeenkomst, ontwikkelt hij een gastronomische metafoor, zoals een kok smaken mixt. In dat verband laat hij --helaas ook terloops-- weten dat er nog veel meer grondslagen zijn:
--"So, I'm proposing, we're proposing, that these are the five best candidates for being the taste receptors of the moral mind. They're not the only five. There's a lot more."
Wat mij in deze lezing trof, maar toch niet verbaasde, was dat hij die 'macht' die Nietzsche definieerde, bij de westerse upperclass legde.
'Wij' hebben bepaalde opvattingen over hoe het hoort.
'Wij' geloven dat je met logica en analyse de waarheid kunt ontdekken. Enzovoorts.
Maar wie zijn wij? Haidt komt op de proppen met een artikel van drie andere gedragswetenschappers onder de titel: 'The Weirdest People in the World', waarbij WEIRD het acronym blijkt te zijn van Western, Educated, Industrialized, Rich and Democratic societies.
'Wij' dus. De conclusie is daarom ook treffend, maar niet verbazingwekkend:
--"Our findings suggest that members of WEIRD societies are among the least representative populations one could find for generalizing about humans".
Maar los van de anekdotische details die ik hier noem, is het een heel waardevolle en uitstekend leesbare tekst die je ook op een video van 28 minuten kunt volgen. Het geeft heel helder aan waarmee de wetenschappers in dat gebied bezig zijn; welke vragen ze zichzelf stellen. Dat geldt vrijwel zeker ook voor de voormannen van de andere vakgebieden die op deze Edge bijeenkomst verschenen. Ik verwacht dezelfde kwaliteit van de overige presentaties in dat kader. Ik ga ze alle achttien lezen.
___________________________
The New Science of Morality: A Presentation By Jonathan Haidt, Edge, Friday, Mar 16, 2012
http://edge.org/conversation/a-new-science-of-morality-part-1
Mijn Dagboek over Haidt: 16 sep 2008, 22+24 jun 2009, 1+3 jul 2009, 15 mei 2011
De hele Edge bijeenkomst: Science is the only news, http://www.edge.org/conversation/science-is-the-only-news

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Zaterdag, 17 Maart 2012, Licia en Erik trouwen
In Mijn Reisbrief van deze week gebruik ik een tekst waarvan ik de herkomst niet meer zeker weet. Het gaat om een 'advies aan een jonge schrijver' dat volgens mij van Hemingway zou komen, en dat ik mij aldus herinner:
--"Als je een idee hebt voor een tekst, dan moet je die op een been staand zo snel mogelijk opschrijven, en daarna in een comfortabele fauteuil gaan zitten om het overtollige door te strepen".
Ik had al eens vaker gezocht naar de juiste bron. Hemingway of een andere. Zonder succes. Mijn Reisbrief was reden om dat nog eens grondig over te doen. Ik vond een 'vingerwijzing' en een anekdote die er niets mee te maken had. Maar wel een leuke.
Hemingway schreef altijd staand. Hij schrijft ervan dat hij onderwijl regelmatig van been wisselt waarop hij hoofdzakelijk steunt. Dat bevorderde zijn creativiteit, vond hij.
Ik vond ook dat in die tijd een hevige discussie heerste of je staand dan wel zittend het beste kon schrijven. Hemingway verklaarde zich duidelijk voor 'staand schrijven'. In die zin volgde hij Nietzsche. Flaubert daarentegen schreef persé zittend.
Nietzsche was een fervente tegenstander van zittend schrijven. Je moet actief bewegend, lopend, denken en schrijven, vond hij. In het volgende citaat uit Götzen-Dämmerung zet Nietzsche zich af tegen Flaubert:
--"On ne peut penser et écrire qu'assis (G. Flaubert). - Damit habe ich dich, Nihilist! Das Sitzfleisch ist gerade die Sünde wider den heiligen Geist. Nur die ergangenen Gedanken haben Wert."
De relatie met 'tijdsdruk' en 'op een been staan' blijkt cultureel diep geworteld te zijn. In een collectie oude Joodse verhalen uit 1931, die getuigen van 'sublime Talmudic humor' volgens de blog, vond ik het verhaal van een 'heiden' die bij een Rabbi op bezoek komt en spottend vraagt hem de hele Torah uit te leggen terwijl hij op een been staat.
De Rabbi wordt boos, en jaagt hem de deur uit met een knuppel. De 'heiden', aangemoedigd door dit 'succes', stapt bij een andere Rabbi binnen met dezelfde vraag. Die antwoordt rustig:
--"Goed, ga maar op een been staan".
De 'heiden' doet het.
--"De Torah zal ik voor jou in deze woorden samenvatten: 'Wat gij niet wil dat u geschiedt, doe dat ook een ander niet'. De rest is uitleg. Ga maar weer op twee benen staan"
Verder ben ik met mijn onderzoek naar de herkomst niet gekomen.
Toch wel leuk, nietwaar?
Maar ik houd mij aanbevolen voor de juiste bron.
_________________________
TORAH ON ONE FOOT, http://www.sacred-texts.com/jud/tgm/tgm11.htm
Nietzsche citaat: http://mlab.uiah.fi/~jukkay/nimres.html
George Pendle, To Sit, to Stand, to Write, Issue 32 Fire Winter 2008/09
http://www.cabinetmagazine.org/issues/32/pendle.php

