Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Woensdag 2 April, 2008
Via een kort bericht in La Estrella de Iquique, ontdekte ik een aspect van 'geweld tegen vrouwen' waarbij ik nog nooit had stilgestaan. Op 11 Maart, naar aanleiding van de Wereldvrouwendag, schreef ik over het Bachelet-effect, het verschijnsel dat door de komst van een vrouw als president allerlei 'eufemismen' voor geweld-tegen-vrouwen plaats maakten voor de wèrkelijke naam van het beest.
Het getal waarvan ik schrok was namelijk dat in 43% van de gevallen van geweld tussen [volwassen] echtgenoten, de gewelddadigheden al in 'el pololeo' waren begonnen. ['Pololeo' en 'pololear' zijn 'spaanse' woorden die alleen in Chili bestaan en zoveel betekenen als 'verkering' zoeken, hebben, proberen, of ermee experimenteren.]
Ik dacht meteen: Maar waarom trouw je dan? Als het al 'niet leuk' is vóór je begint? In 43% van de gevallen!!
Maar zo werkt het kennelijk niet. Mijn kennissen alhier --die bijna allemaal in 'het onderwijs' werken-- vertelden van 'heel gebruikelijke' dwangsituaties waarbij 'het meisje' óók moest 'falen' als 'de jongen' door gebrek aan kukels of anderszins 'faalde' en de school moest verlaten.
Het bericht in La Estrella gaat over een actie gericht op 15- tot 18-jarigen in het middelbaar onderwijs onder de naam "No a la violencia Intrapololeo", zoiets als "Nee tegen geweld tussen vrijers".
De aktie duurt drie maanden, en bestaat uit het stimuleren van discussies op scholen om de jongelui bewust te maken van waar ze mee bezig zijn. Er wordt op gewezen dat speciale telefoonnummer voor 'familie-geweld' óók open staat voor hun probleem.
Interessant zijn de initiatiefnemers. Het is de Stichting 'Niño y Patria' [Kind en Vaderland], een para-militaire stichting gericht op sensibiliseren van de jeugd voor de deugd van vaderlandsliefde. De andere is Carabineros, de politie. Maar die kun je niet vergelijken met de NLse politie. Carabineros is deel van het leger, en valt onder Defensie. Burger-politie is er niet in Chili. Kortom, het is een bijna-totaal militair initiatief.
De [vrouwelijke] sergeant-eerste-klas bij Carabineros, Jovita Días, hoofd van de lokale 'Eenheid voor de Bescherming van het Gezin', liet in het interview weten dat 'Violencia Intrapololeo' toeneemt. Het is hoog tijd dat er wat aan wordt gedaan.
Tot slot valt mij op dat het leger hier als drager en verdediger van burgerlijke moraal optreedt. Dat is iets dat we ons in Europa niet meer kunnen voorstellen. De Kerk schittert door afwezigheid bij dit probleem. Misschien is die nog bezig zich 'socialisten en communisten' van het lijf te houden. [Bachelet is socialiste]. Of ze hebben het druk met de oprukkende 'evangelische' kerken. Wie weet? Geweld tegen vrouwen is misschien net zoiets als pedofilie: Daar práát je niet over.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Donderdag 3 April, 2008
Maureen Dowd probeerde al eerder 'iets leuks' te zien in de loopgravenoorlog tussen Hillary en Barack. Ze vergeleek het met films zoals Guys and Dolls, waarin een mooie jongen en een no-nonsense meisje elkaar tot op het bot bevechten, maar elkaar toch krijgen.
Nu heeft ze de mooiste metafoor, Der Rosenkavalier, de succes-operette van Strauss, waarin een rijpere dame, Marschallin, haar jonge minnaar, Octavian, de fijne kneepjes van het liefdesspel leert, en vervolgens overgeeft aan een jonge schone, Sophie, in de laatste Waltz. Superromantisch!!
--"Want", zo schrijft Dowd, "van wie anders kan deze mooie, snelle, succesjongen het harde presidentsvak leren?" (100 woorden)
____________________
MAUREEN DOWD, The Hillary Waltz , NYT, April 2, 2008
http://www.nytimes.com/2008/04/02/opinion/02dowd.htm
MAUREEN DOWD, Hillary or Nobody? NYT, March 26, 2008
http://www.nytimes.com/2008/03/26/opinion/26dowd.html
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Vrijdag 4 April, 2008
Het gaat over een actie die door de Verenigde Naties is ontketend en die door de Spaanse regering wordt gefinancierd onder voorwaarde dat de aardappel centraal zal staan. De VN-strijdkreet is: "¡América Latina y Caribe sin hambre!" [Weg met de honger uit ... ]
Het sluit aan bij een ander VN-initiatief om 2008 uit te roepen toe het 'Jaar van de Aardappel'.
In Chili is het initiatief overgenomen onder de strijdkreet:
--"Mientras más chefs, menos hambre" [Meer koks, minder honger]
De voorzitter van de Chileense top-koks, Guillermo Rodríguez, staat er achter en laat weten:
--"Het is een dubbele kans, we kunnen laten zien dat je met een eenvoudig huishoudbudget een goede maaltijd kunt maken, én we kunnen ons rijke Chileense assortiment aardappelen laten zien".
Sinds Januari gaan tientallen [top-]koks 'de wijk in', om te laten zien welke prachtige en gezonde maaltijden je kunt maken met zeer eenvoudige --lokale-- middelen: Zowel de ingrediënten als het gebruikelijke keukengereedschap. De maaltijden worden ter plekke bedacht, uitgevonden, gemaakt en geproefd. Het is de bedoeling dat die recepten in een goedkoop boekje worden verzameld dat 'onder de armen' wordt verspreid.
Het ruikt nogal naar 'beter-weten' en 'neerbuigendheid', maar dat is nu eenmaal de 'cultuur' in deze regio. In de persberichten staat *niet* dat de koks óók eens moeten kijken hoe wèrkelijk toegaat in die 'arme wijken'.
Anderen haken in op dit initiatief en weten te melden dat Chilenen bijzonder weinig groente eten. [Dat heb ik gemerkt! Groente wordt behandeld als een derde-rangsprodukt in de supermarkten, en in de wijkwinkels zie je alleen 'verlept spul'.]
Nóg anderen wijzen er op dat in Latijns Amerika zo'n 53 miljoen mensen honger lijden, dat is ongeveer 10%. Daarentegen lijden 35% [dat is tegen de 200 miljoen!] aan vetzucht, la obesidad.
Het interessante is dat de strijdkreet "¡América Latina y Caribe sin hambre!" dat allemaal losmaakt. Kennelijk kun je de 'elite' aanspreken op hun schuldgevoelens omtrent 'honger van anderen'. Dat is 'bespreekbaar', daarvoor gaan topkoks met hun witte mutsen 'de wijk in'. Langs die omweg komt gelukkig ook het grotere probleem aan de orde, het totale gebrek aan een zelfstandige 'eetcultuur' [buiten de TV-'cultuur'], want ik zie die 'witte mutsen' nog niet de wijk ingaan wegens 'obesidad'.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Zaterdag 5 April, 2008
--"Je hebt kracht als je een plak chocola met je handen in vier stukken kunt breken ... en vervolgens drie stukken kunt wegleggen".
Dit 'nadenkertje' kwam in mij op toen ik het artikel van Sandra Aamodt en Sam Wang las waar ze modern onderzoek over wilskracht ['willpower'] aanhalen. Met name van een zekere 'psychologist Roy Baumeister'.
Het interessante van dat artikel is dat het 'handige' aanwijzingen geeft over de omgang met je eigen wilskracht, vooral die op korte termijn.
Taken die tegen de haren strijken van wat je 'eigenlijk leuk' vindt --maar wel 'verstandig'-- blijken bijzonder veeleisend te zijn, zo leert het onderzoek. Ze zijn uitputtend. Je moet er niet twee vlak achter elkaar proberen te doen. [Ast ff kan!] Dat maakten die proeven héél duidelijk.
De auteurs geven een voorbeeld op dagdagelijks niveau. Stel dat je op weg bent naar een feestje, en je hebt je voorgenomen niet teveel te drinken. Dan is het ónverstandig om op de weg daarheen óók 'window shopping' te doen voor spullen die je toch niet wil kopen.
--"Je wilskrachtbudget kon wel een óp zijn; maak liever een omweg".