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Zondag, 18 Maart 2012
In La Estrella de Iquique van gisteren stond een bericht dat een ex-dominee een seks shop was begonnen voor Christenen. "Ex predicador instala sex shop para cristianos" [Ex predikant begint seks shop voor christenen].
De naam van de betreffende ex-dominee klonk heel 'Hollands', Marc Angenent. Dat verbaasde mij in eerste instantie. Ik had namelijk de indruk dat het een spaanstalige internetshop betrof. Dat zou heel sensationeel zijn geweest. Een seks shop is nog steeds taboe hier, en wordt inderdaad vaak met Nederland of Amsterdam verbonden, zoals ik met de foto in mijn reisbrief van 11 februari liet zien.
Maar nee, het was een totaal Hollandse aangelegenheid, en de 'roddel' was het nieuwtje als zodanig. Het was overgenomen van twee Mexicaanse kranten, en die hadden het weer van een Spaanse krant die het had gekopt als: "Dominee creëert seks shop". De ene Mexicaanse krant maakte ervan "Ex-priester creëert seks shop exclusief voor christenen". De andere noemt hem 'afgetreden dominee'.
Ik weet niet hoeveel rumoer dit nieuwtje in NL heeft veroorzaakt, hier is het nogal 'pittig'. Zowel de klassieke katholieken, die hier geleidelijk 'upper class' is geworden en Opus Dei trekjes heeft gekregen, als de meer volkse 'Evangelicos' zwijgen over seks. [De lokale katholieke pastoors, die zich door de bisschoppen in de steek gelaten voelen, zitten daartussen beklemd; maar dat is een ander verhaal.]
Ik werd er meteen over aangesproken: 'Kan dat allemaal in Holland?'
Onze 'Estrella' maakte er een David - Goliath verhaal van:
--"Angenent, eso sí, luchará desde su tiendita erótica contra el diabólico imperio de la pornografía" [Angenent zal het vanuit zijn sekswinkeltje moeten opnemen tegen het duivelse imperium van de pornografie.]
Ik heb de website, www.liefdestuin.nl, bekeken. Angenent is inderdaad een ex-dominee die seksuoloog is geworden. Hij heeft een seksuologische adviespraktijk: De Passiecoach Utrecht. Hij probeert brutale porno, en andere grofheden, los te koppelen van 'gewone', 'goede' seks. Dat vind ik lovenswaardig. Hij verraadt zijn herkomst niet. In een hoekje 'Variabel' van zijn site laat hij Paulus nadenken over de vibrator. Hij haalt twee teksten van hem aan over de toenmalige controverse of je vlees van geofferde dieren mocht eten. [1 Corinthiërs 8:1 en 1 Corinthiërs 10:23] Of je dan niet aan afgoderij deed. Heel genuanceerd trekt Paulus een lijn, en wijst op een redelijke gedragscode in deze. Angenent nodigt de lezer uit dat eens te koppelen aan de vibrator. Heel boeiend en genuanceerd.
_________________________
Ex predicador instala sex shop para christianos, La Estrella de Iquique Viernes 16 de Marzo de 2012, pagina 18 [geen webversie]
Andere spaanstalige bronnen:
http://www.diariosur.es/agencias/20120314/mas-actualidad/sociedad/predicador-holandes-crea-sex-shop_201203141827.html
http://www.vanguardia.com.mx/exsacerdotecreaunasexshopexclusivaparacristianos-1239323.html
http://www.milenio.com/cdb/doc/impreso/9129713?quicktabs_1=0
Paulus en de vibrator: http://www.liefdestuin.nl/c-1559783/paulus-en-de-vibrator/

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Maandag, 19 Maart 2012
Ik houd mij verre van 'vriendenkringen' zoals Twitter, Facebook, Plaxo 'and you name it'. Ik denk dat ik mij dat kan permitteren. Hopelijk vergis ik mij niet.
Maar nu trof ik een mooie toepassing. Ségolène Royal keek samen met 4,6 miljoen kijkers naar Sarkozy toen die de vorige week werd geïnterviewd. Heet van de naald twitterde ze bij Sarko's enormiteiten haar commentaar aan haar 49 duizend 'vrienden'.
Maar ja, wat is 49 duizend 'vrienden' tegenover 4,6 miljoen 'kijkers'?
Misschien twitteren die dat metéén door. Dat tikt misschien aan. Op die manier wordt het wèl een interessant wapen in de verkiezingsstrijd.
(100 woorden)
_________________________
Thomas Wieder, Quand Sarkozy parle, Royal lui répond sur... Twitter, LE MONDE 14.03.2012
http://www.lemonde.fr/election-presidentielle-2012/article/2012/03/14/quand-sarkozy-parle-royal-lui-repond-sur-twitter_1667868_1471069.html

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Dinsdag, 20 Maart 2012
Dit gedicht viel mij op door zijn [zeer] ordelijke opbouw. Eerst twee beschrijvende coupletten vanuit twee --of zelfs drie-- verschillende gezichthoeken. Dan de daad, en tenslotte het stilleven achteraf:

IJsvogel

dolk op wieken in een jasje van kobalt,
buik oranje...maar de oogwenk ziet
even maar een blauwe vlam

voor hogere jagers zo blauw als het water;
voor wie daaronder huist (de voorn, de bliek)
het grauw oranje van dor blad

totdat de twijg kort neerbuigt, terugveert,
vleugels vinnen blijken en de dolk
zich om de schubben schaart, waarvan

de tak straks glinstert, na de slacht wanneer
het wapen drooggepoetst, de slokop zit en
schokkend kleur geeft aan de winter
_________________________
Arie van den Berg, Poëzie verkoopt niet, Libris 1998
http://www.poezie-leestafel.info/gedicht-uitgelicht

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Woensdag, 21 Maart 2012, Kim jarig!
Mijn dagen alhier beginnen 'geteld' te raken. 15 April ben ik terug op La Gomera, en de laatste weken krijg ik gezelschap van mijn buurvrouw Margarita. Zondag komt ze aan. Ik maak alvast plannen voor excursies in de woestijn. Ik ken de meeste toeristische objecten van eerdere bezoeken: een oase, de resten van de salpeterafgravingen, compleet met 'dorp' voor alle standen. Iquique dankt er zijn ontstaan en welvaart aan. Nu Nationaal Monument. Verder de tekeningen op de heuvels, geoglifen geheten, waarmee de oudste karavanen vanaf de 11de eeuw zich oriënteerden.
Dat was nog vóór de Inca's. Dat wordt heel interessant. (100 woorden)
_________________________
De salpeterafgravingen: http://en.wikipedia.org/wiki/Humberstone_and_Santa_Laura_Saltpeter_Works
Geoglifen + woestijnroute: http://www.youtube.com/watch?v=HVSkaGBRkck, http://www.nazcamystery.com/atacama.htm

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Donderdag, 22 Maart 2012
Even afhaken. Ik heb teveel hooi op mijn vork. Passen op de plaats, en diep ademhalen. Dat moet helpen.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Vrijdag, 23 Maart 2012, Charlotte 14 jaar!!
Het is gelukt. Maar ik sla de column toch nog maar een dagje over.
Tot morgen wellicht.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Zaterdag, 24 Maart 2012
De Amerikaanse voorverkiezingen, speciaal die van de Republikeinen, zijn heel kostbaar, maar het gaat allemaal om kandidaten die toch niet kunnen winnen.
Waarvoor dient dat geld dan nog?
Keynes wordt erbij gehaald, die stelde dat wat voor 'nutteloze' activiteit 'men' ook start, er komt 'muziek' in, en de ondernemerslusten komen weer op gang. Of zoals de toenmalige anekdote luidde:
--"Zelfs als je duizenden arbeiders gaten laat graven, en ze weer laat dichtgooien, komt de economie op gang".
Nou ja, deze campagne schept duizenden banen voor campagne schrijvers, opiniepeilers, en zoveel meer. Dat werkt precies zo. Mooi toch?
(100 woorden)
_________________________
Uit de badinerende analyse van de verkiezingen door GAIL COLLINS, Who Doesn’t Love a List?, NYT, March 23, 2012
The ONLY SIX THINGS you need to know right now about the presidential race.
http://www.nytimes.com/2012/03/24/opinion/collins-who-doesnt-love-a-list.html