Het is niet duidelijk hoe dat precies komt. Het is bekend dat cognitieve functies weinig gevoelig zijn voor kleine fluctuaties van het bloedsuikergehalte, maar kennelijk zijn 'zelf-organisatie' en 'zelf-beheersing' een uitzondering.
De andere 'ontdekking' is dat wilskracht oefenbaar is als een spier: Door die regelmatig te belasten tot de grens --of ietsje eroverhéén-- wordt de spier sterker. [Met gewrichten is dat niet zo. Integendeel!].
Zo maakten die psychologische proeven duidelijk dat --bijvoorbeeld-- veertien dagen lang je tanden poetsen met je niet-dominante hand, positieve invloed heeft op andere 'gebieden des levens' waar het 'verstandiger' is om de 'verleiding' te weerstaan.
Er zijn meer vormen van effectieve wilskrachttraining met effect op langere termijn, maar hoe dat precies zit, is niet bekend. Men speculeert op bepaalde biologische veranderingen in de hersens.
Het zij zo. Ik hoef dat nu niet te weten. Ik zie in dat ik vooruitgang boek als ik 'verstandig' omga met mijn 'dage'-lijkse en 'uur'-lijkse budget: "Niet teveel van dat soort taken vlak achter elkaar". Dat herken ik ook wel.
Dat van die 'wetenschappelijk bewezen' oefenbaarheid zal misschien ook de discussie in het 'vrije' onderwijs veranderen die soms alléén gevoerd schijnt te worden tussen ongenuanceerde vrijheidsstrijders en even ongenuanceerde anti-autoritairen. Waar zal dát toe leiden? Spannend!
__________________
Voor dat 'nadenkertje': Zie laatste alinea van Mijn Dagboek 25 Februari 2008
SANDRA AAMODT and SAM WANG, Tighten Your Belt, Strengthen Your Mind, NYT, April 2, 2008
http://www.nytimes.com/2008/04/02/opinion/02aamodt.html
Aamodt en Wang hebben samen ook een boek geschreven: "Welcome to Your Brain: Why You Lose Your Car Keys but Never Forget How to Drive and Other Puzzles of Everyday Life".
De bron van 'Psychologist Roy Baumeister' wordt niet genoemd, maar Google zal het wel weten.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Zondag 6 April, 2008
Vandaag staat de eerste 'toeristische tocht' op het programma. Een week geleden begon ik met concrete-plannenmakerij: Een taxi een dag afhuren? Openbaar vervoer? Georganiseerde excursie? Auto huren? Met de vrienden klasseerde ik de bezienswaardigheden. Geen haast!
Gisteren belde Gabriela op. Ze hadden wel zin in een picnic-dagtochtje met de hele familie. Of ik meeging?
--"Natuurlijk!"
Om half tien staan ze voor de deur. We gaan naar de resten van de salpetermijnen. Dat zijn hele dorpen met scholen, prachtige houten huizen en kantoren die ver in de woestijn --verlaten-- nog mooi staan te wezen.
Dat is het begin van mijn afscheid. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Maandag 7 April, 2008, mijn broer Jan 80!!
En zo trokken we gistermorgen de woestijn in. Gabriela was in haar sas, want ze is graag gastvrouw. Samen met haar zus Jeannette had ze alle etenswaar in de koelboxen, zei ze trots, en verder de picnic-tafel, de onmisbare parasol, en nog zo wat spullen van de moderne picnic-er.
Gabriela kon niet nalaten te grappen over de goed verpakte babyvoeding, want de zes maanden oude Rodrigo leeft nog voor een flink stuk op borstvoeding. Francisco was blij dat de familie-4x4 eindelijk in de garage was verlost van een hardnekkige storing. Dat zou ons in de loop van de dag nog eens aan het schrikken brengen. Toen we van de parkeerplaats van Humberstone wilden vertrekken startte die wéér niet. Nader onderzoek leerde dat de accu 'gewoon' leeg was. Francisco had de koplampen aangelaten. Dat kon worden verholpen met accu-kabels, en wat geduld tot een van de eigenaren van de andere auto's terugkwam.
Intussen hadden we twee vlak bij elkaar liggende mijnen bezocht --op zo'n 60 kilometer van Iquique-- die in 1971 tot Nationaal Monument waren verklaard, en in 2005 tot 'Werelderfgoed' door de Unesco.
De eerste, de kleinste, was de Santa Laura. Ik zag dat die door ene Guillermo Wendell was gesticht in 1872. Dat zette mij aan het denken. Was in Zuid-Limburg toentertijd de mijn Laura niet een van de laatste particuliere mijnen, samen met de Oranje Nassau mijnen? En was de eigenaar daarvan niet een oude dame in Parijs, genaamd Laura de Wendell? Ik zal dat eens navragen bij mijn studievrienden-van-toen die bij 'de mijnen' terecht zijn gekomen.
De Humberstone is de grootste van de twee, maar qua structuur niet anders: De salpeterverwerkingsfabriek domineert. Daarnáást een kantoorgebouw, woonhuizen, een school, een markt [waar ze voor fabriekspenningen konden kopen] en een bar.
Bij Humberstone is het allemaal veel groter en duidelijker: Een wijk met woningen voor de hoge- en de halfhoge functionarissen, en verder wijken voor getrouwden en voor vrijgezellen, en openbare WC's en badhuizen.
Maar Humberstone had ook een theater, een kerk, een zwembad, een hotel, en zelfs een middelbare school.
Allemaal opgetrokken uit het niets, midden in de woestijn, en nu weer verlaten. Niet te beschrijven. Ik zal er in mijn komende reisbrief wat foto's erbij zetten. Zónder dat is het onvoorstelbaar.
Na de lunch-picnic reden we zo'n 120 km verder naar een verlaten oord waar de heuvels vol staan met 'geoglifen', dat zijn reusachtige tekeningen op de bergwand gemaakt in de pre-Inca-tijd. In Mijn Reisbrief 26 heb ik er over geschreven, maar hier zal ik op die 'ervaring' terugkomen.
___________________
Mijn Reisbrief No 26, van 22 februari, staat op http://mijnreisbrief.blogspot.com
Meer info over Santa Laura en Humberstone op resp: http://www.albumdesierto.cl/humber.htm en
http://www.albumdesierto.cl/stalau.htm Hebben engelse versie
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Dinsdag 8 April, 2008
Na het bezoek aan de salpeter-fabrieksdorpen, die ik gisteren beschreef, kwamen we toe aan de 'geoglifen', de reusachtige tekeningen op de bergwanden in de woestijn die ik alleen nog maar vanuit de bus had gezien bij mijn bezoeken van '97 en '98. Voor deze reis stonden ze hoog op het verlanglijstje. Het bezoek van Zondag is hopelijk niet het laatste, want er zijn nog plekken in de buurt met 'heel andere' steen-tekeningen.
Er is veel 'mystieks' gefantaseerd en gepubliceerd over het doel en de oorsprong van deze mensachtige, dierachtige of meetkundige figuren. Zeker is dat de tekens informatie bevatten over de route, want ze ontstonden tegelijk met de periode dat de lama-karavanen door de woestijn gingen trekken: Oases, aanwezigheid van water, richting en rustplaatsen. Sacrale en artistieke bedoelingen vrijwel zeker óók.
Ik heb eerder over 'geoglifen' geschreven in Mijn Reisbrief 26 van 22 februari. Daar citeerde ik uit vrij recent wetenschappelijk onderzoek, maar de illustraties zijn slechts de motieven die hier in Iquique als decoratie worden gebruikt. Ik beperk mij tot de datering die veel voorgaande speculaties terzijde schuift; de rest staat op mijn blogs.
Citaat uit Reisbrief 26:
"Hoewel er enige sporen zijn gevonden van zéér oude culturen --van 6000 à 8000 jaar geleden-- heeft dat géén betrekking op de geoglifos. Die zijn ontstaan /gemaakt vanaf ongeveer 400 AD tot ongeveer 1400 AD toen de Inka-cultuur ontstond, en deze streek ging domineren. [Die Inka-cultuur was dus ruim 100 jaar oud toen de Spaanse veroveraars hier aankwamen]".
Ons bezoek van Zondag betrof een heuvelrij van vier kilometer met een opeenhoping van allerlei 'geoglifen'. Wij grapten al dat hier een 'geoglifen-tekenschool' moet zijn geweest, en vermoedelijk is dat niet ver bezijden de waarheid. Niet onmogelijk is ook dat het een geïsoleerde nederzetting betrof die het als 'artistieke sport' beoefende, want de relatie van de tekens met route en andere vertrouwdheden is onduidelijk. Ook zijn sommige tekeningen gedateerd in de Inka- en Spaanse tijd.