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Zondag, 25 Maart 2012
Toen ik dit gisteren gedicht kreeg van A Poem A Day, vond ik het nogal modern met de bekende aanklachten tegen de maatschappij, arm tegenover rijk, bedrog, ontrouw, onderdrukking, gepretendeerde deskundigheid en pure domheid.
Zo'n maatschappij wil Shakespeare wel verlaten, laat hij in de voorlaatste regel weten.
Maar dan komt de allerlaatste regel: Liefde weerhoudt hem. Onder moeilijke omstandigheden is dat de enige binding, de enige 'zin'. Ook Victor Frankl maakt daarvan een punt. Het is het enige houvast, zegt hij, en geen beul of ziekte kan je dat afpakken.
Ik lees op het moment Montaigne, ik spel zijn essays uit als het ware, op zoek naar wat hem bindt, maar hij zet zich vooral in om 'alles' te verdragen. Waarom houdt hij dat vol? Zijn beroep op 'liefde' heb ik nog niet gevonden.
Om dit gedicht met vrucht te kunnen lezen, heb ik er de 'moderne tekst' bij gezocht, en in de voetnoot een site gezet die het regel-voor-regel helpt verstaan en vertalen.

Sonnet 66
Tired with all these, for restful death I cry,
As to behold desert a beggar born,
And needy nothing trimm'd in jollity,
And purest faith unhappily forsworn,
And gilded honour shamefully misplac'd,
And maiden virtue rudely strumpeted,
And right perfection wrongfully disgrac'd,
And strength by limping sway disabled
And art made tongue-tied by authority,
And folly - doctor-like - controlling skill,
And simple truth miscall'd simplicity,
And captive good attending captain ill:
Tir'd with all these, from these would I be gone,
Save that, to die, I leave my love alone.
In modern Engels:
Because I'm tired of all of these things, I cry out for restful death: deserving people destined to be beggars, and worthless people dressed up in fancy clothes, and sacred vows broken, and rewards and honors shamefully bestowed on the wrong people, and chaste women turned into whores, and people perfectly in the right disgraced with slander, and the strong disabled by authorities who are weak, and artists silenced by authority, and fools controlling the wise like a doctor does the sick, and simple truth mistaken for simplemindedness, and good enslaved by evil. I'm tired of all these things and would like to escape them, except that if I die I'll be leaving the person I love all alone.
__________________
http://www.poemflow.com/1412 en http://www.poemflow.com/1412#
Korte analyse: http://en.wikipedia.org/wiki/Sonnet_66
De 1609 versie en een regel-voor-regel uitleg: http://www.shakespeares-sonnets.com/sonnet/66
In modern Engels: http://nfs.sparknotes.com/sonnets/sonnet_66.html