Ik hoop nog een andere 'geoglifen'-excursie te maken vóór mijn vertrek.
Na de lunch-picnic waarmee ik mijn verhaal van gisteren eindigde, bleek dat de gastvrouwen ook nog een thee-picnic in voorraad hadden. Ik had nogal wat fruit meegenomen, en op de foto's op fototime.com en mijn a.s. reisbrieven kun je binnenkort zien hoe wij, onder het oog van eeuwenoude 'tekens', ons 'thee, taart en mango's' laten smaken.
____________________________
Luis Briones, Lautaro Núñez, Vivien G. Standen,
Geoglifos y tráfico prehispánico de caravanas de llamas en el desierto de Atacama (Norte de Chile)
Geoglyphs and prehispanic llama caravan traffic in the Atacama Desert (Northern Chile)
Chungara, Revista de Antropología Chilena, Volumen 37, No 2, 2005, Pag 195-223
Reisbrief No 26 van 22 februari 2008 op http://mijnreidbrief.blogspot.com en de spaanse versie als
Carta desde Iquique No 3 van 21 februari 2008 op http://www.van-eyk.net/bloggerard
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Woensdag 9 April, 2008
Sportgebeurtenissen krijgen zelden mijn aandacht; óók niet als ze de voorpagina halen. Maar "Las Últimas Noticias" van Maandag heb ik gekocht wegens de voorpaginagrote foto van twee oude mensen, en de reuzetekst:
--"Deze 100-jarigen hebben de Marathon van Santiago uitgelopen"
Hij 103, zij 92. In twee uur deden ze de 10km die voor 'oudjes' was voorgeschreven. Zonder voorbereiding, maar wèl wekelijks 'fitness' in het buurtcentrum. 75 jaar getrouwd. Hij was vioolleraar, zij toentertijd een van zijn eerste leerlingen.
--"Waarom hebt u meegedaan?", vroegen ze haar.
--"Dan hoefde hij niet alleen te lopen", zei ze verliefd en blozend.
Romantiek ten top! (100 woorden)
___________________
Dit zijn de foto's en het kranteartikel:
http://farm4.static.flickr.com/3291/2400477545_84f048ae33_o.jpg LasUltimasNoticias07042008-1
http://farm3.static.flickr.com/2210/2400477983_95c1718be3_b.jpg LasUltimasNoticias07042008-2
http://farm4.static.flickr.com/3072/2400478207_1c6df30571.jpg LasUltimasNoticias07042008-3
http://farm3.static.flickr.com/2179/2401307764_0ee806e99c_o.jpg LasUltimasNoticias07042008-4
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Donderdag 10 April, 2008
Verleden Zaterdag schreef ik over het 'handig' omgaan met je beperkte wilskrachtbudget, zeker op korte termijn.
--"Intrigerend", schreef Martine. "vanuit dat perspectief is het reclame-bombardement één groot leegzuigen van je will-power. 'Ik ben al zo streng, en ik zèg al zo vaak nee', hoor ik me dan zeggen".
--"Ja, en het wordt wetenschappelijk gedaan: Reusachtige budgetten; een geraffineerd netwerk van leugens en geloofwaardige 'vertellingen'"
--"Op iedere straathoek een hotdog tent, en op iedere kastplank koekjes. Dat hoort zo! ... geloven we".
--"Ja, en dan dat 'Ik heb er rècht op' ... "
--"Misschien terug naar het aloude informatie-netwerken? Filteren van informatie via mensen die je kent? En die jou kennen?"
--"Het is niet alleen de info, voor ieder Magnum-reklame moet je 'een beetje sterk' zijn. Dát moet je programmeren: 'Ik wil gezónd eten!!'
Ik had het erover met Lorenzo en zijn Mary-Eugenia:
--"Je moet je vóór alles geen slachtoffer voelen", vond hij, en herinnerde mij aan de 'parabel' van de wortel, het ei, en de koffieboon, die hier in Zuid-Amerika circuleert. Stop ze alledrie twintig minuten in kokend water. Wat gebeurt? De stevige wortel wordt helemaal zacht, en valt uiteen, het tedere ei wordt keihard van binnen, maar de koffieboon verandert het water in een heerlijke drank. Zo legde een kok 'het leven' uit aan zijn dochtertje die het niet meer zag zitten.
--"Het gaat uiteindelijk om je strijdlust. Die moet je niet kwijtraken aan het uitschelden van Ajax, cq Feijenoord, cq Islamieten. Ook je strijdlust heeft een beperkt budget".
Inderdaad: 'Intrigerend'.
________________________
Over wilskrachtbudget Zaterdag 5 April met dóórverwijzing naar 25 Februari 2008.
Die 'parabel' heb ik Woensdag 18 Mei 2005 wat 'netter' naverteld /vertaald. Met bronvermelding.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Vrijdag 11 April, 2008
Ik heb mij nogal eens bezig gehouden met 'ergere dreigingen voor onze beschaving' als ik mensen bezig zag zich te fixeren op "die ene" [die 'in de mode' is]. Niet dat ik het belang van die à la mode-dreigingen wilde ontkennen, nee, méér vanuit een gevoel dat er 'niet-bespreekbare' dreigingen zijn die wellicht nog erger zijn. Als een 'rethorische kans' voor iets 'onbespreekbaars'. Feitelijke info moet ook 'verkocht' worden. ;-)
Toen dezer dagen Stijn, een van mijn lezers-correspondenten sinds vele jaren, navraag deed over een 'ergere bedreiging' waar ik ooit over had geschreven, kwam ik terecht bij Mijn Dagboek van 11 September 2006.
Daar schreef ik de derde keer over de North Atlantic Oscillation, een onevenwichtigheid in 'ons' klimaat die als een soort flip-flop --zelfs binnen enkele jaren-- ervoor kan zorgen dat de gletchers voor Amsterdam staan. Daarvan wilde Stijn de bronnen hebben. OK, graag gedaan.
In de aanhef van dat stukje las ik dat ik de dag eerder in een correspondentie met Miek --die zich druk maakte [terècht overigens!] dat de Islam onze westerse beschaving zou vernietigen-- had toegelicht dat nòch Rome nòch de Islam ons een strobreed in de weg zouden leggen met de zelfvernietiging waar we al mee bezig zijn. [Ik stelde dat ze allebei achter de heersende cultuur aanlopen, en die is zèlf-vernietigend.]
Zulke dingen schijnen in clusters te komen. De dag na de mail van Stijn, analyseerde Paul Krugman in NYT dat we op korte termijn --enkele maanden!!-- met een wereldvoedselcrisis te maken krijgen. De samenloop van de fatale mechanismen die hij analyseert, maken tevens duidelijk hoe 'onbespreekbaar' deze dreiging vooralsnog is. ["You might put it this way: people are starving in Africa so that American politicians can court votes in farm states"]. De meer-dan-verdubbeling van de voedselprijzen zal de rijke landen niet deren. Zelfs de armste 20% van de VS-ers spenderen slechts 16% van hun inkomen aan 'eten', zo rekent een hoofdartikel in NYT ons metéén voor. Ze zijn kennelijk ook geschrokken, en hebben Krugman nog eens dubbel-en-dwars getoetst en nagerekend. NYT is héél consciencieus. Zij ontkomen niet aan de conclusie van Krugman dat de tijd van 'goedkoop voedsel', nèt als de tijd van 'goedkope energie' voorgoed --althans voor zéér lange tijd-- is afgelopen.
Mij frappeerde vooral die snelle, aanvullende, reaktie van NYT.
Politiek-rethorisch gesproken kunnen we Krugman niet meer afdoen als een onheilsprofeet. We hebben dus de minimale verantwoording om van die feiten kennis te nemen. Gelukkig zijn beide artikelen héél leesbaar ;-)
_________________________
PAUL KRUGMAN, Grains Gone Wild, NYT April 7, 2008, How did the food crisis happen? The answer is a combination
of long-term trends, bad luck -- and bad policy. http://www.nytimes.com/2008/04/07/opinion/07krugman.html
EDITORIAL. The World Food Crisis, NYT, April 10, 2008, The United States and other developed countries need to
step up to the plate to help solve the problem of rising food prices. http://www.nytimes.com/2008/04/10/opinion/10thu1.html
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Zaterdag 12 April, 2008
Arica heeft een spiksplinternieuw stadion, mooier, maar niet groter, dan dat van Iquique. Bij de vorige uitwedstrijd hebben de fans van Iquique (on)behoorlijke vernielingen achtergelaten, zodat de gemeente Arica schadevergoeding claimde bij de gemeente Iquique. Die vond het een 'privé-zaak', maar even later klopte de voetbalclub aan voor méér subsidie: Om de schade te betalen.
Kortom, de agressie van fans heeft ook hier toegeslagen en de autoriteiten weten er (nog) geen raad mee. Het worden 'zuidamerikaanse' (Chili voelt zich daar vaak ver boven verheven!) toestanden, schreef een columnist een tijd geleden, de tijd van vriendschappelijke onder-onsjes is voorbij, het grote-stadsmonster heeft toegeslagen. En dat terwijl het alleen nog maar gaat om "eigen volk", niks (on)behoorlijk betaalde topvoetballers van buiten! Totnutoe althans ...
Morgen is er weer een wedstrijd in Arica. De voorzorgs- en beveiligingsmaatregelen staan uitgebreid in de krant. Honderd 'carabineros' worden ingezet. Alle reserves worden aangesproken. Nog nooit vertoond! En tachtig ingehuurd van particuliere bewakingsdiensten. En tig vrijwilligers die een spoedcursus krijgen.
Foto's van de commandanten van de 'carabineros' die ter plekke de situatie opnemen. En interviews. Ze eisen dat een berg bouwpuin wordt afgevoerd, zodat de fans gescheiden kunnen worden weggegeleid. Zij hebben de leiding over deze 'operatie'. Deze 'defensiebeschouwingen' hebben méér krantenpagina's gekregen dan de vóórbeschouwingen over de "eigenlijke wedstrijd', waarmee het allemaal begon.
Iquique 'is/was' een rustige provinciestad. Verweg en geïsoleerd in de woestijn. Asociaal gedrag was het domein van wat ze hier ongenuanceerd 'drugsverslaafden' en 'anti-socialen' noemden. Af en toe gewoon wegjagen was de enige maatregel-van-bestuur.
Geleidelijk ontdekken ze daarbij ook 'nette' mensen en 'eigen volk' onder invloed van alcohol. Nu moeten ze zien dat die vernielzuchtige en vechtlustige voetbalfans door de week gewone brave burgers zijn. Onbegrijpelijk!
Hoe noem je zo'n fase van een stad? Puberteit? Identiteitscrisis?
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Zondag 13 April, 2008
Het is inmiddels duidelijk dat de wereldvoedselcrisis acuut en serieus is. Rest ons af te vragen waarom de eerdere signalen werden genegeerd. Toen Bush een jaar geleden aan Brazilië technische steun beloofde om landbouwprodukten tot ethanol om te vormen, sneerde Chávez daar metéén overheen dat: "voedsel van arme mensen werd gebruikt om dikke Amerikaanse 4x4's te laten rijden". En Fidel Castro zei iets dergelijks. Dat schreef ik een jaar geleden, 8 April 2007. Dat argument was midden in de roos. Maar ja, wie is Chávez? Wie is Castro? 'Non-persons' toch?
Terugkijkend is de analyse van Paul Krugman 'de beste'. De Editorial van NYT deed dat nog eens over, en Zaterdag deed Eric Le Boucher nog een duit in het zakje in Le Monde. Iedereen wordt wakker.
De analyse van Krugman deelt de oorzaken op in drie groepen. Allereerst die waar niemand 'schuldig' aan is. De steeds rijker wordende middenklasse in China, India en andere 'opkomende landen' gaat --naar Westerse gewoonte-- vlees eten. Zevenhonderd graancaloriën zijn nodig voor honderd biefstuk caloriëen. Dat verhoogt de vraag, en dus de graanprijzen. Het moderne landbouwbedrijf vraagt veel energie, óók voor het transport naar de klant. De olieprijzen stijgen ... dus. [Energieprijzen stijgen o.a. ook 'omdàt' opkomende landen méér energie nodig hebben.]
De derde 'onschuldige faktor' is het slechte weer: Met name de droogte in Australië en Turkije. [Samenhang met 'global warming' even terzijde.]
'Schuldiger' is de oorlog in Irak "die ons goedkope olie zou brengen". Nu is de produktie veel lager dan die zou zijn geweest: Óók prijsverhogend!!
Regelrecht boerenbedrog ['scam'] is echter het 'gesubsidiëerd' verwerken tot ethanol van 'gesubsidiëerde' maisoverschotten: Dat kost óók nog eens evenveel energie als er per saldo in zit. Maar ook de 'goede' biofuel-produktie verhoogt de voedselprijzen omdat landbouwgrond aan voedselproduktie wordt onttrokken. [Zie Chávez en Castro].
Vervolgens zijn er oorzaken die de crisis acuut maken. Krugman wijst op het 'wetenschappelijk' afnemen van de voedselvoorraden, waardoor een buffer ontbreekt, een 'systeemfout' die ook de financiële crisis verergerde.
De Editorial kwantificeert dat nog eens, maar concentreert zich op mogelijke remedies, zoals opvoering van de produktiviteit ... alsof de landbouwindustrie dat versje niet al lang kent en beoefent.
Eric Le Boucher komt met aanvullende andere cijfers, maar wijst op de financiële speculaties --met vluchtgeld uit de financiële crisis-- die de prijsstijgingen nòg feller hebben gemaakt.
Zo zit dat dus. Even bijlezen!!!
___________________
Mijn Dagboek van 8 apr, 1 okt en 30 sep 2007 voor beschouwingen en bronnen.
Voor Krugman en NYT-Editorial zie Mijn Dagboek van Vrijdag jl.
Eric Le Boucher, Le retour des ventres creux, LE MONDE, 12.04.08
http://www.lemonde.fr/opinions/article/2008/04/12/le-retour-des-ventres-creux-par-eric-le-boucher_1033942_3232.html
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Maandag 14 April, 2008
Als je iets 'speciaals' over een land wil weten, dan moet je luisteren naar wat buitenlandse correspondenten daarover aan hun land- [althans cultuur-] genoten uitleggen. Zo had Die Frankfurter Allgemeine, vele jaren geleden, om de zoveel weken een katern over één [Europees] land. Dat waren 'goudmijntjes' van informatie toen ik flitsend heen-en-weer reisde door Europa voor mijn werk. Extra leuk was als NL weer eens aan de beurt was:
--"Zo hoor je het nog eens van een ander!"
Ik moet toegeven dat ik van het huidige NL niet veel meer begrijp. Mijn NLse familie en vrienden zeggen dat ook, maar wellicht om tegengestelde reden. Ik door gebrek aan info, zij door de overstelpende hoeveelheid.
Zo was het een 'oase' Jean-Pierre Stroobants, de Benelux-correspondent van Le Monde, aan zijn Franse cultuurgenoten het NLse zuilensysteem te horen uitleggen. Daarvóór had hij al uitgelegd dat het in Frankrijk of Engeland heel anders ligt. Daar heeft de Islamitische 'import' --wegens koloniaal of imperialistisch verleden-- althans énige culturele binding met het 'moederland'. Die 'binding' ontbreekt volkomen in NL. Dat maakt Islam nòg meer Fremdkörper in NL. Dat was voor mij een eye-opener.
Die 'zuilen' kwamen ter sprake in verband met het niet zeer uitgesproken NLse 'plan' --in de pre-Wilders, pre-Van Gogh, pre-Fortuin periode-- om de Islam op een dergelijke manier te integreren. Als een acceptatie van het aloude "autonomie in eigen kring", de slagzin waarmee protestanten en katholieken --en in het kielzog tenslotte ook de socialisten-- tot "pacificatie" waren gekomen. Denk aan Groen van Prinsterer, Schaepman, in iets mindere mate Colijn, en vergeet Drees niet!!
Na dat succes --wat inmiddels was 'vergeten'-- werd verzuiling een vies woord. Daarom werd het ook niet openlijk gebruikt in dat 'plan', maar in feite was het dat wel. Dáár wijst Stroobrants op. Fortuin, Van Gogh, Wilders en Verdonk boorden dat feilloos in de grond. Gemakkelijk!! Niemand wist meer van die pacificatie-van-toen. Zij noemden Islam 'achterlijk', maar dat was precies zoals de katholieken, de protestanten en de socialisten elkaar toentertijd noemden. En het is mooi goedgekomen!!