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Maandag, 26 Maart 2012
David Goodhart bespreekt in Prospect het pas verschenen boek van Jonathan Haidt, The Righteous Mind: Why Good People Are Divided by Politics and Religion. Van Haidt besprak ik Vrijdag voor een week, de 16e dus, een lezing die over zijn bekende thema's ging: de natuurlijke grondslagen van de moraal. Goodhart pakt het samen met een recent boek van Richard Sennett, Together: The Rituals, Pleasures and Politics of Cooperation. De gemeenschappelijke factor die hij er in ziet is het samenleven en het samenwerken in een multiculturele samenleving: Human Co-operation. Dat is de bezorgdheid van zowel Haidt als Sennett, allebei linkse intellectuelen. Je kunt het ook zien in de ondertitels als je ze uitspelt.
Ik kwam Sennett een paar jaar geleden op het spoor toen hij schreef over vakmanschap, zowel de persoonlijke waarde daarvan, als de maatschappelijke betekenis. Ik citeerde toen samenvattend: "De waardigheid van de vakman is verloren geraakt. Zijn werk is gereduceerd tot een 'bezigheid' voor andermans doelen". 'Vakmanschap' is bezoedeld door het Marxisme, en door de fantasie en de hebzucht van het moderne Consumentisme, constateerde hij.
--"Sennett is een kiene waarnemer van het sociaal gebeuren", schreef ik.
In die geest benadert hij het probleem organisch, vanuit muziek, wetenschap, geschiedenis, en natuurlijk vanuit zijn eigen observatie. Samenwerken is volgens hem een vaardigheid, een vakmanschap, dat je kunt leren door goed te luisteren.
Goodhart ziet meer in de analytische benadering van Haidt, en ziet het als een strijd van de 'linksen' tegen de 'conservatieven'. Hij ziet dat de 'linksen' het pleit bijna hebben verloren. Daarom luidt de titel van zijn dubbele recensie dan ook 'Last hope for the left'.
Zijn 'hoop' is de analyse van Haidt die de moderne moraal vijf grondslagen toekent. In de versie zoals hij die in de Edge-lezing aanhaalde: care/harm(1), fairness/cheating(2), group loyalty and betrayal(3), authority and subversion(4), sanctity and degradation(5).
Gelukkig heeft hij bij die laatste de terminologie veranderd. Daar stond 'purity'. Daarbij zette ik 3 Juli 2009 al Nietzsche's waarschuwing:
--"Het streven naar zuiverheid is zelf onzuiver".
Maar hoe dan ook, 'links' beperkt zich tot (1) en (2), en 'rechts' bespeelt ze alle vijf, en voelt zich bedreigd als ze geen erkenning van 'links' krijgen voor hun morele gevoelens op de drie andere schalen. In plaats van 'beter luisteren' zou 'links' de bedreigde gevoelens beter en duidelijke moeten erkennen, waarbij 'erkennen' niet hetzelfde is als 'gelijk geven'. Het is bekend dat 'erkennen' van het standpunt van de tegenstander, en het zich niet verliezen in nietes-welles, een belangrijke bijdrage geeft aan het ophelderen van een conflictsituatie. Misschien bedoelde Sennett dat met 'goed luisteren'?
Misschien moeten we ook eens 'goed luisteren' naar 'onze' Geert Wilders.
_________________________
David Goodhart, Last hope for the left, Prospect Magazine, 19th March 2012 - Issue 193
http://www.prospectmagazine.co.uk/2012/03/haidt-weird-liberals-righteous-mind-america/
Jonathan Haidt, The Righteous Mind: Why Good People Are Divided by Politics and Religion, (Allen Lane)
http://www.amazon.com/Righteous-Mind-Divided-Politics-Religion/dp/0307377903
Over Haidt: Mijn Dagboek: 16 September 2008, [Haidt] vond experimenteel dat Liberals zich niet kunnen inleven in de denkwijze van de Conservatives. Omgekeerd wel.
Richard Sennett, Together: The Rituals, Pleasures and Politics of Cooperation, (Allen Lane)
http://www.amazon.com/Together-Rituals-Pleasures-Politics-Cooperation/dp/0300116330
Over Sennett: Mijn Dagboek: 18+20 Mei 2009

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Dinsdag, 27 Maart 2012
Van mijn allerprilste Engelse lessen --dat moet in 1942 zijn geweest-- herinner ik mij een los zinnetje, of een stukje uit een gedicht. Het beschrijft 'the time between waking up and getting up' als de mooiste van de hele dag. Ik heb het zojuist in Google gezet. Om te zien of het was gerelateerd aan een zegswijze of gedicht. Niets gevonden.
Maar ik geniet er nog iedere dag van. Iedere ochtend schiet die uitdrukking mij te binnen. Tenminste als ik goed heb geslapen. En dat was vanmorgen gelukkig weer zo.
Die lekkere tijd 'between waking up and getting up'. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Woensdag, 28 Maart 2012
Ik lees op het ogenblik veel Montaigne. Ik heb daarvoor de [bijna] oorspronkelijke tekst van 1609. De Essais verschenen voor het eerst in 1580. De web-uitgave die ik heb gekocht is tweetalig, namelijk ook in de vertaling in Modern Frans door Guy de Pernon. En dat alles omdat er geen digitale NLse vertaling te krijgen is voor een permanente reiziger zoals ik.
Ik zal voor de aardigheid een paar karakteristieke uitspraken van Montaigne vertalen en er de Franse tekst in twee uitvoeringen achter zetten. Hoe 'gewoon' deze uitspraken ook lijken, toen waren ze revolutionair. Deze 'introspectie' was origineel.
--"Meer dan iets anders bestudeer ik mezelf; mijn geest en mijn lichaam".