Ayaan Hirsi Ali, schrijft Stroobants, heeft aan die polarisatie bijgedragen, maar toch zag zij zo'n Islam-zuil wel zitten. Dat maakt haar 'anders'.
Stroobants vindt dat NL langs die 'zuilen-weg' kan ontkomen aan het 'onmogelijke' voorstel van de socioloog Paul Scheffer om de Islam metéén in een soort 'ouwe-jongens-krentebrood'-discussie tot onze 'vrienden' te maken. Zoals nu socialisten, katholieken en protestanten "één" zijn. Dan vergeet NL wat dáárvoor en daarvóór nodig was.
--"Zo hoor je het nog eens van een ander!"
__________________________
Jean-Pierre Stroobants, Le modèle néerlandais et le populisme, LE MONDE, 12.04.08
http://www.lemonde.fr/opinions/article/2008/04/12/le-modele-neerlandais-et-le-populisme-par-jean-pierre-stroobants_1033863_3232.html. Stroobants verwijst o.a. naar Gilles Keppel, en zijn boek Terreur et martyre.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Dinsdag 15 April, 2008, zus Tini 75!
De [voetbal!]wedstrijd die ik Zaterdag aankondigde was niet in Arica. Arica --waar Iquique kortgeleden het spiksplinternieuwe stadion had 'gedemonteerd'-- kwam op bezoek. Honderd Carabineros hadden zich buiten het stadion opgesteld om 'hete aankomst' te voorkomen, maar de 'hinchas' holden de bussen op het laatste moment tegemoet voor hun "ontvangst met keien". Traangas en waterkanon haalden ze te laat in:
--"Van twee bussen is geen ruit meer héél", zeiden de geïnterviewde buschauffeurs verdrietig.
Met moeite vond ik tussen de 'gevechtsverslagen' de uitslag van de èchte wedstrijd: 1-1. Iquique bungelt achteraan, Arica heeft goede kampioenskansen.
Iquique probeert kennelijk de spelregels te veranderen. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Woensdag 16 April, 2008
Het nadenken over de wereldvoedselcrisis neemt toe. We worden wakker. Nicolas Kristof wijst op de relatie met 'heksenprocessen'. "Verkeerd weer" leidt in Tanzania tot meer 'moorden' op oudere vrouwen die van 'toverkracht' worden beschuldigd. Dat heeft Edward Miguel onderzocht.
Maar ook de heksenprocessen in Europa tussen 1520 en 1770 correleerden nauw met koude-perioden. Daarover leverde Emily Oster cijfermateriaal.
Die Sueddeutsche wijst er op dat wij 'landbouw' aan de ontwikkelings-landen hebben ontnomen om ze 'markt' te maken voor onze "gesubsidiëerde" landbouwoverschotten.
Kortom, we staan wellicht voor zéér grondige veranderingen in het wereldbestel die verder reiken dan "voedselrelletjes' in Zuid-Amerika en Afrika". (100 woorden)
_______________________
NICHOLAS D. KRISTOF, Extended Forecast: Bloodshed, NYT April 13, 2008
http://www.nytimes.com/2008/04/13/opinion/13kristof.html
Eduard Miguel, University of California, Berkeley, http://elsa.berkeley.edu/~emiguel/miguel_witch.pdf
Emily Oster, University of Chicago, http://home.uchicago.edu/~eoster/witchec.pdf
Moritz Koch, Hohe Lebensmittelpreise. Ein starker Anreiz, Die Sueddeutsche, 14.04.2008
http://www.sueddeutsche.de/wirtschaft/artikel/303/168813/
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Donderdag 17 April, 2008
Door een onhandigheid verdween de screen saver van mijn laptopscherm.
Ik maak daar normaal weinig werk van, en gebruik wat 'default' voor de dag komt. Maar nu moest ik dat helemaal uitzoeken. Brrr...
Tot mijn verrassing ontdekte ik dat mijn foto's van Fototime als screen saver konden worden gebruikt: Iedere vijf seconden 'at random' een andere. Zo'n 3500 foto's over tien jaar... plus mijn jeugdfoto's.
De èchte verrassing kwam nog.
Toen ik 'preview' aanklikte, was ik niet meer weg te sláán.
Mijn denken hijgde erachteraan: "Wáár-oh-wáár was dàt toch?"
Vijf seconden later zag ik mij al op een ander werelddeel. (100 woorden)
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Vrijdag 18 April, 2008
Mijn vraag van Zondag jl --'waarom wij eerdere signalen over de voedselcrisis hebben genegeerd'-- krijgt in de latere berichtgevingen niet veel aandacht, maar er blijkt al in December 2007 in Rome [FAO] een initiatief ze zijn genomen dat "in de roos" is, maar dat werd overspoeld door de financiële crisis. En de problemen van de rijken zijn belangrijker dan die van de armen. Nietwaar?
Victor Mallet in Financial Times diept de relatie uit waar Eric Le Boucher al op wees: De financiële crisis heeft de voedselcrisis verergerd wegens speculaties met 'vluchtgeld'. Maar FT gaat verder, en verzwakt Krugman's waarneming dat de [lage] voedselvoorraden niet voldoende buffer meer vormen. FT rekent vóór dat daar 'niks mis' mee is, maar dat ze zijn geblokkeerd door puur-financiële speculaties in verband met verwachte prijsstijgingen. Per slot verdien je het meest aan 'arme mensen'. Nietwaar? Dat wisten onze kolonialen al.
Maar naast deze "Who donit?"-analyse zijn er ook beschouwingen die 'heel andere' oplossingen voorstellen. Moritz Koch van Die Sueddeutsche, die ik Woensdag jl aanhaalde, begon er al mee, en zag deze crisis als een Kans-Voor-Afrika om zich te ontdoen van de mislukte pogingen om er een industrie-land van te maken [wegens de goedkope arbeidskracht] en op de houden met gesubsidiëerde landbouw uit de rijke landen die de wereldprijzen kunstmatig laag houdt, zodat de 'eigenlijke bestemming' van Afrika als 'graanschuur' eindelijk tot zijn recht kan komen. Nu is het een netto-import land geworden van voedsel. Via graanoverschottenhulp, notabene!
Dáár zit ook dat [overspoelde] initiatief van December 2007 dat was gericht op het vrijmaken van [te] duur zaadgoed, en kunstmest voor arme landbouwgebieden, dat Jacques Diouf en Jean-Michel Severino aanhalen in Le Monde: Herstel van Afrika's "propre potentiel agricole"
Maar het zijn vooral Die Sueddeutsche en Gerd Appenzeller in Der Tagesspiegel die uitdiepen hoezeer Afrika in aanmerking kan [nee móet] komen als graanschuur van de wereld. Ruimschoots onontwikkelde landbouwgronden met ruimschoots water, voorlopig geen last van 'global warming' effecten, een grote arbeidsreserve, en de mogelijkheid van een betere verhouding tussen landelijke en stedelijke gebieden met als gevolg politieke stabiliteit. Kortom, hoe je van een 'bedreiging' een 'kans' maakt.
Hou maar eens in de gaten hoe dat afloopt. Maar het kan heel 'tenenkrommend' worden, want èchte oplossingen zijn 'niet leuk'.
_______________________
Voor Moritz, Krugman en Le Boucher: zie noten bij 13 en 16 April
Jacques Diouf et Jean-Michel Severino, Le Monde, 16 April 2008, http://www.lemonde.fr/opinions/article/2008/04/16/la-hausse-des-prix-agricoles-une-chance-pour-l-afrique-par-jacques-diouf-et-jean-michel-severino_1035008_3232.html
Gerd Appenzeller, Der Tagesspiegel http://www.tagesspiegel.de/zeitung/Titelseite-Wohlstand-Nahrungsmittel;art692,2514507
Victor Mallet, Financial Times, http://www.ft.com/cms/s/f3d70dbe-0bb5-11dd-9840-0000779fd2ac
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Zaterdag 19 April, 2008
Vandaag geen stukje
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Zondag 20 April, 2008
Gisteren maakte ik de laatste 'toeristische' afscheidstocht. Nu helemaal naar het noorden, naar Pisagua, halfweg Arica. Daar is een baai, ongeveer zoals Iquique, met steile rotsen die een 'strand' van de zee afsluiten, maar veel kleiner. Het grote verschil is echter dat er een riviertje met Andes-water de zee bereikt. Dat maakt dat Pisagua [pre-]historische een heel andere geschiedenis heeft: In de Quebrado de Pisagua [quebrado = kloof, ravijn] waren van oudsher verzamelaars, jagers en vissers. Het was ook de eerste haven voor de afvoer van Chili-salpeter, en diens voorganger, guano, de vogelpoep die in dikke lagen op de rotswanden was achtergelaten door vele generaties 'schijtvogels'.
Toen Darwin op zijn wereldreis Iquique aandeed, noteerde hij in zijn dagboek van 12 Juli 1835 dat Iquique alle water --maar ook voedsel en brandhout-- per schip aanvoerde uit Pisagua:
--"De bewoners leven als aan boord van een schip ... "
Al vóór de staatsgreep van Pinochet was in Pisagua een gevangenis gebouwd [Lekker ver weg; weinig ontsnappingskans]. Die gevangenis werd in de dictatuurtijd een belangrijk martelcentrum. Het hele dorp werd tenslotte daarvoor geconfisceerd Doden werden in zee gedropt of 'gedynamiteerd' om ze onherkenbaar de maken. Het massagraf is nu een grote lege kuil, en, samen met het paneel met namen en gebeurtenissen, een imposant nationaal monument. We hebben de lange strandwandeling gemaakt om het te bezoeken. Lorenzo kende mensen die daar de dood hadden gevonden, en dit was de eerste keer dat hij die plek bezocht.
Hij was diep onder de indruk, maar zweeg over zijn herinneringen.
We waren vroeg vertrokken voor de tocht van 165 km naar het Noorden over de Panamericana, de Noord-Zuid autoweg door de woestijn. Rechts was de woestijn begrensd door het voorgebergte van de Andes met op de achtergrond de besneeuwde toppen. We zagen we de zon opkomen.
Links werd de vlakke woestijn begrensd door de heuvels van het kustgebergte. En daartussenin een vlakte van zo'n 150 km breed.
Hier en daar zie je [her]aanplantingen van Tamarugal, een boom /struik die daar oorspronkelijk voorkwam, maar onmiddellijk als brandhout werd opgebruikt bij de salpeter-productie, samen met nog ander eeuwenoud hout-van-de-woestijn. Helaas. De Tamarugal leeft op het zoute water van de diepe ondergrond. En van de brandende zon natuurlijk!
Op de terugweg zagen we de zon onder gaan boven het kustgebergte.
Boven de steeds roder wordende Andes aan de ander kant, zagen we de volle maan. Dat was mijn afscheidsreis; comfortabel in een moderne auto fantaserend over de lama-karavaans die in de pre-Inca tijd, zo'n duizend jaar geleden, de woestijn begonnen door te trekken.
_________________
Darwin's dagboekaantekening staat in Mijn Dagboek van 4 februari 2005
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Maandag 21 April, 2008
Het strand van Pisagua heeft een rijke historie. In de historische tijd, midden 19e eeuw, begon het met een groep Italiaanse volksverhuizers die er als vissers overleefden, en die er nu alleen de resten van hun kerkhof hebben achtergelaten. Het ging ons om het massagraf uit 1973, maar we troffen méér dan we zochten: Er waren verrassingen.
Bij een gezellige nazit gisteravond aan de hand van de foto's kwamen aanvullende verhalen los. Het opengelegde massagraf is niet het enige, verderop liggen er nog meer, maar geenéén is totnutoe geopend en geïdentificeerd. Deze zoek-akties genieten nog steeds geen volledige politieke steun. Uit de data van beide monumenten --resp 2006 en 2007-- blijkt dat de erkenning pas tot stand kwam onder regering Bachelet.
Er was nòg een herdenkingsbegraafplaats: "Los Héroes de 1948" [De Helden van 1948], zei de gedachtenisplaat, maar details ontbraken. Het blijkt óók een concentratiekamp te zijn geweest waar 'nogal wat' is gemarteld en ge-massa-moord door Het Leger. Toen ging het om communisten, zigeuners en homosexuelen. Chili had in de jaren '40 enkele radicale regeringen cq dictaturen. Een daarvan was Gabriel González Videla [1946-1952] die als breed kabinet begon --met enkele communisten als minister(!)-- maar die later naar rechts zwaaide. Conservatief rechts keerde zich tegen 'links' en andere 'nieuwlichterij', en in 1948 ontstond het 'eerste concentratiekamp' van Pisagua. Toen begreep ik ook die 'vreemde' referentie aan het 'tweede concentratiekamp' op een van de gedenkplaten bij het massagraf.
En was óók een monument voor 'Iets' dat wèl officiëel mag worden erkend: Een moment uit de Guerra del Pacífico [1879] met instructieve gedenkplaten voor scholieren. Eerder (6 feb en 25 mrt) beschreef ik die als een 'botte economische veroveringsoorlog'.
Dit gaat over de invasie vanaf zee op 2 november 1879, waarna het Peruaanse leger kon worden omsingeld. Een Prachtig Militair Feit! Dus.
Heel heroisch-roemvol allemaal, en in detail beschreven op gedenkplaten voor de bezoekende schoolklassen. Ik weet niet of ze die schoolklassen ook een kilometertje zuidelijker laten lopen, naar de 'Helden van 1948', of een kilometertje noordelijker, naar het massagraf van 1973. Per slot zijn dat ook Historische Monumenten van Het Leger, en voor een 'linkse' onderwijzer ligt hier een kans.
Zo vonden wij op het strand van Pisagua nogal wat Chileense geschiedenis, en dat heb ik het nog niet gehad over het gewone kerkhof uit de bloeitijd van deze haven, vóór het werd overvleugeld door Iquique als uitvoerhaven, of over de pre-historische bewoning
______________________
We ontmoetten Oscar Romero Gallo die op het strand woont. Hij is geschiedkundige, en concentreert zich op Pisagua.
Totnutoe publiceerde hij een boek en een 20-tal YouTubes [zoekwoord Romerafrica]
http://www.youtube.com/watch?v=gdTB7PcukBc en http://www.youtube.com/watch?v=_sDfanmCOdA
Mijn foto's van Pisagua staan op http://www.fototime.com/inv/15D56AD8DD4BB1E
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Dinsdag 22 April, 2008
Miek, mijn 'nadenkende' correspondente, reageerde op het artikel van Jean-Pierre Stroobants, de Benelux-correspondent van Le Monde, die aan zijn 'franse vriendjes' het NLse zuilensysteem uitlegde. Stroobants meldde niet dat 'verzuiling' inmiddels een vies woord is geworden, en dat de meeste NLers niet meer [willen? durven?] weten welke grote rol dat heeft gespeeld in de pacificatie van katholieken, protestanten en 'socialisten' ["lees: cultuur, lees: wereldvisie", vulde Miek aan.]
Stroobants wees erop dat 'zuil-denken' de onderliggende waarde was waarmee NL het Islam-probleem wilde oplossen. En, ondanks het (voorlopige) fiasco daarvan, ziet hij dat 'zuil-denken' nòg zitten.
Het zij zo, maar Miek is het daar *niet* mee eens, en schrijft:
--"Voor het vreedzaam naast elkaar bestaan en uiteindelijk samensmelten van een christelijke, westerse cultuur enerzijds en een islamitische oosterse cultuur anderzijds is namelijk meer, veel meer nodig – als het al ooit mogelijk zou zijn. Deze culturen zijn immers in diepste wezen verschillend, oneindig meer verschillend dan katholicisme, protestantisme, jodendom en socialisme onderling ooit waren".
Ik denk dat zij precies het onderhandelingsprobleem beschrijft dat NL 'radeloos, redeloos, en reddeloos' [het mietenjaar? 1732?] maakt. Die verschillen zijn inderdaad diepgaand, en dat maakt Miek --en 'iedereen'-- zo pessimistisch. Als je echter 'socialisme' even 'buiten haakjes' zet, zie je dat we te maken hebben met "mono-theïsmen met een almachtige god". Dat is de grondvoorwaarde voor niet-aflatend ruzie-zoeken. Zie bv onze Europese godsdienstoorlogen. Islam past óók in dat rijtje! Dáár liggen onze overeenkomsten! Je mag daar 'neo-kapitalisme' óók bij zetten, want dat is in wezen ook 'monotheïstisch'. Alleen de 'Onzichtbare Hand' al!!