Editie 1609: Je m'estudie plus qu'autre subject. C'est ma metaphysique, c'est ma physique. [Essais III, XIII, 20]

Vertaling in Modern Frans door Guy de Pernon: Plus que tout autre sujet, c'est moi que j'étudie. C'est là ma métaphysique et ma physique.
--"Ik probeer meer mezelf te begrijpen dan Cicero. In de ervaring die ik met mezelf heb, vind ik nogal wat om wijs te worden, als ik een goede leerling zou zijn. (...) Het leven van Caesar leert ons niet meer dan ons eigen: of het nu een keizer is, of iemand van het volk, het is steeds een leven blootgesteld aan alle gebeurtenissen van het menselijke leven. (...) Als de redenering van een ander mij van mijn foute opinie overtuigt, leer ik niet zozeer het nieuwe daarvan, die kleine onwetendheid is slechts een geringe aanwinst; in het algemeen leer ik meer van de zwakte en het bedrieglijke van mijn verstand, en daaruit krijg ik de verbetering van het geheel".
Editie 1609: J'aymerois mieux m'entendre bien en moy, qu'en Ciceron. De l'experience que j'ay de moy, je trouve assez dequoy me faire sage, si j'estoy bon escholier. (...) La vie de Cæsar n'a point plus d'exemple, que la nostre pour nous: & emperiere, & populaire: c'est tousjours une vie, que tous accidents humains regardent. (...) Quand je me trouve convaincu par la raison d'autruy, d'une opinion fauce; je n'apprens pas tant, ce qu'il m'a dit de nouveau, & ceste ignorance particuliere: ce seroit peu d'acquest: comme en general j'apprens ma debilité, & la trahison de mon entendement: d'où je tire la reformation de toute la masse.
[Essais III, XIII, 23]

Vertaling in Modern Frans door Guy de Pernon: J'aimerais mieux me comprendre moi-même que de comprendre Cicéron. Dans l'expérience que j'ai de moi-même, je trouve bien assez de quoi devenir sage, si j'étais un bon écolier. (...) La vie de César n'offre pas plus d'enseignement pour nous que la nôtre : que ce soit la vie d'un empereur ou celle d'un homme du peuple, c'est toujours une vie, exposée à tous les accidents d'une vie humaine. (...) Quand le raisonnement d'un autre m'a convaincu, ce que j'apprends, ce n'est pas tant ce qu'il m'a dit de nouveau, ce qui serait bien peu de chose, que mon ignorance sur ce point. J'y apprends plutôt ma faiblesse, la trahison de mon entendement, et de cela je tire l'amélioration de l'ensemble.
_________________________
De tweetalige uitgave: http://dl.dropbox.com/u/142857/numlivres/page8/index.html
Blog van Guy de Pernon: http://journaldegdp.blogspot.com/