En nu zijn we bij "onderhandelingstechniek in spannende situaties". Denk aan de psychiater die 'onderhandelt' met een psychopaat die van het dak wil springen. Die zoekt allereerst 'contact'. Ondere andere door op diep menselijke overeenkomsten te wijzen. Zelfs met 'nederigheid' in zijn eigen ziel. Héél moeilijk, maar het werkt. Op 'de verschillen' wijzen doet die psychopaat wel, maar die is in diepste wezen óók een gewoon mens. Dat is het 'aanhaakpunt'. Die 'verschillen' komen later wel.
In plaats van dóórzagen op 'de verschillen', moeten we kijken naar 'de overeenkomsten'. En dat is héél moeilijk, vooral voor de 'machtige' partij.
In het zuil-denken hebben alle partijen [soms tandenknarsend] leren zien dat hun goden een beetje minder almachtig zijn. De Kerk en Het Kapitalisme hebben daar nog steeds moeite mee; ook met de waarden van De Verlichting. Die zijn daarom even gevaarlijk als De Islam.
--"Hé!! De Kerk? Het Kapitalisme?, zijn "wij" dat niet?"
_______________
Het artikel van Stroobants is niet noodzakelijk. Mijn stukje van Maandag 14 April is wel 'handig' erbij.
terug eerste dagboekregel

Iquique (Chili), Hostal Obispo Labbe, Woensdag 23 April, 2008, laatste volle dag
--"Benedictus XV, toen hij nog Ratzinger heette, vertelde aan een Duitse journalist dat de toekomst van de Katholieke Kerk lag in kleine kerken met zeer toegewijde leden, en uitsluiting van meelopers". *)
Dat waren ideeën van Laurence R Iannacone, de godsdienstonderzoeker die de 'rationele beslissingen' van de gelovige onderzocht. Een van de onderliggende vragen was het probleem van de 'meelopers' die zich bij een succeskerk aansluiten maar tevens/vooral 'verwatering' inbrengen. Hoge contributies helpen daar niet tegen, en Iannacone vond dat strenge gedragscodes wèl werkten, bijvoorbeeld het aantal uren vrijwilligerswerk, het dragen van een rare haarlok, een kalotje, of een sluier. En vooral "gehoorzaamheid en onderwerping aan een gezag".
Dat betekent natuurlijk dat binnen zo'n 'club' nogal wat [gerespecteerde!!] taboe's bestaan over wat voor wáár mag worden aangenomen, en over wat bespreekbaar is. Dat hoeft geen probleem te zijn als er buiten zo'n 'club' ruimte is voor 'andersdenkenden'.
Ik moest daar aan denken toen ik las hoe Benedictus XV op zijn reis naar New York niet alleen het probleem van de pedofiele schandalen openbrak, maar vooral dat hij "Autoriteit en Gehoorzaamheid" benadrukte in zijn preek voor 60.000 gelovigen in het Yankee Stadium.
Er is 'niks mis' met die ideeën van Iannacone als je een gezond en stevig kerkgenootschap wil maken. Maar als je dan ook leest dat deze erudiete theoloog weer benadrukte dat de enige kerk die door 'God' is gesticht de Katholieke Kerk is --en dat er is maar één 'God' is-- dan zie je metéén hoe hij daarmee het alleenrecht voor "Godsdienst" opeist. Géén Kerk meer waarbinnen een zekere 'vrijheid-blijheid' van opvattingen kan bestaan sinds Vaticanum II, maar een Kerk met 'Autoriteit En Gehoorzaamheid'.
--"Niet nadenken! Father knows better! Discipline!"
Dan zijn we terug bij de Europese godsdienstoorlogen:
--"Mijn God is de enige èchte!", en
--"Stimmst du nicht mit überein, dann schlag ich dir den Schädel ein!"
Misschien is er nòg een oplossing.
--"This is an Enron crisis in the Catholic Church,” she said. “The only difference is that the shareholders in Enron were able to get rid of their board of directors"
Deze geïnterviewde 'she' is Anne Burke, an Illinois Supreme Court justice and a member of a National Review Board appointed by the bishops to help the church recover from the scandal.
Kortom, we privatiseren "Rome" en maken een wet op monopolies.
___________________________________
*) Dat citeerde ik 20 Mei 2005. Daar staan ook de bronnen van Iannacone's andere publicaties.
LAURIE GOODSTEIN, Vatican Hints at Changes in Church Laws on Abuse, NYT, April 19 2008
http://www.nytimes.com/2008/04/19/us/nationalspecial2/19abuse.html
PAUL VITELLO, Pope Ends Visit With Yankee Stadium Mass, NYT, April 21 2008
http://www.nytimes.com/2008/04/21/us/nationalspecial2/21pope.html
Het Schädel-citaat gebruikte ik 15 oktober 2003, en dat stukje is óók het nalezen waard in dit verband.
terug eerste dagboekregel

Onderweg tussen Iquique en Brussel, Donderdag 24 April, 2008, eerste reisdag
Dit zijn mijn overgetypte handschrift van onderweg
Hostal Obispo Labbe, vroeg in de morgen 0500 [1100MET]
Ik zit bij de pakken neer, létterlijk gelukkig, want ik wacht met mijn keurig ingepakte spullen tot Francisco mij komt afhalen over een half uur. Einde Iquique!
Ik denk natuurlijk na over óóit terugkomen, want het was goed hier. Het was ook anders-dan-anders. Voor de eerste keer ging ik terug naar dezelfde plek voor de hele periode. In Perth --bijvoorbeeld-- ben ik ook teruggekomen, maar dat was 'op doorreis'.
Wat hier ontbrak was de "adrenaline" van een "èchte onbekende stad". Waar je van niets weet, waar je je vergist kunt hebben; met het klimaat; met de luchtvervuiling; met het hotel; met de mensen. Waar je aarzelt tussen 'verkássen' en 'geduld'.
En natuurlijk wil ik beide 'leuke' kanten combineren. Óóit.
Op dit moment peins ik over een stadje in de Noordwesthoek van Argentinië, dan leer ik Argentinië van binnen uit kennen, en ik kan voor een weekje --of zo-- mijn vrienden in Iquique opzoeken. Natuurlijk komt ook Bolivië of Peru in aanmerking. Het is allemaal 'vlakbij'.
Maar ... afscheid nemen, en metéén over terugkomen denken, is geen afscheid nemen. Laat ik mij maar concentreren op het afscheid. Afscheid voorgoed. Dat is het èchte afscheid. Alle andere trucs verwateren dat maar.
Op het vliegveld van Iquique. 0750 [1350MET]
We zijn startklaar. De vlucht van 0705 had LAN vervroegd naar 0625 zonder mij de waarschuwen. Mijn foontje een paar dagen geleden of ik de vlucht moest 'reconfirmeren' werd afgewimpeld als 'dat was vroeger zo'.
LAN had pas een vlucht om 1100 en daarmee zou ik de aansluiting in Santiago missen. En met de volgende vlucht van Santiago naar Madrid zou ik de vlucht naar Brussel missen. Pas toen ik aanbood om zelf een ander kaartje te kopen bij een vlucht --óók'-- om 0705 werden ze behulpzaam en wezen mij op nóg een andere maatschappij die weliswaar pas om 0800 zou vertrekken, maar die maar één tussenlanding maakte en goedkoper was. Dat kostte mij toch 140 euro.
Als troost zorgden ze voor een plekje in de VIP-salon, gratis thee en WiFi, waardoor ik een mailtje aan mijn lieve preferenten kon sturen.
Copiapó, 0925 [1525MET]
We zijn geland in Copiapó. Voor een tussenlanding. We zijn nog steeds op tijd. Ik ga mij goed laten voorlichten over hoe ik precies in Santiago moet gaan om van het Nationale naar het Internationale gebouw te komen.
Tussen Copiapó en Santiago 1000 [1600MET]
Ik weet het nu precies. Er zijn twee gebouwen maar dichtbij elkaar en verbonden door een corridor. Eerst mijn bagage afhalen, en dan opnieuw inchecken bij 'Internationaal'.
--"We zullen op tijd komen", zei de stewardess om mij gerust te stellen, en voegde er aan toe dat ik mijn vlucht zeker zou halen, want de internationale vluchten hadden allemaal vertraging wegens mist.
Maar ik schrok natuurlijk; mijn vlucht naar Brussel komt in de knel!!!
Gelukkig heb ik daar vijf uur wachttijd, dat moet genoeg zijn.