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Donderdag, 29 Maart 2012
Ik zit helemaal in het 'inpakken en wegwezen' gevoel, maar zonder dat 'wegwezen'. Ik blijf in Iquique, maar verhuis naar het hotelletje waar ik andere jaren logeerde. Nu ga ik daar de laatste weken door te brengen als Margarita er is. Dat wordt een heel ander leven. Daarover schreef ik de vorige week Woensdag. Hier in huis is opeens alles al veranderd. Na het samenwonen met de drukke familie, is er nu totale stilte. Francisco is sinds Vrijdag voor de hele week naar de universiteit van Lima in Peru voor een aantal voordrachten. Hij is psycholoog en verdiept zich in de motivatie van leerlingen van de basisschool. Om leerkrachten daarvoor alerter en bekwamer te maken.
Omdat het 'handiger' was, is Gabriela met haar zoontje Rodrigo bij haar vrijgezelle zus in huis getrokken die een blok verderop woont. Beide vrouwen werken, en Rodrigo gaat naar de kleuterschool. Bijgevolg is het al dagenlang doodstil in huis!! Ik leef opeens weer in 'mijn gewone ritme'.
Dat is een mooie gelegenheid om eens terug te kijken op mijn beslissing om in de gaan op de uitnodiging deel van de familie te worden, en niet slechts voor een paar overgangsdagen na aankomst. Met een werkend echtpaar, en een zoontje op de kleuterschool, met brengen en afhalen, was dat 'handig' voor enkele kleine hand- en spandiensten, en voor de gezelligheid. Ik had het voordeel van permanente WiFi.
Dat gaf inderdaad lekker lange stille ochtenden, maar daarna begon de heisa. Dat niet alleen. Het zwaartepunt van de gezinsactiviteit begon om een uur of twee met een uitgebreide warme maaltijd, precies als ik hoognodig toe was aan een siësta. De vrijgezelle zus was altijd van de partij, evenals de studerende zoon van achttien, en vaak ook andere aanloop. Lekker druk dus. Maar niet alleen mijn siësta, ook mijn vaste lichte fruitlunch kwam onder druk. Daarvoor heb ik nooit een goede oplossing gevonden. Ik had veel energieverlies.
Nu zit ik al bijna een week op mijn ouderwetse vertrouwde ritme. Ik geniet ervan. Dat blijft zo tot Francisco terugkomt. Meteen daarna verhuis ik naar het hotelletje in de stad. Ik zorg dat de hond zijn natje en zijn droogje krijgt. Gabriela komt langs voor wat huiselijke besognes, maar verder is het 'ouderwets vertrouwd'. Dat doet mij goed. Ik kan mooi mijn spullen afmaken en 'inpakken'. Ik heb nog een paar paragrafen aan het pensioenboek geschreven. Ik zit nu op ruim twintig duizend woorden. Dat is tachtig procent van de definitieve omvang die ik mij voorstel. Ik laat het nu rusten en bezinken. Het staat veilig op het internet. Wie nieuwsgierig is, of wie het wil lezen om mij te helpen met wat commentaar [graag zelfs!] stuur ik de gecodeerde link. Je krijgt het dan als 'preview' op je scherm. Eventueel commentaar moet je apart mailen.
Ik neem twee weken vakantie. Mijn dagelijkse column en de reisbrieven blijf ik doen. De internetverbinding zal niet zo comfortabel zijn. Het zij zo.
Inpakken nu!!
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Vrijdag 30 Maart 2012
Het heet wat, die 'obesity'! Niet te temmen!! Ik vind het een systeemfout van onze maatschappij. Alle intelligente propaganda is gericht op middeltjes waarvan je dikker en ongezonder wordt. Dat zijn tevens ook de 'in-people'. De 'out-people', de 'squares' houden zich bezig met gezonde levenswijze. In een blog, vanmorgen in NYT, wordt het Nature Deficit Disorder genoemd, de remedies liggen vlak naast de deur, in de natuur, maar daar maken we geen gebruik van. In diezelfde blog, terloops, wordt gezegd dat de Fransen geen woord hebben voor 'obesity'. Desgevraagd zei een Franse journalist:
--"If a woman is obese, we simply call her American".
Eerder had ik al een alarmerend artikel opzij gelegd. Dat ging over de mogelijkheid om die intens geraffineerde marketing methoden die op kinderen worden losgelaten in te tomen. In de schoolbussen zelfs, om ze tot junk-food te bewegen, om ze het 'in-crowd' gevoel te geven. Er zijn zelfs computerspelletjes op het internet om ze hun internetadres te ontfutselen om dan tot persoonsgerichte propaganda over te gaan, en om webcams van ze te maken zoals http://www.kraftbrands.com/caprisun/disrespectoids/.
Let wel, 17% van de Amerikaanse kinderen is 'obese', en veel meer zijn het bijna. Er zijn wetten in de maak om dat soort propaganda te beperken. Maar wat gebeurt? Met veel geld en advocaten wordt geclaimd dat het tegen 'het recht op vrije meningsuiting' is, tegen het sacrosancte First Amendment. Veertig [daarvoor niet-betaaltde!] rechtswetenschappers verklaren in een open brief dat het niet zo is. Helpt niet.
Per slot wordt er geld verdiend aan junk food, niet aan 'nature'.
Dat is onze systeemfout.
Heel bescheiden hebben een aantal wetenschappers een documentaire gemaakt over wat werkelijk 'natuurlijk' eten is. Waarmee de mensheid twee miljoen jaar is opgegroeid, alleen de laatste 20 duizend niet, want toen moest de landbouw er aan verdienen. Ik heb die DVD meteen gekocht: In Search of the Perfect Human Diet. Ik kom er op terug na ontvangst.
Het dieet sluit perfect aan bij wat ik zelf al twintig-plus jaar praktiseer:
Je kunt het zo samenvatten volgens Shin Ohtake:
1. Laat bewerkt voedsel staan: granen, suiker, melkproducten en peulvruchten.
2. Zorg voor kwaliteitsproteïne van vlees, vis of gevogelte. Neem 1g per kg gewicht.
3. Hou koolhydraten laag, minder dan 100-150 gram per dag. 85% daarvan van groente en fruit, 15% van wortels en knollen.
4. Zorg voor voldoende gezond vet, van rood vlees, van vette vis, olijfolie, kokosnoot, avocado en diverse noten
5. Hou transvetten en [mais]fructose op afstand: Gemakkelijk als je junk food ontloopt.
6. Drink alleen --althans vooral-- water, en hou je verre van vruchtensappen, sportdrankjes, soft drinks en alcohol. Eenvoudig nietwaar?
_________________________
TIMOTHY EGAN, Nature-Deficit Disorder, NYT, March 29, 2012,
http://opinionator.blogs.nytimes.com/2012/03/29/nature-deficit-disorder/
MARK BITTMAN, The Right to Sell Kids Junk, NYT, March 27, 2012
http://opinionator.blogs.nytimes.com/2012/03/27/the-right-to-sell-kids-junk/
Proposal on Food Marketing to kids Doesn´t Violate the First Amendment, Legal Scholars Say
http://www.phlpnet.org/phlp/news/IWG-proposal-doesnt-violate-1st-amendment
DVD: 'In Search of the Perfect Human Diet': http://perfecthumandiet.us/
Bespreking van deze DVD: http://www.marksdailyapple.com/in-search-of-the-perfect-human-diet/#axzz1qb84S6cU
Shin Ohtake: http://www.maxworkouts.com/about

terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Zaterdag 31 Maart 2012
Leuk verhaal, dat over obesity als systeemfout van onze maatschappij, schrijft Henk, maar ik ben er nog niet uit. Ik dacht bij dat soort dingen altijd aan de beloning, en als de 'beloning' obesity is, wat is daar voor leuks aan, vroeg ik mij af?
Maar jij haalt erbij dat de junk fooders op die manier tot de 'in people' gaan behoren. Dat is natuurlijk een veel directere beloning. Rechtstreeks, via het ruggenmerg, zonder nadenken. Pats! Je hoort erbij! Wie niet meedoet is 'square'. Meteen gestraft!
Maar nu mijn probleem. Zijn dikke mensen daarom gezellige mensen? Of omgekeerd? Word je 'gezellig' door 'niet' na te denken, en is obesity slechts het bijproduct?
Gezellig zeg! Al die niet-nadenkers bij elkaar. Waarover lullen ze dan?
Over obesity zeker. Dat moet dan wel echt 'lullen' zijn, niet serieus praten, want dan moeten ze nadenken, en komt bovendien de aap dan uit de mouw.
Tot zover Henk's mail.
Tja Henk, 'gezellige dikkerds' houden mij ook bezig. El gordo simpático, heet dat type mens hier [gordo=dik]. Ik geloof ook in de relatie die je beschrijft. Je perfect aanpassen aan de normen van de omgeving moet dan je gewoonte zijn.
Toch heb ik daar altijd wat vraagtekens bij gehouden, los van het feit dat ik mij professioneel met innovatie and all that heb beziggehouden. Het gaat erom wat je als je referentiegroep opvat. Ben je pas gelukkig als je 100 duizend Twitter 'vrienden' hebt? Of is het ook OK als je de populairste drol van je stamcafé bent?
In de eerste jaren na de oprichting van D66, de toenmalige progressieve partij, die toen begon te 'normaliseren', maakte ik als betrekkelijke buitenstaander nogal wat stamcafé-discussies mee. Het ging om de 'juiste dosis' progressiviteit.
Teveel zou D66 vervreemden van het politieke leven, en te weinig zou verzaking zijn aan de D66 beginselen en bestaansrecht.
Een paar gevleugelde zinnetjes zijn mij daarvan bijgebleven:
--"Het gaat om progressiviteit met de juiste toets van conservatisme!!", riep een vrouw.
--"Nee", riep een ander, "Het gaat om conservatisme met de juiste toets van progressiviteit!!" Ik zie het nòg voor me.
Vervolgens werden wekenlang de iconen van de partij naar deze twee zinnetjes geklasseerd. Was hij of zij 'eigenlijk' te conservatief? Met de juiste toets progressiviteit?
Of 'eigenlijk' te progressief?, en wist zich met een conservatief schminkje populair te maken?
Ik betrap mij er op dat ik deze twee zinnetjes nog steeds gebruik als ik 'populaire' of 'vernieuwende' politici in het vizier krijg.
En wat het probleem van de gordo simpático betreft: Gelukkig ken ik nogal wat gezellige mensen die 'niet' dik zijn, laat staan 'obese'. Het kan dus. Obesity is niet het onvermijdelijke prijskaartje. Maar je moet wel nadenken. En daar begonnen we over. Terug naar af dus.
terug eerste dagboekregel

Einde Mijn Dagboek maart 2012