Maar éérst moet ik mijn vlucht in Santiago halen.
Intussen had ik een gesprek met mijn buurman die in Copiapó instapte. Een 'farmer', zei hij in goed Engels. Hij kweekte 'sea food'. Hij was een kleine legde hij uit. De groten concentreren zich op één soort of varieteit, maar hij liet het afhangen van het weer en de golfstroom waardoor de natuur nu eens de éne, dan weer de andere soort bevoordeelde.
Nu weet ik bijna alles van 'shellfish farming'.
Ik vroeg of hij voor zaken naar Santiago ging,
--"Nee", zei hij tot mijn verrassing. "Mijn zaakt loopt goed, ik hoef niet méér te verdienen. Ik heb het dichten ontdekt en maak gedichten".
Hij liet mij enkele concepten zien.
--"Dit weekend ga ik in Santiago ga ik met een paar vrienden elkaars gedichten lezen en vóórlezen"
En hij verontschuldigde zich. Hij moest nog was concepten afwerken.
Santiago Internationaal. 1445 [2045MET]
Mijn vlucht zou om 1400 'hebben moeten' vertrekken. Ik was ruimschoots op tijd. Maar ... LAN had die vlucht van 1400 óók opgeheven.
Dat hadden ze mij beter in Iquique kunnen vertellen. Dat had mij 140 euro bespaard. Maar hier rekenden ze mij wèl voor dat ik mijn vlucht naar Brussel zou halen. Nogal krap. Laat ik het hopen.
--"Er is licht aan den einder", schreef ik in het I-café haastig aan mijn lieve preferenten.
Nu zit ik lekker te smikkelen. Ieder restaurant heeft hier zijn eigen WiFi, als je wat bestelt, krijg je het wachtwoord. En zo heb ik onderwijl mijn handgeschreven aantekeningen van onderweg overgetypt, en dit stukje erbij. Ik heb nog drie uur voor het vertrek om 1801. Laat ik het hopen. (wordt vervolgd)
terug eerste dagboekregel

Onderweg tussen Iquique en Brussel, Vrijdag 25 April, 2008, tweede reisdag
Dit zijn mijn overgetypte aantekeningen van onderweg
Tussen Santiago en Madrid 0500 [1100MET]
Het is precies 24 uur geleden dat ik mijn eerste aantekening over deze reis maakte, ik 'zat neer' bij mijn ingepakte koffers in mijn 'Hostal'. Met nogal wat 'ongeregeldheden' kwam ik in dit vliegtuig dat vier uur later vertrok dan het oorspronkelijke 'plan'.
Ik ben nèt wakker van een goede lange slaap. Het aangeboden eten heb ik allemaal afgewezen. Alléén water en metéén slapen. Ik was er aan toe.
We vliegen nu elf uur en we zijn nietééns boven de Canarische Eilanden. Dat zie ik op mijn TV-schermtje, maar die vermelden niet de aankomsttijd. Maar het klopt allemaal niet. Volgens de stewardess hebben we géén vertraging, maar de instapkaart voor Brussel die ze mij in Santiago hebben gegeven zegt dat ik 'over 50 minuten' moet instappen
Ik had direct al argwaan met wat ze mij voorrekenden: Langer wachten in Santiago te koste van de lange wachttijd in Madrid. Verder niks-aan-de-hand. Maar de man van de balie zei triomfantelijk dat 'de computer' de dóór-check-in van mijn koffer had geaccepteerd ... dus.
Het zij zo. Niet om drie uur in Brussel ... dus.
Vliegveld Barajas Madrid 1510 MET
Ik had nu al een kwartier in Brussel moeten zijn. Maar ... Het zag er leuk uit die berekening van het 'verschuiven' van de wachttijd van Madrid naar Santiago. Maar ik kreeg een 'storytelling' instapkaart. Gelogen! Jammer dat in dit vak de waarheid er metéén achteraankomt.
Nu heb ik een "wachtlijst" voor een vlucht van 1620. Dan ben ik kwart na zes in Brussel. Laat ik hopen dat er 'plaats' is. Anders kan ik pas om half zeven verder.
Tussen Madrid en Brussel 1700 MET
Het is gelukt. Toen het instappen begon, wisten ze het al. Ik stapte zelfs als eerste in. Ik heb een goede siësta gehad. Ik voel mij lekker, behalve het gewone 'reisvervuilingsgevoel' van --intussen-- 36 uur 'niet uit de kleren'.
Met de vertrekvertraging meegerekend ben ik 1840 in Brussel volgens de captain. Ik heb tijdens het taxiën nog [foei!] een SMS aan Ghislaine gestuurd met dit 'nieuws'.
Het einde is in zicht. Ik ga een sudoku doen. Nog ruim anderhalf uur.
terug eerste dagboekregel

Cadzand, Zeeuws-Vlaanderen, NL, Zaterdag 26 April 2008
Het reisverhaal van gisteren en eergisteren had een gelukkige afloop. We vonden elkaar op het station van Knokke. Ik zou er met de trein heen gaan, Ghislaine kon mij er vanaf Cadzand gemakkelijk afhalen.
Wat valt er meer te vertellen?
De kinderen en kleinkinderen komen straks allemaal!!
Het hele weekend!! (50 woorden)
_______________
PS Oh ja, mijn koffer was er niet, maar dat wordt straks gebracht. Gelukkig maar!!
terug eerste dagboekregel

Cadzand, Zeeuws-Vlaanderen, NL, Zondag 27 April 2008
geen stukje: jetlag en vermoeidheid slaan toe, en de (klein-)kinderen gaan vóór.
terug eerste dagboekregel

Cadzand, Zeeuws-Vlaanderen, NL, Maandag 28 April 2008
geen stukje: jetlag en vermoeidheid slaan toe, en de (klein-)kinderen gaan vóór.
terug eerste dagboekregel

Cadzand, Zeeuws-Vlaanderen, NL, Dinsdag 29 April 2008
De laatste etmalen heb ik doorgebracht in non-stop wervelende uur-tot-uur belevingen. Het bijpraten met Ghislaine, de jet lag die mij op 'ongewenste' momenten in slaap stortte of actief maakte, het huis vol kinderen en kleinkinderen met de aller-interessantste verhalen, gingen langzamerhand lijken op moderne TV-reklame met dertig 'shots' per minuut. Géén behoefte meer de knop om te draaien, màchteloos. Geen tíjd trouwens ook, want mijn bezinningsroutines verdwenen telkens in de jet lag slaap.
Ik droomde van strandwandelingen, en van scripties die de kleindochters mij onder de neus duwden, en van een lange mail van Miek met een betoog over het Stroobants-artikel van een week geleden, en van de nieuwe boeken die Ghislaine op haar leestafel had liggen, Het Slimme Onbewuste van Dijksterhuis, Shalimar de Clown van Rushdie en het nieuwste van Abdolah met het krantencommentaren.
Misschien was het allemaal werkelijkheid, en las ik inderdaad de nieuwe Koran-vertaling met vertellingen over Mohammad van Kader Abdolah. Misschien hadden we het ècht over het effect van dat boek op de NL-se discussie waar Fitna als een nachtkaars schijnt te zijn uitgegaan. Misschien schreef ik wel ècht dat concept voor Miek.
Dat zit ik allemaal op deze vroege Dinsdagochtend te ordenen. Gewóón. Nèt als vroeger. Drie ochtendroutines heb ik overgeslagen. Ik kreeg abstinentieverschijnselen. Mijn dagelijkse stukje is kennelijk een 'verslaving'. Vanmorgen grijp ik dus maar weer naar deze 'drug'. Ik leg mij erbij neer. Niet langer zal ik mij ertegen verzetten. Niet langer zal ik --à la mode-- roepen dat ik routines 'moet' doorbreken. Ik geef toe dat ik een verslaafde ben. "Ik heb het nodig" ... dus.
terug eerste dagboekregel

St Eloois Winkel (België, nabij Kortrijk), Woensdag 30 April, 2008
Gistermiddag zijn we vertrokken uit Cadzand voor vriendenbezoek met het plan vandaag door te reizen naar Parijs voor een flitsbezoek. Dat laatste werd teveel. We blijven nog wat gezellig nababbelen met Julie en Michel en gaan dan terug naar Cadzand. Om lekker rustig van ons samenzijn te genieten. Verder niets. Morgen verder.
terug eerste dagboekregel

Einde Mijn Dagboek van April 2008